Ομολογουμένως η μάχη για την προεδρία μεταξύ Τραμπ και Μπάιντεν είναι από τις πιο δύσκολες από πλευράς πολιτικής και οικονομικής φάσης, λόγω της πανδημίας που έχει επηρεάσει πολλούς από τους τομείς της κοινωνίας.
Οι δύο αντίπαλοι είναι από διαφορετικούς κόσμους, ενώ έχουν διασταυρώσει τα ξίφη τους στο κοντινό παρελθόν με αφορμή τον Χάντερ Μπάιντεν και την Ουκρανία, πράγμα που οδήγησε τον Τραμπ μία ανάσα πριν την καθαίρεση του από τους Δημοκρατικούς στην Βουλή των Αντιπροσώπων.
Στην πρώτη τηλεμαχία δε η αμερικανική κοινωνία, αλλά και όλος ο κόσμος είδαν μία εικόνα που δεν βοήθησε καθόλου ούτε τον ένα ούτε τον άλλον, ενώ κατέληξε λόγω των προσβολών του Προέδρου Τραμπ σε νίκη Μπάιντεν.
Μετά όμως συνέβη κάτι που κανένας δεν το είχε φανταστεί, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτείων βρέθηκε θετικός στον κορωνοϊό και βρέθηκε επίσης μπροστά σε μία τεράστια πολιτική κρίση σε περίπτωση που δεν συνερχόταν αρκετά γρήγορα, πράγμα που τελικά κατάφερε.
Μέσα σε μόλις τρεις μέρες κατάφερε σε ηλικία 74 ετών να ξεπεράσει τον κορωνοϊό και να κάνει συχνά την παρουσία του, είτε μέσω βόλτας στους κήπους του νοσοκομείου, είτε μέσω των βίντεο όπου βλέπαμε έναν κατάχλωμο Τραμπ να προσπαθεί να δείξει ότι αντέχει τα πάντα.
Covid 19 – The gamechanger
Αν ρώταγε κάποιος ποιος από τους δύο θα κερδίσει πριν τον κορωνοϊό ποιος θα νικήσει στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου πολλοί λίγοι θα έλεγαν ο Μπάιντεν, καθώς ο Τραμπ κατάφερε να βελτιώσει πολύ την οικονομία και να μην κάνει κανένα πόλεμο, όσες φορές και αν προκλήθηκε ή προκάλεσε τους άλλους ηγέτες.
Όμως ο κορωνοϊός «χτύπησε» και προκάλεσε πολλά νέα δεδομένα, ενώ αυτό που ο Τραμπ δεν κατάφερε να κάνει είναι να αντιμετωπίσει από την πρώτη στιγμή την πανδημία, καθώς σάστισε δεν μπορούσε να το αντιμετωπίσει σωστά και καθυστέρησε σε τραγικό βαθμό να λάβει μέτρα.
Όμως όταν τα έλαβε και ακολούθησε τις συμβουλές των ειδικών, τότε η Αμερική συνήλθε και τα κρούσματα μειώθηκαν, ενώ η οικονομία που δέχτηκε ένα τεράστιο πλήγμα κατάφερε να συνέλθει και να επανέλθει πολύ πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη οικονομία, ακόμα και της ίδιας της Κίνας.
«Κλείνει» η ψαλίδα στις βασικές πολιτείες
Παραδοσιακά, Ουισκόνσιν, Πενσιλβάνια, Μίσιγκαν, Βόρεια Καρολίνα, Αριζόνα και Φλόριντα έχουν καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη του νικητή των αμερικανικών προεδρικών εκλογών.
Με το 28% των ερωτηθέντων στο Μίσιγκαν να έχει ήδη ψηφίσει, ο Μπάιντεν προηγείται σταθερά με 51% έναντι 44% του Τραμπ. Από την προηγούμενη εβδομάδα, ο Αμερικανός πρόεδρος κέρδισε μια μονάδα.
Στη Βόρεια Καρολίνα, η διαφορά των δυο υποψηφίων είναι εντός του περιθωρίου στατιστικού σφάλματος, με 49% για τον Μπάιντεν και 46% για τον Τραμπ. Στην πολιτεία έχει ήδη ψηφίσει το 18%.
