Δυστυχώς, το βίαιο έγκλημα αποτελεί πλέον μία αδήριτη κοινωνική πραγματικότητα και στη χώρα μας.
Στο παρελθόν, η βία αποτελούσε μέρος σοβαρών μορφών του οργανωμένου εγκλήματος όπως η διακίνηση ναρκωτικών, εκβιασμοί, απαγωγές κλπ.
Πλέον η βία αποτελεί συστατικό στοιχείο και των εγκλημάτων του κοινού ποινικού δικαίου όπως οι διαρρήξεις και οι κλοπές.
Ο χάρτης της εγκληματικότητας άλλαξε άρδην από τις αρχές της νέας χιλιετίας.
H παγκοσμιοποίηση επέδρασε καταλυτικά στην εξέλιξη του βίου εγκλήματος, ιδιαιτέρως την τελευταία δεκαετία, και ένας από τους βασικούς λόγους υπήρξε και η οικονομική κρίση η οποία ακόμη συνεχίζεται.
Έτσι, για παράδειγμα, στον ευρωπαϊκό χώρο διαπράττεται μία διάρρηξη κάθε ενάμιση λεπτό, ενώ μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες αριθμούν μέχρι και 1000 διαρρήξεις την ημέρα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας.
Δυστυχώς και η Ελλάδα δεν έμεινε ανεπηρέαστη από την εκρηκτική εξέλιξη της εγκληματικότητας.
Την τελευταία δεκαετία οι κλοπές και οι διαρρήξεις στη χώρα μας έχουν αυξηθεί δραματικά και κυμαίνονται σταθερά πάνω από 70.000 σε ετήσια βάση, δηλαδή 200 κλοπές και διαρρήξεις κατά μέσο όρο ημερησίως.
Μάλιστα, ένα μεγάλο ποσοστό δραστών κλοπών και διαρρήξεων, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, είναι αλλοδαποί.
Το πλέον ανησυχητικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της εξέλιξης των εγκλημάτων του κοινού ποινικού δικαίου είναι το γεγονός ότι διαπράττονται πλέον με μεθόδους και δομές οργανωμένων εγκληματικών ομάδων και μάλιστα με τη χρήση των νέων τεχνολογιών όπως, για παράδειγμα, τα κοινωνικά δίκτυα για να διακριβώσουν αν τα άτομα βρίσκονται μακριά από τις στοχευμένες κατοικίες, αλλά και τις δωρεάν online εφαρμογές πλοήγησης προκειμένου να ανιχνεύσουν τις στοχευμένες γειτονιές, έτσι ώστε να πραγματοποιήσουν τις παράνομες δραστηριότητες τους με το χαμηλότερο δυνατό ρίσκο.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση απειλής για το οργανωμένο έγκλημα της Europol, οι οργανωμένες εγκληματικές ομάδες, πέρα από τη βία που χρησιμοποιούν μεταξύ τους για την επίλυση των διαφορών τους, έχουν αυξήσει σημαντικά και τα επίπεδα βίας κατά των θυμάτων τους προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους τους.
Η ελληνική πολιτεία οφείλει να μελετήσει προσεκτικά τα νέα εγκληματολογικά δεδομένα και, πέρα από πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες, να προβεί στις αναγκαίες νομοθετικές και επιχειρησιακές δράσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου.
Αν πιστεύουμε ότι η καταπολέμηση των βίαιων εγκλημάτων αντιμετωπίζεται με επιεικείς νομοθετικές διατάξεις για λόγους δημοκρατικών αρχών και αξιών, μάλλον παραβιάζουμε βασικές αρχές και αξίες της ίδιας της δημοκρατίας.-
***
*Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και ε.α. Υποστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας. Υπηρέτησε επί σειρά ετών στην έδρα της Europol στη Χάγη και διετέλεσε προϊστάμενος των Εθνικών Υπηρεσιών Interpol και Europol της Ελλάδας. Έχει διδάξει στις Ακαδημίες της Ελληνικής και Κυπριακής Αστυνομίας, καθώς και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.