Η Τουρκία θέλει να «παρασύρει» τη Δύση σε έναν πόλεμο κατά των Κούρδων (;) Ανάχωμα της συμμαχίας με τη Σαουδική Αραβία η Ρωσία

Η Τουρκία θέλει να «παρασύρει» τη Δύση σε έναν πόλεμο κατά των Κούρδων (;)
|
Open Image Modal
Turkish President Recep Tayyip Erdogan stands at the mausoleum of Turkey's founder Mustafa Kemal Ataturk on Victory Day in Ankara, Turkey, Sunday, Aug. 30, 2015. Turkish army's 93-year-old victory over Greece was considered crucial in Turkish Independence War and the foundation of modern Turkish republic. (AP Photo/Burhan Ozbilici)
ASSOCIATED PRESS

Οι αλυσιδωτές και πιθανότατα συντονισμένες επιθέσεις, εντός και εκτός Τουρκίας, το τελευταίο 24ωρο μπορεί να μην είναι οι πρώτες ούτε καν οι πιο πολύνεκρες που εκπονούνται τους τελευταίους μήνες σε βάρος τουρκικών «στόχων» και παραμένουν ορφανές, αφού καμία οργάνωση δεν ανέλαβε την ευθύνη. Είναι όμως η χρονική συγκυρία, το σημείο στο οποίο βρίσκονται οι επιχειρήσεις στη Συρία και οι νέες συμμαχίες που έχουν διαμορφωθεί, που θα μπορούσαν κάλλιστα να μετατρέψουν τα γεγονότα της 17ης Φεβρουαρίου στο σημείο -καμπή για τις εξελίξεις στη περιοχή.

Η στρατηγική που φαίνεται να θέλει να ακολουθήσει η Τουρκία -και περνά μέσα από τη Συρία- μπορεί όμως να τινάξει στον αέρα τις προσπάθειες για την επίτευξη κατάπαυσης πυρός και πιθανής λύσης στο Συριακό- με τις γνωστές συνέπειες και στο προσφυγικό- ενώ η διαφαινόμενη επιδίωξης της Άγκυρας να σύρει σε αυτό τον πόλεμο κατά των Κούρδων, τη Σαουδική Αραβία αλλά και τους συμμάχους της δεν μπορεί παρά να προκαλεί έντονη ανησυχία με δεδομένη και την εμπλοκή της Ρωσίας στην περιοχή.

Open Image Modal

Η Τουρκία θέλει να παρασύρει τη Δύση σε ένα πόλεμο κατά των Κούρδων;

Ο πρόεδρος της χώρας, Ταγίπ Ερντογάν όσο και ο πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου κατηγορούν ανοιχτά το PYD – το κουρδικό κόμμα στη Συρία- και τον ένοπλο βραχίονα του το YPG για τις επιθέσεις και υποστηρίζουν πως δρoυν σε συνεργασία με το ΡΚΚ (κόμμα που έχει απαγορευθεί στην Τουρκία και βρίσκεται στη λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων των ΗΠΑ). Η ανάπτυξη αυτού του επιχειρήματος «επιτρέπει» στην Τουρκία να δικαιολογήσει τις επιθέσεις στο έδαφος της Συρίας κατά των Κούρδων ανταρτών της Rojava- περιοχής στα βόρια της χώρας που έχει αυτοανακηρυχθεί ως αυτόνομη- και να συνεχίσει με ακόμη μεγαλύτερη ένταση τις σφοδρές επιθέσεις σε περιοχές με συμπαγή κουρδικό πληθυσμό στα ΝΑ της ίδιας της Τουρκίας αλλά και στο Βόρειο Ιράκ που βρίσκεται η αναγνωρισμένη αυτόνομη περιοχή των Κούρδων. Η Άγκυρα άρχισε να σφυροκοπά θέσεις του PKK στα σύνορα με το Ιράκ από τον περασμένο Αύγουστο ενώ ολόκληρες περιοχές στη ΝΑ έχουν «σφραγιστεί» από τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας. Μετά δε τις επιθέσεις της Τετάρτης ξεκίνησε ένας νέος, ακόμη πιο σκληρός γύρος αντιπαράθεσης με την Άγκυρα να χτυπά ασταμάτητα κουρδικούς στόχους εντός και εκτός συνόρων.

Στόχος της Τουρκίας είναι φυσικά να εξασφαλίσει με κάθε μέσο και με κάθε δυνατή συμμαχία την αποτυχία δημιουργίας αυτόνομων κουρδικών περιοχών που θα μπορούσα να ανοίξουν το δρόμο για την οριστική επίλυση της επί μακρόν εκκρεμότητας του Κουρδικού ζητήματος με τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους με εδάφη συριακά, τουρκικά και ιρακινά- πολύ πιο δύσκολα ιρανικά.

Προς αποτροπή μιας τέτοιας εξέλιξης σε βάθος χρόνου, η Άγκυρα φαίνεται πως επιδιώκει να «τραβήξει» σε αυτό τον πόλεμο που ανοίγει σε τρία διαφορετικά μέτωπα – Συρία, ΝΑ Τουρκία και Ιράκ- και τις δυτικές δυνάμεις. Είναι χαρακτηριστικό πως το καθεστώς είτε με δημόσιες δηλώσεις είτε με διαρροές:

  • (Προ)καλεί όλες τις χώρες συμμάχους να δηλώνουν ανοιχτά εάν τη στηρίζουν ή εάν τάσσονται υπέρ των «τρομοκρατών»
  • Ζητά τη σύγκληση των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ
  • Φαίνεται να επιδιώκει την εμπλοκή ακόμη και του ΝΑΤΟ στην μάχη κατά των «τρομοκρατών» ή ακόμη και την ενεργή στήριξη της ΕΕ.
  • Ζητά να χαρακτηριστούν και τα PYD- YPG ως τρομοκρατικές οργανώσεις όπως έχει ήδη γίνει με το PKK
  • Θέλει τον πλήρη αποκλεισμό των Κούρδων ανταρτών της Συρίας από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την κατάπαυση πυρός στη χώρα και φυσικά από οποιαδήποτε συζήτηση για την επόμενη μέρα στη χώρα
Open Image Modal

Η ρωσική παρουσία «ανάχωμα» για μια κοινή επιχείρηση με τη Σ.Αραβία

Σε πρώτη φάση, βασική στρατιωτική επιδίωξη της Τουρκίας είναι η δημιουργία μιας «ζώνη ασφαλείας» μήκους έως και 10χλμ εντός της Συρίας και για να πετύχει το στόχο της «ποντάρει» στη στήριξη της Σαουδικής Αραβίας η οποία έχει ήδη στείλει αεροσκάφη της Πολεμικής της Αεροπορίας της στη τουρκική βάση του Ιντσιρλίκ.

Όπως παρατηρεί δε σε άρθρο του στο Al Jazeera ο Can Kasapoglu, αναλυτής για θέματα άμυνας και μέλος του think – tank του Κέντρου Μελετών Οικονομικής και Εξωτερικής Πολιτικής στην Κωνσταντινούπολη, η πιθανότητα κοινής επιχείρησης Τουρκίας-Σαουδικής Αραβίας δεν πρέπει να υποτιμάται. Μόνο που πλέον οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει και για την Άγκυρα δεν προέχει η πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ και η ανάδυση των αντικαθεστωτικών -όπως επιθυμούσε εξ αρχής ο Ερντογάν. Αυτή τη στιγμή πλέον, περισσότερο από το να μην επιτραπεί η ανακατάληψη περιοχών από το συριακό καθεστώς προέχει να μην δημιουργηθεί διάδρομος που θα ελέγχεται από τους Κούρδους στα σύνορα της με τη Συρία.

Το εγχείρημα όμως είναι υψηλού ρίσκου αφού το YPG δεν έχει μόνο την υποστήριξη των ΗΠΑ αλλά συνεργάζεται αρμονικά και αποδοτικά και με τη Μόσχα με ρωσικά αεροσκάφη να παράσχουν κάλυψη στις επίγειες δυνάμεις των Κούρδων και να βοηθούν μαζί τον συριακό στρατό στην ανακατάληψη σημαντικών εδαφών. Η ενδυνάμωση του Κούρδων της Συρίας και η νέα συνεργασία τους πλέον και με τη Ρωσία, έχει σημάνει κόκκινο συναγερμό στην Άγκυρα.

Όπως αναφέρει και ο αναλυτής, η ενεργοποίηση περιορισμένων δυνάμεων του τουρκικού πυροβολικού, μέχρι στιγμής, δεν επαρκεί για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων που έχει θέσει και εδώ έρχεται να παίξει σημαντικό ρόλο η Σαουδική Αραβία και η πολεμική της αεροπορία, δεδομένου μάλιστα πως δύσκολα η Τουρκία μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού Su -24 θα αποτολμούσε να εισέλθει ξανά στον εναέριο χώρο της Συρίας. Η Σαουδική Αραβία όμως θα μπορούσε να αναλάβει την αεροπορική υποστήριξη χερσαίων επιχειρήσεων της Τουρκίας στη Β.Συρία. Το εάν όμως και κατά πόσο τελικά το Ριάντ θα ρίσκαρε μια τέτοια κίνηση είναι ένα δύσκολο προς απάντηση ερώτημα.

Open Image Modal

«...τυχόν αποστολές της Πολεμικής Αεροπορίας της Σαουδικής Αραβίας θα πρέπει να εκπονηθούν “κάτω” (από τη μύτη) της ρωσικής αεράμυνας...και το Ριάντ δεν είναι πιθανό να διακινδυνεύσει μια άμεση αντιπαράθεση. Εκτός αυτού, η Ουάσιγκτον δεν θα ήταν “ευτυχής” εάν έβλεπε τους Σαουδάραβες να φέρνουν σε πέρας αποστολές κατά του PYD...Το να βρεθεί απέναντι στις ΗΠΑ και στη Ρωσία ταυτόχρονα θα μπορούσε να αποδειχθεί δαπανηρό για το βασίλειο».

Παρ' όλα αυτά, όπως τονίζει ο κ. Kasapoglu, η Άγκυρα και το Ριάντ μπορούν να εξακολουθούν να επεξεργάζονται ένα σχέδιο που θα υπερβαίνει τον «επίσημο» στόχο που είναι θεωρητικά οι δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους. Σε αυτό το σενάριο, αναφέρει, η Τουρκία θα μπορούσε να ξεκινήσει μια περιορισμένη εισβολή στη Συρία για την απώθηση δυνάμεων του YPG από την επίμαχη περιοχή, δημιουργώντας παράλληλα μια ασφαλή ζώνη διέλευσης των προσφύγων, ενώ οι Σαουδάραβες θα μπορούσαν να επιχειρήσουν από αέρος με πρόσθετους κανόνες εμπλοκής για «την προστασία φιλικών δυνάμεων» στο έδαφος.

«Σε μια τέτοια περίπτωση, η στρατηγική της Τεχεράνης για περαιτέρω κλιμάκωση, καθώς και η στάση της Ουάσιγκτον και του Κρεμλίνου και θα είναι οι βασικοί καθοριστικοί παράγοντες...» προς πάσα κατεύθυνση.