Μπορεί το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό ακούγοντας τη λέξη «NBA» να είναι τα εντυπωσιακά καρφώματα, τα μεγάλα buzzer beater ή η λάμψη των αθλητών, ωστόσο ανατρέχοντας στην ιστορία παρατηρούμε ότι το κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ στον κόσμο έχει ισχυρή συμβολή στην υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην προώθηση αξιών όπως η δικαιοσύνη, η ελευθερία, η ισότητα.
Αρκετοί εμβληματικοί παίκτες του NBA έχουν εκμεταλλευτεί την επιρροή τους και τη φήμη τους για να δώσουν έναν διαφορετικό αγώνα, έναν αγώνα για θετική κοινωνική αλλαγή, αφήνοντας το δικό τους αποτύπωμα όχι μόνο στην αμερικανική κοινωνία αλλά και παγκοσμίως.
Ας δούμε, λοιπόν, τις ιστορίες τριών διακεκριμένων αθλητών του NBA που διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στην προώθηση ενός καλύτερου και πιο δίκαιου κόσμου για όλους.
Bill Russell: Ο Πρωτοπόρος
Βλέποντας τον κόσμο από 2.08μ, ο Bill Russell ήταν από τους πρώτους που ύψωσε το ανάστημά του για να προασπίσει τα δικαιώματα των πιο αδύναμων, σε μία περίοδο έντονων φυλετικών διακρίσεων στις Η.Π.Α.
Παρά τα 11 πρωταθλήματα που κατέκτησε με τη θρυλική ομάδα των Boston Celtics από το 1956 έως το 1969, τα οποία τον καθιστούν τον πολυνίκη του NBA, και το γεγονός ότι αποτέλεσε τον πρώτο αφροαμερικανό προπονητή, ο θρύλος του Bill Russell μεγάλωσε ακόμα περισσότερο από την ενεργό συμμετοχή του στον αγώνα για μια πιο δίκαιη κοινωνία.
Το 1961 συμβαίνει κάτι που τον καθιστά πρωτοπόρο στη μάχη για την ισότητα. Η στιγμή που στέλνει το πρώτο ηχηρό μήνυμα εντός και εκτός των παρκέ για την καταπολέμηση του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων στην αμερικανική κοινωνία. Αφορμή υπήρξε ένα περιστατικό που έλαβε χώρα όταν πριν από ένα φιλικό παιχνίδι των Boston Celtics με τους Atlanta Hawks στο Lexington, οι υπάλληλοι ενός ξενοδοχείου αρνήθηκαν να σερβίρουν τους δύο μαύρους συμπαίκτες του, Sam Jones και ο Tom Sanders. «Συνειδητοποιώ ότι είμαστε αποδεκτοί ως διασκεδαστές, αλλά ότι δεν είμαστε αποδεκτοί ως άνθρωποι σε ορισμένα μέρη», δήλωσε τότε χαρακτηριστικά, αναλαμβάνοντας μετέπειτα δράση για το πρώτο μποϊκοτάζ που σημειώθηκε στο NBA.
Ο Bill Russell ήταν επίσης υπέρμαχος του Κινήματος Πολιτικών Δικαιωμάτων, συμμετέχοντας, ως εν ενεργεία αθλητής, το 1963, δίπλα στον Δρ. Martin Luther King Jr., στη γνωστή Πορεία προς την Ουάσινγκτον, η οποία ολοκληρώθηκε με τον σπουδαίο λόγο «I have a Dream». Αντίστοιχα, το 1967 στάθηκε στο πλευρό του Mohammed Ali κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Κλίβελαντ (Cleveland Summit), υποστηρίζοντας την απόφαση του θρυλικού μποξέρ να μην καταταγεί στον αμερικανικό στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ.
Βραβείο κοινωνικής δικαιοσύνης «Kareem Abdul-Jabbar»
Γνωστός για το «skyhook» του, τα χαρακτηριστικά προστατευτικά γυαλιά και τις εξαιρετικές αθλητικές επιδόσεις, ο άλλοτε σταρ των Los Angeles Lakers τη δεκαετία του ’70 και του ’80 Kareem Abdul-Jabbar υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς υπέρμαχους των πολιτικών δικαιωμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης στις Η.Π.Α.
Κατά τη διάρκεια του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα τη δεκαετίας του ‘60 και 70’, o Kareem Abdul-Jabbar ανέπτυξε έντονη κοινωνική δράση, αξιοποιώντας την επιρροή του ως του ως ένας από τους κορυφαίους αθλητές της χώρας, για να επισημάνει θέματα κοινωνικής αδικίας. Το 1967 ήταν ανάμεσα στους ένθερμους υποστηρικτές του Mohammed Ali στη Σύνοδο του Κλίβελαντ για την άρνηση στράτευσής του την περίοδο του Βιετνάμ.
Το 1968, ξεκίνησε τον δικό του αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη και εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων αρνούμενος την πρόσκληση για συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικό. Η απόφασή του ήταν ένα ηχηρό μήνυμα κατά της κοινωνικής ανισότητας και του ρατσισμού εναντίον των αφροαμερικανών.
Επιστέγασμα της κοινωνικής του προσφοράς ήταν η πρωτοβουλία του NBA το 2021 για τη δημιουργία του βραβείου Κοινωνικής Δικαιοσύνης, στο οποίο έδωσε το όνομά του για να τον τιμήσει ως έναν εκ των κορυφαίων υπέρμαχων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ιστορία του αθλήματος. Το βραβείο απονέμεται στον παίκτη που συμβάλει με ουσιαστικό τρόπο στην προώθηση των ιδανικών του ακτιβισμού, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της φυλετικής ισότητας.
Ένα βραβείο που κρατά ανεξίτηλη τη σφραγίδα του για μία καλύτερη και πιο δίκαιη κοινωνία.
Lebron James: Ένας σύγχρονος ακτιβιστής
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε το όνομα Lebron James; GOAT; Cleveland; Los Angeles Lakers;
Σίγουρα οι σπουδαίες εμφανίσεις του μέσα στα παρκέ τον καθιστούν μία από τις σημαντικότερες αθλητικές προσωπικότητες που έχουν περάσει ποτέ από τον μαγικό χώρο του NBA. Ωστόσο, εξίσου σημαντική, αν και όχι τόσο πολυδιαφημισμένη, είναι η συνεισφορά του στην ενδυνάμωση των πιο ευάλωτων, στην καταπολέμηση των διακρίσεων και στην προώθηση μιας κοινωνίας ίσων ευκαιριών.
O σημερινός σταρ των Los Angeles Lakers ίδρυσε το 2012 το «Lebron James Family Foundation», προκειμένου να υποστηρίξει τα παιδιά που προέρχονται από τις φτωχότερες οικογένειες της ιδιαίτερης πατρίδας, στο Akron του Ohio. Μέσα από την παροχή υποτροφιών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων το ίδρυμα έχει υποστηρίξει έως σήμερα περισσότερα από 1400 παιδιά, παρέχοντάς τους τα κατάλληλα εφόδια για να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον.
Δύο χρόνια αργότερα, δηλώνει «παρών» στο κίνημα «I Can’t Breathe», όταν ο Eric Garner δολοφονήθηκε από την αστυνομία στη Νέα Υόρκη το 2014. Ο Lebron James δεν έμεινε αμέτοχος και έστειλε το δικό του μήνυμα κατά των φυλετικών διακρίσεων, φορώντας μπλούζα με την αντίστοιχη εμβληματική φράση λίγο πριν την έναρξη του αγώνα των Cleveland Cavaliers με τους Brooklyn Nets.
Εκτός από αυτές τις δράσεις, στο ενδιάμεσο των εκδηλώσεων του κινήματος #BlackLivesMatter το 2020, ο Lebron James γίνεται «σημαιοφόρος» της πρωτοβουλίας «More than a Vote». Μία πρωτοβουλία που έχει ως κύριο στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των Αφροαμερικανών για τις εκλογές και την προώθηση της ενεργούς συμμετοχής τους στα κοινά.
Αυτοί οι τρεις εμβληματικοί παίκτες του NBA — Bill Russell, Kareem Abdul-Jabbar και LeBron James — έχουν αφήσει το δικό τους ανεξίτηλο σημάδι τόσο εντός όσο και εκτός των παρκέ. Μας υπενθυμίζουν ότι ο αθλητισμός έχει τη δύναμη να φέρει θετική κοινωνική αλλαγή. Αξιοποιώντας την επιρροή τους, ο καθένας εξ αυτών στην εποχή του, επιχείρησαν να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές ανισότητες, να διαμορφώσουν καλύτερες συνθήκες για τους πιο ευάλωτους και να εμπνεύσουν περισσότερα άτομα να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους και να εργαστούν για μια πιο δίκαιη και ισότιμη κοινωνία.
Υ.Γ Νέλσον Μαντέλα: «Ο αθλητισμός έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο, να τον εμπνεύσει, να τον ενώσει με έναν τρόπο που ελάχιστα άλλα πράγματα μπορούν, να δημιουργήσει ελπίδα»