Τους τελευταίους μήνες, κάτοικοι και επισκέπτες του εμπορικού τριγώνου στο κέντρο της Αθήνας (η περιοχή που περικλείεται από τις οδούς Αθηνάς-Ευρυπίδου-Πραξιτέλους-Λέκκα-Περικλέους-Αθηναΐδος-Αγίας Ειρήνης) έχουν γίνει μάρτυρες μιας αλλαγής που επιθυμεί να φέρει μια «ανάσα» καθαριότητας και πιο εύρυθμης λειτουργίας στη ζωή τους. Αν κοιτάξεις «στα μάτια» κάποια δρομάκια του κέντρου (π.χ. Βύσσης, Καΐρη, Αγάθωνος), θα δεις χρώματα και σχήματα να έχουν τοποθετηθεί, κάνοντάς σε να αναρωτιέσαι ποιος τα έκανε και γιατί. Αν ανασηκώσεις λίγο το βλέμμα, θα δεις λίγο πιο ψηλά από το κεφάλι σου πινακίδες που σίγουρα δεν είναι δημοτικές ή της τροχαίας, αλλά αγγελιοφόροι μηνυμάτων («Παρκάρισμα εδώ; Ούτε να το σκέφτεσαι» ή «Πεζός (λεξικό): Που κινείται με τα πόδια»). Μηνυμάτων της ίδιας πρωτοβουλίας. Τέλος, πιο ψηλά από όλα αυτά, θα δεις σημαιάκια να ενώνουν ταράτσες και μπαλκόνια, κάτι που θέλει να δείξει -υποθέτω- ότι ο ζωτικός μας αστικός δημόσιος χώρος πρέπει να είναι γιορτή, όφελος και χαρά για τον κάτοικο, τον επαγγελματία, τον περαστικό.
-Ποιος «κρύβεται» όμως πίσω από αυτή την πρωτοβουλία;
Ο δήμος Αθηναίων υλοποιεί το «Πρόγραμμα Αναβάθμισης Εμπορικού Τριγώνου» το οποίο στοχεύει στην συνολική αναζωογόνηση της περιοχής. Το πρόγραμμα έχει αποκλειστικό δωρητή το «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» με την υποστήριξη του Athens Partnership.
-Πώς ξεκίνησαν όλες αυτές οι μικρές αλλαγές που σωρευτικά φιλοδοξούν να προσφέρουν την πολυπόθητη αναβάθμιση στα στενά του αθηναϊκού κέντρου;
Να πούμε αρχικά πως και οι 22 δρόμοι έχουν πεζοδρομηθεί με διαφορετικά ΦΕΚ από το 1979 ως το 2001 (θεωρητικά δηλαδή θεωρούνται ήδη πεζόδρομοι χωρίς να έχουν γίνει). Η εμπειρία στην Ελλάδα (βλέπε Ερμού αλλά και διεθνής εμπειρία) δείχνουν πως η περιοχή έχει καλύτερη επισκεψιμότητα, γίνεται δηλαδή καλύτερη να εργάζεσαι να ζεις και να μένεις, όταν είναι πεζοδρομημένη. Το 2016 ξεκίνησε να δουλεύει και η ομάδα του «Εμπορικού Τρίγωνου», μια ομάδα ανθρώπων που στοχεύει στην πιλοτική αναβάθμιση του εμπορικού τριγώνου.
-Ποιος είναι ο βασικός στόχος των ενεργειών;
Αναβάθμιση της περιοχής εντός του εμπορικού τριγώνου σε τομείς που αφορούν κυρίως: την παράνομη στάθμευση, την καθαριότητα, τον αστικό εξοπλισμό και το πράσινο, ταυτόχρονα όμως μέλημα να αναδειχθεί ο βιοτεχνικός, ιστορικός και γαστρονομικός πλούτος της περιοχής. Με άλλα λόγια, να δοθεί προτεραιότητα στον εμπορικό χαρακτήρα του τριγώνου.
Η οδός Αγάθωνος πριν και μετά
-Σε ποιους δρόμους πραγματοποιείται αναμόρφωση;
Συνολικά αφορά 22 δρόμους: Βύσσης, Καΐρη, Αγάθωνος, Καρόρη, Νικίου, Χρυσοσπηλιωτίσσης, Βλαχάβα, Πολυκλείτου, Αιόλου, Βασιλικής, Λιμπόνα, Σκουζέ, Καλαμιώτου, Κλειτίου, Ευαγγελίστριας, Ρόμβης, Θησέως, Αγίου Μάρκου, Μιλτιάδου, Χαβρίου, Λεωχαρους, Αβραμιώτου.
Μέχρι σήμερα έχουν πεζοδρομηθεί 8 δρόμοι (οι οδοί Βύσσης, Καΐρη, Αγάθωνος, Καρόρη (εως την οδό Βορεόυ), Νικίου, Χρυσοσπηλιωτίσσης, Βλαχάβα και Πολυκλείτου).
11 δρόμοι είναι ήδη πεζοδρομημένοι (Αιόλου, Βασιλικής, Λιμπόνα, Σκουζέ, Καλαμιώτου, Κλειτίου, Ευαγγελίστριας, Ρόμβης, Θησεως, Αγίου Μάρκου, Μιλτιάδου).
-Τι αφορά η αναμόρφωση των ήδη πεζοδρομημένων δρόμων;
Σε αυτούς τους δρόμους θα γίνει καθαρισμός όψεων από μουντζούρες και tags (έχουν ήδη ξεκινήσει από τις οδούς Μιλτιάδου και Αιόλου), αλλαγή εξοπλισμού (παγκάκια, φώτα κλπ.) και κανόνες εύρυθμης λειτουργίας.
