Βουλευτικές εκλογές στην Γαλλία, η επόμενη ημέρα

Μόνο μια επιτυχημένη διακυβέρνηση από τις δυνάμεις του Δημοκρατικού Μετώπου μπορεί να ανακόψει την προοπτική μελλοντικής επιτυχίας της ακροδεξιάς παράταξης.
Open Image Modal
via Associated Press

Ο κρίσιμες εκλογές στην Γαλλία έχουν ολοκληρωθεί και τα αποτελέσματα είναι δεδομένα:

  • Στην πρώτη θέση, η αριστερή παράταξη «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» (Nouveau Front Populaire – NFP), η συμμαχία Σοσιαλιστών, Ανυπότακτης Γαλλίας, Κομμουνιστών και Οικολόγων, επιτυγχάνοντας 182 έδρες (το 2022 διέθετε 151), εκ των οποίων, η Ανυπότακτη Γαλλία εκτιμάται ότι έλαβε 74 έδρες, οι Σοσιαλιστές 59, οι Οικολόγοι 28 και οι Κομμουνιστές 9. Η παράταξη αυτή αποτελεί την μεγάλη κερδισμένη.

  • Στην δεύτερη θέση, η παράταξη του Προέδρου Μακρόν «Αναγέννηση», μαζί με τους κοντινούς συμμάχους του «Δημοκρατική Κίνηση» - Modem και «Ορίζοντες» - Horizons , με την επιτυχία 168 εδρών (το 2022 με 250 έδρες, ήταν η πρώτη παράταξη  στην Βουλή). Ένας επιτυχημένος όρος για τα αποτελέσματα ήταν «σώσαμε τα έπιπλα».

  • Η ακροδεξιά παράταξη «Εθνική Συσπείρωση» (Rassemblement Natonal – RN) μαζί με όσους της δεξιάς παράταξης «Οι Δημοκρατικοί» (Les Républicains - LR) ακολούθησαν  τον (υπό καθαίρεση, πλέον) Πρόεδρό της ήρθε τρίτη με 143 έδρες (το 2022 διέθετε 89), εκ των οποίων 17 στους «δεξιούς συμμάχους» τους. Παρότι συνεχίζεται η από την ίδρυσή της συνεχής ανοδική παρουσία της, οι προσδοκίες τους μετά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου δεν επιβεβαιώθηκαν.

  • Στην τέταρτη θέση, η παράταξη της δεξιάς «Οι Δημοκρατικοί» (Les Républicains -  LR), μη περιλαμβάνοντας όσους  συντάχθηκαν με την Εθνική Συσπείρωση, συγκέντρωσε 45  έδρες (το 2022 διέθετε 62). Στο (υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες) σχετικά ικανοποιητικό αυτό αποτέλεσμα, φαίνεται ότι συνέβαλε και το «φράγμα» που έθεσαν, με επιτυχία, οι δυνάμεις του κέντρου και της αριστεράς  στην άνοδο της Εθνικής Συσπείρωσης.

  • Οι ανεξάρτητοι κατέλαβαν 39 συνολικά έδρες, εκ των οποίων 15 πρόσωπα από τον χώρο της δεξιάς, 13 της αριστεράς, 6 του κέντρου, 4 «τοπικοί» (περιλαμβανομένου ενός αυτονομιστή από την Νέα Καληδονία) και 1 αταξινόμητος.

Η εκλογική αναμέτρηση είχε συμμετοχή όση περίπου και στον πρώτο γύρο των εκλογών (67%) και έκρινε 501 από τις 577 έδρες, οι οποίες δεν είχαν κατανεμηθεί στον πρώτο γύρο.

Με βάση τα πιο πάνω αποτελέσματα και σε συνέχεια του προηγούμενου κειμένου μας,  Ο β’ γύρος των γαλλικών εκλογών: Οι πρωταγωνιστές, οι δυνάμεις και οι αδυναμίες τους, σημειώνουμε τα εξής:

  • Παρότι τα αποτελέσματα θεωρούνται μη αναμενόμενα, στην πραγματικότητα, λόγω του πλειοψηφικού συστήματος, μικρές διαφορές σε ποσοστά μπορούν να αντιστοιχούν σε μεγάλες διαφορές στον αριθμό των εδρών. Ενδεικτικά, στις προηγούμενες κοινοβουλευτικές εκλογές (το 2022), είχε εκτιμηθεί ότι αν λίγες δεκάδες χιλιάδες ψήφοι, σε συγκεκριμένες εκλογικές περιφέρειες που κρίθηκαν οριακά, είχαν κατευθυνθεί στην αριστερή συμμαχία αντί της παράταξης Μακρόν, αυτή θα είχε έρθει πρώτη. Τότε ο Πρόεδρος Μακρόν είχε αναφέρει την ανάγκη μεταρρύθμισης, ώστε μέρος των εδρών να κατανέμονται αναλογικά, το οποίο δεν προχώρησε έκτοτε. Την τελευταία εβδομάδα (μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου) οι δημοσκοπήσεις έδειχναν σταδιακή υποχώρηση της Εθνικής Συσπείρωσης, όχι όμως σε αυτά τα επίπεδα.

 

  • Η κινητοποίηση αριστεράς και κέντρου για τον περιορισμό της δύναμης της Εθνικής Συσπείρωσης έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Το ενδεχόμενο της απόλυτης πλειοψηφίας της Εθνικής Συσπείρωσης εμφανίστηκε, ως δημοσκοπική εκτίμηση, στα Γαλλικά κανάλια την ημέρα των εκλογών του πρώτου γύρου, με την Εθνική Συσπείρωση να αναμενόταν να λάβει 230 έως 290 έδρες (289 έδρες είναι αναγκαίες για την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο των 577 εδρών), συνοδευόμενη από την παρατήρηση ότι αυτό θα ίσχυε υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα μεσολαβήσει κάποια αλλαγή. Αυτή η αλλαγή συνέβη με την απόσυρση μεγάλου αριθμού υποψηφίων από τον χώρο της αριστεράς και του κέντρου στις «τριγωνικές» αναμετρήσεις, ενώ στις λίγες περιπτώσεις που αυτό δεν συνέβη, η Εθνική Συσπείρωση κατέλαβε το ένα τρίτο των διεκδικούμενων εδρών.

Με δεδομένο ότι οι έδρες στο νέο Κοινοβούλιο καταλαμβάνονται από κυρίως τρεις μεγάλες παρατάξεις (Κέντρο, συνασπισμένη Αριστερά, Ακροδεξιά), με ουσιαστικά διαφοροποιημένες θέσεις, πλέον το διακύβευμα είναι σε ποιον θα ανατεθεί ο σχηματισμός της νέας Κυβέρνησης, ποιες δυνάμεις θα την υποστηρίξουν και ποιο θα είναι το Κυβερνητικό Πρόγραμμα:

  • Ο επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας, Μελανσόν, θεωρεί ότι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο θα πρέπει να αναλάβει την διακυβέρνηση, εφαρμόζοντας το πρόγραμμά της, αυτοπροτείνεται δε ως επικεφαλής της. Τουλάχιστον το τελευταίο, δεν φαίνεται να το συμμερίζονται Σοσιαλιστές και Οικολόγοι, οι οποίοι πιστεύουν ότι ο επικεφαλής θα πρέπει να κριθεί σε ψηφοφορία της νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Ταυτόχρονα, η εκλογή τριών από τους «κομμένους» από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο  απερχόμενους βουλευτές, λόγω διαφωνιών τους με τον Μελανσόν, καθώς και η πρώτη αποχώρηση από την κοινοβουλευτική ομάδα της Ανυπότακτης Γαλλίας, μειώνουν την προβολή του και τις πιθανότητες επιλογής.

  • Στην παράταξη Μακρόν οραματίζονται μια νέα κυβερνητική πλειοψηφία, με την συμμετοχή Σοσιαλιστών, Οικολόγων, της δεξιάς και των δικών τους δυνάμεων, θέση που όμως δεν φαίνεται εφικτή, δεδομένης της απόφασης της δεξιάς να μην συμμετάσχει σε μελλοντική διακυβέρνηση και της απροθυμίας των δύο αριστερών κομμάτων να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με την Ανυπότακτη Γαλλία. Σε δεύτερο επίπεδο, οι θέσεις του απερχόμενου Πρωθυπουργού Αττάλ αλλά και άλλων στελεχών, ότι στο Κοινοβούλιο θα γίνονται οι αναγκαίες συγκλίσεις (βλέπε, συμβιβασμοί) σε νομοσχέδια ώστε να εξασφαλίζεται η υπερψήφισή τους, ακούγεται μάλλον θεωρητική και εφαρμόσιμη σε ήσσονος σημασίας θέματα, αφού προσφορότερη λύση θα ήταν η προγραμματική σύγκλιση (των όμως διαφωνούντων μεταξύ τους) παρατάξεων της αριστεράς και του Κέντρου.

Ανεξάρτητα του σχηματισμού και της σύνθεσης της νέας κυβέρνησης, καθώς και της (αυξημένης) πιθανότητας να μην μπορούν να ληφθούν αποφάσεις για τα σημαντικά θέματα, τα επόμενα ορόσημα είναι:

 

  • 26 Ιουλίου: έναρξη Ολυμπιακών Αγώνων. Εξετάζεται η παραμονή της Κυβέρνησης λόγω του χρόνου που απαιτείται για την σύγκληση της Βουλής (18 Ιουλίου), την εκλογή οργάνων,  τις διαβουλεύσεις μεταξύ των παρατάξεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης, κλπ.

