Το μνημείο του Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη υπενθυμίζει ότι κανένας και τίποτε δεν ξεχάστηκε. Ούτε οι εγκληματίες ούτε τα εγκλήματά τους. Είναι μια μάχη της μνήμης απέναντι στη λήθη τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την ομιλία του στην τελετή θεμελίωσης της ανέγερσης του Μουσείου του Ολοκαυτώματος, στη Θεσσαλονίκη.
Το Μουσείο Ολοκαυτώματος είναι ένας φόρος τιμής για τους χιλιάδες Έλληνες Εβραίους που εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, σταλμένοι από τις ναζιστικές Αρχές της πόλης και τους συνεργάτες τους, επισήμανε ο πρωθυπουργός.
Πρόκειται για μια διαρκή υπενθύμιση προς τις επερχόμενες γενιές, για το πού οδηγούν ο φασισμός, ο ναζισμός, ο αντισημιτισμός, ο ρατσισμός, τα θεωρητικά εξαμβλώματα για κατώτερες φυλές, οι θεωρίες για την καθαρότητα του έθνους και οι πρακτικές της βίας εναντίον όποιου θεωρείται διαφορετικός, υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας.
Ως ένα χώρο μνήμης και μαρτυρίας, χαρακτήρισε το Μουσείο του Ολοκαυτώματος, ο Πρόεδρος του Ισραήλ, Ρούβεν Ρίβλιν, που παραβρίσκεται στην τελετή τοποθέτησης του θεμέλιου λίθου.
Ρίβλιν: «Μουσείο μνήμης και μαρτυρίας»
«Μουσείο μνήμης και μαρτυρίας» θα είναι το Μουσείο του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης, και «οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσής μας να δημιουργήσουμε ένα κόσμο, που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ ξανά», υπογράμμισε ο Πρόεδρος του Ισραήλ Ρούβεν Ρίβλιν, στην ομιλία του, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θεμελίωσης του μουσείου, στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό Θεσσαλονίκης.
«Το Ολοκαύτωμα δεν είναι μόνο εβραϊκό θέμα. Το Ολοκαύτωμα αποτελεί μια παγκόσμια υπόθεση. Κι εδώ στην Ελλάδα αποτελεί και ελληνικό θέμα. Μια εθνική υπόθεση. Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος που θα ανεγερθεί εδώ θα είναι ένα μουσείο Μνήμης και Μαρτυρίας» τόνισε ο Πρόεδρος του Ισραήλ και συνέχισε: «Και οφείλει να δώσει βήμα έκφρασης στην πλούσια, στην πολυποίκιλη και μοναδική ιστορία των Εβραίων της Ελλάδας και ιδιαιτέρως εκείνων της Θεσσαλονίκης. Οφείλει να εκφράσει τις τραγικές στιγμές εξολόθρευσης της ηρωικής, αυτής, εβραϊκής κοινότητας. Και οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσης μας να δημιουργήσουμε ένα κόσμο που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ Ξανά».
«Το ”Ποτέ Ξανά” δεν είναι μόνο έκφραση των επιζησάντων του Ολοκαυτώματος και του Ισραήλ, που είναι το κράτος των Εβραίων. Είναι ένα διεθνές μήνυμα, που δείχνει ότι αυτά τα πράγματα δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθούν στον κόσμο» προσέθεσε ο κ. Ρίβλιν.
Ο Πρόεδρος του Ισραήλ ξεκίνησε την ομιλία του με ένα απόσπασμα από τη Βίβλο από στη θυσία του Αβραάμ, «...να ανοίξουν οι Πύλες της Θελήσεως», τονίζοντας ότι για τους Εβραίους της Ελλάδας μετά το Ολοκαύτωμα, οι στίχοι αυτοί απέκτησαν και ένα άλλο νόημα και μέσα από αυτούς τους στίχους βρήκαν τρόπους «έκφρασης πόνου», βλέποντας αγαπημένα τους πρόσωπα να χάνονται. «Τους δολοφόνησαν, τους εξόντωσαν και χάθηκαν όλοι μαζί στο Ολοκαύτωμα» είπε ο κ. Ρίβλιν.