-Τι πιστεύει ο κόσμος (κάτοικοι, επαγγελματίες) της περιοχής;
Τον Ιανουάριο του 2017 πραγματοποιήθηκαν δύο ξεχωριστές έρευνες σε 1500 επισκέπτες και σε 100 καταστηματάρχες. Όσον αφορά τους επισκέπτες και το τι θα τους έκανε να έρχονται συχνότερα στην περιοχή, το 71% δήλωσε πως θα έρχονταν συχνότερα αν είχαν περισσότερους ανοιχτούς χώρους με καθίσματα. Το 57,5% είπε πως θα ήθελε λιγότερες μουντζούρες στους τοίχους και παραπάνω καθαριότητα, ενώ το 56% των επισκεπτών δήλωσε πως θα ήθελαν να έχει περισσότερο χώρο για περπάτημα.
Αντίστοιχα στους Καταστηματάρχες, το 68,3% θεωρεί σοβαρό πρόβλημα την παράνομη στάθμευση, το 66,7% την έλλειψη αστυνόμευσης, το 65% την έλλειψη φωτισμού και το 70% την καθαριότητα.
-Υπάρχουν αποτελέσματα στη μέχρι τώρα προσπάθεια;
-4000 τ.μ. επιφανειών έχουν καθαριστεί από μουντζούρες και tags (όχι τα γκραφίτι) και περαστεί με ειδικό anti-tagging υλικό.
-38 γλάστρες έχουν δοθεί σε καταστηματάρχες που τις έχουν «υιοθετήσει» και έχουν αναλάβει να τις φροντίζουν
-Οι 8 δρόμοι ισοδυναμούν με 19 στρέμματα.
-Πάνω από 3000 λαμπτήρες αντικαταστάθηκαν σε όλο το κέντρο της Αθήνας μετά από αίτημα για φωτισμό.
-Μηχανήματα καθαριότητας τελευταίας τεχνολογίας ειδικά γι’ αυτή την περιοχή του τριγώνου έχουν ήδη παραγγελθεί (ειδικά απορριμματοφόρα εξπρές, σάρωθρα και πλυστικά) και τέλη Αυγούστου θα παραδοθούν.
-Υπάρχει ένα ειδικό γραφείο τριγώνου που ασχολείται μόνο με αυτό το πρόγραμμα.
-Η πλατεία Καραμάνου ανασχεδιάστηκε και φυτεύτηκε από τις υπηρεσίες του δήμου
-12 ΚΑΦΑΟ έχουν μετατραπεί σε έργα τέχνης, μετά από διαγωνισμό όπου καλλιτεχνική επιτροπή έκρινε και επέλεξε καλλιτέχνες για τη διαμόρφωσή τους. Δρομολογούνται 14 ακόμα ΚΑΦΑΟ
-Στις 9 Μαΐου παραδόθηκαν στο κοινό οι οδοί Αγάθωνος και Καρόρη
Οδοί Βύσσης και Αιόλου
-Αντιδράσεις υπήρξαν από τους κατοίκους;
«Κακά τα ψέματα. Είναι ένα ξεβόλεμα για όλους μας», (μας εξηγεί η Ελίνα Δάλλα, project manager του έργου). «Για τους κατοίκους και επαγγελματίες που πάρκαραν χρόνια κάτω από την ιδιοκτησία τους δεν είναι απλό να τους λες, πλέον απαγορεύεται το παρκάρισμα εδώ,πηγαίνετε π.χ. στη Βαρβάκειο. Κάποια καταστήματα ήταν αρκετά αρνητικά στην αρχή και κάποια αρκετά θετικά. Πλέον θα τηρούνται οι ώρες φορτοεκφόρτωσης (7.00-10.30 το πρωί, 14.30-17.30 το απόγευμα ήταν και είναι οι επιτρεπόμενες ώρες) των καταστημάτων, κάτι που γινόταν ανέλεγκτα (κοινώς, κάποιοι το έκαναν την ώρα που τους βόλευε). Το βασικό όμως είναι ότι οι κάτοικοι εδώ είχαν ξεχάσει πώς είναι να είναι η εικόνα αλλιώς. Πάντως μέσα από τη συζήτηση και την επικοινωνία ήταν προβλήματα που ξεπεράστηκαν».
Αγάθωνος και Καρόρη
-Τι διαφορετικό έχουν αυτές οι πεζοδρομήσεις;
«Ο Δήμος της Αθήνας έχει ξανακάνει πεζοδρομήσεις στο παρελθόν. Αυτή τη φορά θέλουμε να αλλάξουμε και τη νοοτροπία. Το σημαντικό για μας είναι η λειτουργία, όχι μόνο το έργο. Δεν αρκεί να βάλεις κάποια ωραία υλικά δαπέδου και τέλος, αυτό ήταν. Θέλουμε να ζήσει η περιοχή, να διατηρηθούν οι καταστηματάρχες που είναι η δύναμη αυτής της περιοχής», μας εξηγεί η κ . Δάλλα.
-Γιατί είναι επίκαιρη η είδηση;
Είναι ένα έργο που πραγματοποιείται στην τρέχουσα περίοδο και σήμερα δίνονται στο κοινό οι οδοί Χρυσοσπηλιωτίσσης, Νικίου, Βλαχάβα και Πολυκλείτου.