 

  • Σύντομα, αλλά χωρίς σαφή χρονικά όρια: ανάθεση από τον Πρόεδρο της θέσης του Πρωθυπουργού σε πρόσωπο της εμπιστοσύνης «της νικήτριας παράταξης», (εκτιμάται ως πιθανό να ανατεθεί σε νέο Σοσιαλιστή, όπως τον Γκλύκσμαν) και σχηματισμός της νέας κυβέρνησης. Αδικαιολόγητη καθυστέρηση μπορεί να επιφέρει πρόταση μομφής κατά της (παρούσας) κυβέρνησης.

 

  • Φθινόπωρο: ψήφιση προϋπολογισμού: Σημειώνουμε ότι αυτό σχετίζεται με τον «σκληρό πυρήνα» των θέσεων της κάθε πλευράς και πιθανότατα αποτελούσε τον λόγο προκήρυξης των τωρινών εκλογών (ο Μακρόν ίσως εκτιμούσε ότι για πρώτη φορά θα συντονίζονταν οι εκ δεξιών και αριστερών επικριτές του σε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης).

 

  • Ιούλιος 2025: Σύμφωνα με το Γαλλικό Σύνταγμα, με την συμπλήρωση 12 μηνών από τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, επιτρέπεται η διεξαγωγή νέων κοινοβουλευτικών εκλογών. Με τα τωρινά δεδομένα, δεν φαίνεται εφικτό να υπάρξουν μακροπρόθεσμες συγκλίσεις ή και αποδοχή των παρατάξεων σε κυβέρνηση τεχνοκρατών, οπότε η διεξαγωγή τους φαίνεται μονόδρομος.

 

  • 2026: Δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Δεδομένης της παραδοσιακής ισχύος της δεξιάς σε αυτές, θα δοκιμαστεί ξανά η απροθυμία των Δημοκρατικών (LR) για συγκλίσεις με την Εθνική Συσπείρωση (RN).

 

  • 2027 (ή νωρίτερα αν παραιτηθεί ο Μακρόν πριν την λήξη της θητείας του): Νέες Προεδρικές εκλογές, χωρίς την συμμετοχή Μακρόν.

Και η ακροδεξιά;

Μετά τα αποτελέσματα των εκλογών, η Λεπέν δήλωσε ότι περιμένει ακόμα καλύτερα αποτελέσματα στο μέλλον. Οι «εμφύλιες» διαμάχες των Δημοκρατικών δυνάμεων για την διακυβέρνηση της Γαλλίας, την στιγμή που η Εθνική Συσπείρωση θα αρκείται στον ρόλο του παρατηρητή, χωρίς κυβερνητική φθορά, φαίνεται ότι εξυπηρετεί την Λεπέν, προκειμένου να διορθώσει στο μεταξύ αδυναμίες που βάρυναν στην προεκλογική περίοδο, όπως:

 

  • Η υποψηφιότητα προσώπων ακατάλληλων, ομοφοβικών ή με αντισημιτικές απόψεις, που σε όλη σχεδόν την προεκλογική περίοδο είχαν παραμείνει στην σκιά, μετά την κεντρική απόφαση λίγα πρόσωπα να αναλάβουν την επικοινωνία με τα ΜΜΕ, τελικά όμως σχετικές δηλώσεις τους δημοσιοποιήθηκαν λίγο πριν τις εκλογές.

 

  • Η ανακοινωθείσα υποστήριξη της Ρωσίας (ένα θέμα που θεωρείται ταμπού αυτήν την περίοδο) προς την Εθνική Συσπείρωση. Πάντως, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι δεν έχει κάποια ελπίδα ή ψευδαίσθηση, σε σχέση με το την αποκατάσταση των σχέσεων των δύο χωρών, ως αποτέλεσμα των εκλογών.

Συμπερασματικά, ο τρόπος ανταπόκρισης στην πρόκληση μιας νέας δυναμικής, υπό άγνωστες και πρωτοφανείς συνθήκες (είναι η πρώτη φορά που θα υπάρξει συγκατοίκηση Προέδρου με τόσο διασπασμένο πολιτικά Κοινοβούλιο) δεν φαίνεται να έχει γίνει αντιληπτό ότι θα επηρεάσει ουσιαστικά και το απώτερο μέλλον και μόνο μια επιτυχημένη διακυβέρνηση από τις δυνάμεις του Δημοκρατικού Μετώπου  είναι δυνατόν να ανακόψει μεσοπρόθεσμα την προοπτική μελλοντικής επιτυχίας της ακροδεξιάς παράταξης.