Η έκταση των δημοσιευμάτων για την τουριστική καμπάνια της Τουρκίας δεν μου επέτρεψαν να αφήσω ασχολίαστο ένα τόσο σημαντικό εθνικό θέμα. Τα ΜΜΕ αφενός δεν είναι αρμόδια να σχολιάσουν το θέμα και αφετέρου στην πλειονότητά τους κινούνται σε λανθασμένη κατεύθυνση - αυτή που εύκολα κρίνει τους τρίτους αλλά αποσιωπά τη δική μας ευθύνη και αδιαφορία.
Το πρόβλημα το έχω αναφέρει πριν περίπου τέσσερα χρόνια σε άρθρο στη HuffPost «Ταυτότητα Προορισμού», και έχει πολλές ομοιότητες με το Μακεδονικό. Το θέμα δεν είναι η Τουρκία αλλά εμείς.
Όσοι βρίσκονται στον τουρισμό γνωρίζουν ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί την ονομασία Αιγαίο (σε περίοπτη επικοινωνιακή θέση) εδώ και δεκαετίες. To ζητούμενο δεν είναι τι κάνει, πότε και πως, αλλά αν εμείς οι ίδιοι έχουμε προνοήσει να διαφυλάξουμε το όνομα, να το συνδέσουμε με την Ελλάδα διεθνώς και να βρισκόμαστε πάντα μπροστά από τις εξελίξεις. Το Μακεδονικό δεν μας δίδαξε απολύτως τίποτα, ούτε καν το αντιμετωπίσαμε, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Επειδή το «brand name» αποτελεί μια έννοια που συνεχώς επικαλούμαστε, τότε γενναία θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι η Ελλάδα ουδέποτε αξιοποίησε το brand name του Αιγαίου και δεν ανέπτυξε ποτέ καμία εθνική στρατηγική που να συνδέεται άμεσα με την τουριστική και την πολιτιστική ανάδειξη ενός τόσο μεγάλου Ελληνικού ονόματος.
Εδώ και δεκαετίες η συνολική ανάδειξη του Αιγαίου κατακερματίζεται από δύο Περιφέρειες (Νότιο και Βόρειο), και περιλαμβάνει φυσικά και άλλα νησιά. Αν σε αυτή την επικοινωνία προσθέσουμε το North Aegean και το South Aegean (το οποίο είναι αδιάφορο και μη αντιληπτό στο κοινό) αλλά και τα όποια επικοινωνιακά μηνύματα της κάθε συστάδας, τότε προφανώς μιλάμε για την απόλυτη σύγχυση. Το Αιγαίο σήμερα στερείται Εθνικής τουριστικής και πολιτιστικής ταυτότητας και μιας στρατηγικής branding που αφορά την αύξηση της αναγνωρισιμότητας, την υπενθύμιση και τη σύνδεση του ονόματος με την Ελλάδα.
Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η επίσημη ταξιδιωτική ιστοσελίδα της Περιφέρεια Ν. Αιγαίου aegeanislands.gr. Το ίδιο το όνομα σε παραπέμπει στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου και θα περίμενε κανείς να αναδεικνύονται όλα τα νησιά. Εντούτοις περιλαμβάνει μόνο τις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα. Το μήνυμα που περνάμε είναι άκρως λανθασμένο και θα εκπλαγείτε για το πόσο εξοικειωμένο είναι το διεθνές ταξιδιωτικό κοινό με τη γεωγραφία και τις χιλιάδες ονομασίες κάθε χώρας.
Επειδή πάντα ψάχνουμε να βρούμε ποιος τρίτος φταίει, να σημειωθεί ότι αυτό δεν είναι ευθύνη της Περιφέρειας αλλά συνολική: είναι έλλειψη εθνικής στρατηγικής, είναι ερασιτεχνισμός των «εξιδεικευμένων» επικοινωνιολόγων και brand «experts» του τουρισμού, και όλων των εθνικών και τοπικών συλλογικών τουριστικών φορέων που δεν έχουν αντιληφθεί ότι υποτιμάμε το τουριστικό μας προϊόν.
Ζούμε σε μια εποχή που πρέπει να αντιληφθούμε ότι το θέμα δεν είναι σε ποιόν ανήκει δικαιωματικά το τοπωνύμιο, αλλά ποιος αξιοποιεί αποτελεσματικά το branding management.
Όσο συνεχίζουμε να αδιαφορούμε τότε το μειονέκτημά μας θα γίνεται συγκριτικό πλεονέκτημα των άλλων. Το ζητούμενο δεν είναι απλά η εφαρμογή της τεχνογνωσίας. Πρέπει να έχεις την ικανότητα να έρθεις με καινοτομίες. Μόνο τότε θα βρεθούμε μπροστά από τις εξελίξεις.
Σημειώσεις
Η απάντηση του καθηγητή Ελληνικής γλώσσας κου Μπαμπινιώτη δεν αποτελεί αντιμετώπιση του προβλήματος.
Για αποφυγή παρερμηνειών, οι Έλληνες και οι Τούρκοι επιχειρηματίες του τουρισμού πάντα είχαν και θα έχουν άριστες συνεργασίες.