Στη Φλόριντα, ο Τραμπ κατάφερε να μειώσει τη διαφορά σε μόλις 2 μονάδες: 49% το ποσοστό του Μπάιντεν και 47% εκείνο του Τραμπ.
The Equalizer
Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή του κειμένου, σε περίπτωση που ο Τραμπ κερδίσει αυτό θα είναι λόγω των χειρισμών του στην οικονομία και του πως συμπεριφέρθηκε σαν άνθρωπος και σαν πρόεδρος όταν υπέφερε από κορωνοϊό.
Λόγω της ανταπόκρισης του ο πρόεδρος έφτασε στο αποκορύφωμα της δημοτικότητάς του, οπότε αυτό ήταν ιδανική ευκαιρία γι′ αυτόν. Η ιδιαίτερη αμερικανική κουλτούρα λατρεύει τις ιστορίες μοναχικών ηρώων οι οποίοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες και νικούν ισχυρούς εχθρούς.
Η εικόνα του Προέδρου των ΗΠΑ ο οποίος μόνος του, χωρίς καμία βοήθεια, περπατούσε προς το ελικόπτερο για να πάει στο νοσοκομείο, αποτελεί μια ισχυρή προεκλογική διαφήμιση, τουλάχιστον για το αμερικανικό κοινό.
Το βίντεο από το νοσοκομείο με τον χλωμό αλλά αποφασισμένο Τραμπ, ο οποίος φορώντας ένα κοστούμι κάθεται σε ένα γραφείο και εργάζεται είναι επίσης μια εντυπωσιακή οπτική εικόνα, που έρχεται σε αντίθεση με τη συμπεριφορά του Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ουσιαστικά δεν βγαίνει από το σπίτι του.
Δύο μεγάλες παγίδες για τον Μπάιντεν
Δύο είναι τα στοιχεία τα οποία ενδέχεται να αποδειχθούν η μεγαλύτερη παγίδα στον δρόμο του εκλεκτού των Δημοκρατικών.
Το πρώτο είναι ο υψηλότερος βαθμός κινητοποίησης του ”λαού” του Ντόναλντ Τραμπ. Ήδη οι μαρτυρίες θέλουν τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του νυν προέδρου να υπερτερούν σε όγκο και παλμό των (λιγότερων σε αριθμό, λόγω μέτρων προφύλαξης από την πανδημία) συγκεντρώσεων του διδύμου Μπάιντεν-Χάρις.
Ένα δεύτερο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ο βαθμός θετικών γνωμών που συγκεντρώνει ο Ντόναλντ Τραμπ μεταξύ των μειονοτήτων – σε πλήρη απόκλιση από ό,τι θα φανταζόταν κανείς στον απόηχο του κινήματος Black Lives Matter.
Σύμφωνα λοιπόν με έρευνα της Rasmussen, ο βαθμός αποδοχής του Τραμπ ανέρχεται μεταξύ των Αφροαμερικανών στο 45%, όταν ο ίδιος το 2016 απέσπασε μόλις το 8% της ”μαύρης ψήφου”. Τυχόν διπλασιασμός του χαμηλότατου αυτού ποσοστού στην κάλπη θα σιγούρευε την κατάκτηση πολιτειών όπως το Μίσιγκαν από τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών.
Όλα αυτά συνταιριάζουν και με την απόκλιση της ”παράστασης νίκης”, καθώς πανεθνικά το 56% των Αμερικανών εκτιμά ότι θα νικήσει ο Τραμπ και το 40% ότι θα νικήσει ο Μπάιντεν, σύμφωνα με έρευνα της Gallup.
6 σημεία «κλειδιά» για το debate
Πέρα όμως από τον κορωνοϊό, ο πρόεδρος Τραμπ πρέπει να καταφέρει να νικήσει σε μία από τις τηλεμαχίες, ιδιαίτερα μετά την τελευταία εμφάνιση του. Το τελευταίο και κρίσιμο debate έδειξε έναν ώριμο Τραμπ, ο οποίος πλέον είχε πάθει και είχε μάθει.