«Η Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων, όπως αναφερόταν η Θεσσαλονίκη, είχε μια σημαντική εβραϊκή κοινότητα, τη μεγαλύτερη στην Ελλάδα πριν το Β′ ΠΠ» είπε ο ο Πρόεδρος του Ισραήλ, υπογραμμίζοντας ότι οι Εβραίοι αυτής της κοινότητας και άλλων κοινοτήτων που βρισκόταν στην Ελλάδα «αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι των πολιτών της Ελληνικής Δημοκρατίας». Σημείωσε, ότι, όπως είχε αναφέρει λίγο πριν στο χαιρετισμό του και ο Έλληνας πρωθυπουργός, οι Εβραίοι που έφτασαν και εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από τον διωγμό τους από την Ισπανία το 1492, είχαν συνεισφέρει πολλά στην πόλη μέχρι και πριν από τον Β′ ΠΠ, σε κοινωνικό, φιλοσοφικό, πολιτιστικό επίπεδο.
Ο κ. Ρίβλιν αναφέρθηκε στα τραγικά γεγονότα, πριν από εβδομήντα πέντε χρόνια, στις αποστολές του θανάτου, από το γκέτο του «Βαρόνου Χιρς» στην περιοχή του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού της Θεσσαλονίκης, οι οποίες από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο του 1943 και μετέφεραν τους Θεσσαλονικείς Εβραίους στο στρατόπεδο Άουσβιτς Μπιργκενάου. «Συνολικά, το 90% των Εβραίων της Ελλάδας εξολοθρεύτηκαν σε αυτά τα στρατόπεδα του θανάτου. Δεν υπήρξε άλλη, τόσο μεγάλη εκστρατεία εξολόθρευσης κοινότητας, η οποία να επιτεύχθηκε τόσο γρήγορα από τη θανατική μηχανή των ναζιστών», τόνισε.
Ο κ. Ρίβλιν στάθηκε ιδιαίτερα στον Θεσσαλονικιό Εβραίο, Ζακ Στρούμσα, που πέρασε στην ιστορία ως ο ”βιολιστής του Άουσβιτς” επειδή, ως κρατούμενος, με το βιολί του ήταν αναγκασμένος να παίζει μουσική στην ορχήστρα του στρατοπέδου του θανάτου, ενώ οι μελλοθάνατοι κρατούμενοι όδευαν προς τα κρεματόρια. Ο Ζακ Στρούμσα έχασε εκεί τους συγγενείς του, ο ίδιος επέζησε, δημιούργησε μια νέα οικογένεια στο Ισραήλ και έγραψε και ένα βιβλίο για το Άουσβιτς, ενώ ως εθελοντής στο μουσείο «Γιάντ Βασέμ» στο Ισραήλ, συνεισφέρει στην διατήρηση της μνήμης. Πενήντα χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα, ο Ζακ Στρούμσα επέστρεψε στο Άουσβιτς και ξανάπαιξε, το ”Εγώ Πιστεύω”, είπε ο Πρόεδρος του Ισραήλ και παρέπεμψε στα λόγια του επιζήσαντος του Άουσβιτς: «Πιστεύω ότι η διαφορά ανάμεσα στην ευλογία και την ύβρη είναι ένα θέμα επιλογής. Επιλογής του καθενός. Κι ο δρόμος της επιλογής είναι ανοιχτός σε όλα τα έθνη. Και η δυνατότητα να προσφέρεις στην ευημερία της ανθρωπότητας βρίσκεται ολοκληρωτικά στην επιλογή του καθενός».
«Στο όνομα του, του αγαπημένου μας Ζακ και στο όνομα σας, θα ήθελα να ζητήσω από όλους, να επιλέξουμε. Να επιλέξουμε το αγαθό, να επιλέξουμε το καλό, να επιλέξουμε τη ζωή» τόνισε ο κ. Ρίβλιν.
Ο Πρόεδρος του Ισραήλ ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό, την κυβέρνηση, τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, τον πρόεδρο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, τη γερμανική κυβέρνηση που συμμετέχει κατά ένα μέρος στη χρηματοδότηση και το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», για τις προσπάθειες τους για τη δημιουργία του Μουσείου του Ολοκαυτώματος «ενός μουσείου, ιδιαίτερου, που θα πει τη μαρτυρία του, για όλο τον κόσμο».
«Ας είναι αιωνία η μνήμη των αδελφών μας, των ηρώων του Ολοκαυτώματος. Ας είναι πάντοτε ευλογημένη και άσβεστη η μνήμη τους. Αμήν» κατέληξε ο κ. Ρίβλιν.
Ο Πρόεδρος του Ισραήλ και ο Έλληνας πρωθυπουργό φύτεψαν, συμβολικά, δύο ελιές στο σημείο της εκδήλωσης. Μετά την τελετή θεμελίωσης του Μουσείου του Ολοκαυτώματος στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό, ο Πρόεδρος του Ισραήλ μετέβη στην Πλατεία Ελευθερίας, τόπο μαρτυρίου των Θεσσαλονικέων Εβραίων της Κατοχής και κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος.
(Με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ)