Πρωτοβουλία για την Κοινωνική Ευρώπη στην πράξη ανέλαβε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες η πρόταση στηρίχθηκε μεταξύ άλλων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σουηδία και την Πορτογαλία, ενώ και η Γερμανία άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να το στηρίξει.
Το θέμα θα επανέλθει προς συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του επόμενου Μαρτίου. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή δεσμεύτηκε να επανέλθει με προτάσεις για παρακολούθηση της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Εκτός από την Κοινωνική Ευρώπη συζητήθηκε το προσφυγικό και η πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα.
Στόχοι για την Κοινωνική Ευρώπη
Ο Αλ. Τσίπρας στην παρέμβασή του για την Κοινωνική Ευρώπη εστίασε σε τρία ζητήματα:
1) ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων είναι σημαντικός και πρέπει να εφαρμοσθεί.
2) η κοινωνική διάσταση είναι αναγκαία συνθήκη για την ενωμένη Ευρώπη και ότι ο κοινωνικός πυλώνας θα εξισορροπήσει το σύμφωνο δημοσιονομικής σταθερότητας.
3) το ευρωπαϊκό εξάμηνο (διαδικασία συντονισμού των οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών) θα πρέπει να περιλαμβάνει δεσμευτικούς κοινωνικούς στόχους για τους οποίους θα πρέπει να υπάρξει μνεία στα συμπεράσματα της συνόδου.
Ευρωπαϊκός μηχανισμός για επιστροφές προσφύγων
Όσον αφορά το προσφυγικό ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε απαράδεκτο το σημείωμα του Ντόναλντ Τουσκ τονίζοντας ότι όχι μόνο δυσχεραίνει τη διαχείριση των προσφυγικών ροών, αλλά θέτει σε κίνδυνο το μέλλον της Ε.Ε. καθώς υπονομεύει την έννοια της αλληλεγγύης. Τόνισε ότι για την Ελλάδα το σημαντικό δεν είναι κάποιες δυνάμεις να φιλοξενήσουν 200 ή και 1.000 άτομα, αλλά ότι επιμένουν να υπονομεύουν τις αρχές στις οποίες βασίζεται η Ε.Ε.
Ο Αλ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι η Ελλάδα σεβάστηκε τους κανόνες της Ε.Ε. και τις ευαισθησίες άλλων κρατών μελών και τήρησε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, παρότι διαφωνούσε με σειρά πολιτικών στην οικονομία (λιτότητα), αλλά και στην εξωτερική πολιτική (κυρώσεις έναντι τρίτων κρατών). Όλα τα κράτη μέλη οφείλουν να κάνουν το ίδιο σήμερα για την αντιμετώπιση αυτού του ευρωπαϊκού ζητήματος, σημείωσε.
Ο πρωθυπουργός έδωσε έμφαση στο ζήτημα της χρηματοδότησης. Συμφώνησε ότι τα υφιστάμενα χρηματοδοτικά εργαλεία (ενδεχομένως και καινούργια) θα πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτα προκειμένου να ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα και να μπορούν τρίτες χώρες να τα απορροφούν. Το θέμα δεν είναι μόνο να υπάρχουν περισσότερα κονδύλια, αλλά να ενταχθούν οι στόχοι μας στο μεταναστευτικό στην εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., είπε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι
A) Η χρηματοδότηση τρίτων χωρών θα πρέπει να συναρτάται με την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση δικτύων διακινητών, στη μείωση των ροών και στην αποδοχή επιστροφών.
Β) Θα πρέπει να ληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών (φτώχεια, πόλεμοι) και να ενταχθεί στην αναβάθμιση της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.
Γ) Θα πρέπει να ιδρυθεί ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών
Δ) Χρειάζεται να συγκροτηθεί ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επανεγκατάστασης με κέντρα αιτήσεων σε τρίτες χώρες διέλευσης και προέλευσης.
Τι συμφωνήθηκε με Ερντογάν για το προσφυγικό
Απαντώντας στο ιδιαίτερο ενδιαφέρον των Ευρωπαίων για ενημέρωση σχετικά με την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό ήταν ένας από τους βασικούς λόγους της πρόσκλησης Ερντογάν στην Αθήνα, παρ’ όλες τις διαφωνίες σε εθνικό αλλά και ιδεολογικό επίπεδο. Η ευρωπαϊκή ασφάλεια και διαχείριση προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών βασίζεται στις ομαλές ελληνοτουρκικές σχέσεις, είπε χαρακτηριστικά.
Υπογράμμισε ότι σε μία περιοχή που βυθίζεται στην αποσταθεροποίηση (Συρία, Ιράκ, Αφγανιστάν, Παλαιστίνη, Λίβανος, Ιεροσόλυμα, πραξικόπημα Τουρκία και περιορισμός σε ανθρώπινα δικαιώματα, Κουρδικό) δεν μπορούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις να θεωρούνται διμερές θέμα και ότι είναι θέμα στήριξης των νοτιανατολικών ευρωπαϊκών συνόρων που καθίστανται ολοένα και πιο σημαντικά.
Πρόσθεσε ακόμη ότι οι προκλήσεις ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο, κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη δίκαιης και βιώσιμης επίλυσης του Κυπριακού στο βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και χωρίς τουρκικές εγγυήσεις.
«Η ανάγκη για ειρήνη, σεβασμό του διεθνούς δικαίου και συνεργασία στο Αιγαίο και στην Μεσόγειο, αποτελεί ένα ευρωπαϊκό διακύβευμα που είναι πιο σημαντικό σήμερα από ποτέ», ήταν το συμπέρασμα του Αλ. Τσίπρα.
Κάνοντας μια αποτίμηση της επίσκεψης Ερντογάν στους Ευρωπαίους ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε τρεις επισημάνσεις:
1) συμφωνήθηκε η επανέναρξη των συνομιλιών για την υφαλοκρηπίδα και Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης υπό την υψηλή εποπτεία Πρωθυπουργού και Προέδρου Ερντογάν
2) συμφωνήθηκαν μέτρα για την πιο αποτελεσματική εφαρμογή της Συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας και η Τουρκία να αρχίσει να εφαρμόζει ξανά την διμερή Συμφωνία Επανεισδοχής.
3) ο πρόεδρος Ερντογάν τόνισε δημόσια ότι επιδιώκει την δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού και οι συνομιλίες πρέπει να συνεχίσουν.
Ακόμη ο Αλ. Τσίπρας καλωσόρισε το γεγονός ότι Ε.Ε., Γερμανία και Βουλγαρία έδωσαν απάντηση στην Τουρκία σχετικά με τις δηλώσεις Ερντογάν για την αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζάννης.
Ο πρωθυπουργός ζήτησε ευρωπαϊκή στήριξη ώστε η Τουρκία τους επόμενους μήνες:
-να σταματήσει την παραβίαση του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο με συνεχείς παραβιάσεις και εμπλοκές.
-να εντείνει την θετική ως τώρα συνεργασία στο πλαίσιο της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας.
-να συνεχίσει τις συνομιλίες, με τους όρους του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, για το Κυπριακό.