6 είναι τα σημεία που αποτελούν τις κρισιμότερες στιγμές σύμφωνα με πολλούς πολιτικούς αναλυτές
Ήταν ένα πολιτισμένο debate
Ο Τραμπ εμφανίστηκε ιδιαίτερα ευγενικός ήδη στην αρχή της βραδιάς, ακόμη και απέναντι στην Κρίστεν Γουέλκερ, μία από τους δημοσιογράφους που είναι διαπιστευμένοι να καλύπτουν τον Λευκό Οίκο και την οποία συχνά επιτίθεται.
H υπερβολή του με τον Λίνκολν
Η άρνηση του Τραμπ να καταδικάσει τους υπέρμαχους της υπεροχής της λευκής φυλής στη διάρκεια της πρώτη τηλεμαχίας ήταν ίσως το μεγαλύτερο, αυθόρμητο λάθος του.
Όμως ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος δεν απέφυγε τις υπερβολές: «Με εξαίρεση τον Αβραάμ Λίνκολν, την πιθανή εξαίρεση (…) κανείς δεν έχει κάνει όσο εγώ» για τους Αφροαμερικανούς, σχολίασε.
Σε αυτό ο Μπάιντεν απάντησε σαρκαστικά: «Ο Αβραάμ Λίνκολντ από εδώ είναι ένας από τους πιο ρατσιστές προέδρους που είχαμε στη σύγχρονη ιστορία. Ρίχνει λάδι σε κάθε ρατσιστική φωτιά».
Επανάληψη της αναφοράς του Μπάιντεν στον πολίτη
Όπως και στην πρώτη τηλεμαχία ο Μπάιντεν προσπαθούσε κατά την διάρκεια του να αναφέρεται προσωπικά στον μέσο αμερικανό πολίτη θέλοντας να δείξει ότι το ενδιαφέρον του είναι για εκείνους, όμως δεν έλειψαν τα σαρδάμ και τα μπερδέματα κατά την διάρκεια της ομιλίας του.
Διαφθορά και φορολογικές δηλώσεις στο debate
Ο Τραμπ προσπάθησε να παρουσιάσει τον Μπάιντεν ως έναν διεφθαρμένο ο οποίος εμπλέκεται στις επιχειρηματικές συναλλαγές του γιου του Χάντερ με την Ουκρανία και την Κίνα, όμως δεν κατάφερε να διατυπώσει τις καταγγελίες που κυκλοφορούν στα συντηρητικά μέσα με συνάφεια.
Από την πλευρά του ο υποψήφιος των Δημοκρατικών αρνήθηκε ότι έχει πράξει οτιδήποτε ανάρμοστο και έδωσε έμφαση στην προθυμία του να δημοσιεύσει τις φορολογικές του δηλώσεις, την ώρα που ο αντίπαλός του αρνείται.
Το λάθος Μπάιντεν με το ρολόι
Ο Μπάιντεν κοίταξε για μία στιγμή στο ρολόι που φορούσε στη διάρκεια της τηλεμαχίας, αφού η Γουέλκερ σχολίασε ότι μένει λίγος χρόνος. Στην πραγματικότητα αυτό δεν μοιάζει με μια ασυνήθιστη κίνηση, όμως σε κάποιους ξύπνησε μνήμες από μια τηλεμαχία του 1992 μεταξύ του Ρεπουμπλικάνου προέδρου Τζορτζ Χέρμπερτ Μπους, του Μπιλ Κλίντον και του Ρος Περό, όταν ο Μπους κοίταξε το ρολόι του. Τότε είχε θεωρηθεί σοβαρό λάθος.
Και η πανδημία στο τραπέζι του debate
Λίγο μετά την προηγούμενη τηλεμαχία ο Τραμπ μολύνθηκε από κορωνοϊό και πέρασε τρεις ημέρες στο νοσοκομείο. Ο Μπάιντεν κατηγόρησε επανειλημμένα τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο για τον τρόπο που χειρίζεται την κρίση.
Αρχικά μάλιστα φάνηκε να δεσμεύεται ότι ένα εμβόλιο κατά του κορονοϊού θα είναι έτοιμο «μέσα σε εβδομάδες», προτού όμως υπαναχωρήσει. «Δεν είναι εγγυημένο», ξεκαθάρισε. Ο Μπάιντεν κούνησε τη μαύρη μάσκα του, μια έμμεση κατηγορία προς τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο ο οποίος αρνείται να φορέσει.
Ένα εφιαλτικό σενάριο
Ο κορωνοϊός έχει δημιουργήσει αρκετά προβλήματα και στις εκλογές, οι οποίες στην περίπτωση της Αμερικής θα γίνουν δια μέσω της επιστολικής ψήφου, ένα μέσο που ενδέχεται να δημιουργήσει αρκετά προβλήματα που κανένας πολίτης δεν έχει φανταστεί.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προτρέψει τους υποστηρικτές του να βρεθούν στα εκλογικά τμήματα και να παρακολουθούν προσεκτικά τη διαδικασία, κάτι που προκαλεί φόβους για πιθανή παρουσία σκληρών οπαδών του Αμερικανού προέδρου. Παράλληλα, όπως αναφέρουν διεθνή μέσα ενημέρωσης, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν μια στρατιά δικηγόρων σε πλήρη ετοιμότητα για να αμφισβητήσουν την εγκυρότητα πολλών ψηφοδελτίων.
Απέναντι σε αυτό το εφιαλτικό σενάριο, το επιτελείο του Τζο Μπάιντεν έχει και αυτό συγκεντρώσει μια στρατιά δικηγόρων, οι οποίοι σχεδίασαν ένα «πρόγραμμα προστασίας των ψηφοφόρων» για να ανταποκριθούν στις πιθανές προσπάθειες καταστολής και εκφοβισμού τους.
Σε μια τέτοια περίπτωση, οι πολιτειακές κυβερνήσεις μπορούν να αγνοήσουν τις ψήφους των πολιτών και να ορίσουν οι ίδιες τους εκλέκτορες που θα επιλέξουν τον επόμενο πρόεδρο. Οι Ρεπουμπλικάνοι -που ελέγχουν πολιτείες όπως το Μίσιγκαν, την Πενσυλβάνια, τη Βόρεια Καρολίνα, την Φλόριντα, την Αριζόνα και το Ουισκόνσιν- θα μπορούσαν να αποφασίσουν ότι τα αποτελέσματα των εκλογών είναι παράνομα, επικαλούμενοι την αμφισβητούμενη διαδικασία καταμέτρησης και να ορίσουν εκλέκτορες που θα υποστηρίξουν τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ως απάντηση, οι Δημοκρατικοί κυβερνήτες θα μπορούσαν να ανακηρύξουν τις εκλογές νόμιμες και να στείλουν δικούς τους εκλέκτορες. Δηλαδή, και τα δύο κόμματα θα υποστήριζαν ότι έχουν κερδίσει τις εκλογές.
Καθώς το Σύνταγμα και οι Νόμοι των ΗΠΑ δεν έχουν μια σαφή απάντηση σε ένα τόσο δύσκολο ερώτημα, εάν επιβεβαιωθούν οι φόβοι αρκετών Αμερικανών ειδικών, τότε η χώρα θα βιώσει μια άνευ προηγουμένη συνταγματική κρίση.
Σύμφωνα με μια ερμηνεία, που αναφέρουν διεθνή ΜΜΕ, τη λύση θα μπορούσε να δώσει ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και πρόεδρος της Γερουσίας Μάικ Πενς, αποφασίζοντας πους εκλέκτορες που θα αποδεχθεί, χρίζοντας ουσιαστικά τον Ντόναλντ Τραμπ εκ νέου πρόεδρο των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με άλλες ερμηνείες του Νόμου, το ζήτημα δεν θα αφορά στη Γερουσία, αλλά στην Νάνσι Πελόζι, την πρόεδρο του δεύτερου σώματος του Κογκρέσου, της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία θα μπορούσε να αναλάβει προσωρινά καθήκοντα προέδρου, μέχρι να αποφασίσει το Κογκρέσο.
Αντί επιλόγου, οι εξελίξεις στις αμερικανικές εκλογές θα είναι ραγδαίες ενώ δεν αποκλείεται να δούμε καθυστέρηση στην ανάδειξη του επόμενου «πλανητάρχη». Σε ότι αφορά τα προγνωστικά θεωρώ ότι θα υπάρξει επανάληψη της προεκλογικής μάχης μεταξύ Μπους και Γκορ, με προβάδισμα δηλαδή του Μπάιντεν στην λαϊκή ψήφο και αρκετά κοντινή διαφορά υπέρ του Τραμπ στο εκλεκτορικό κολλέγιο.