Βρυξέλλες: Οι αγρότες επιστρέφουν - «κόκκινο» πανί η συμφωνία Mercosur

Γιατί μεγάλο μέρος των Ευρωπαίων αγροτών νιώθει ότι απειλείται. Ο αγώνας δρόμου της ΕΕ για να αντιμετωπίσει την Κίνα και να προλάβει τους δασμούς του Τραμπ.
Open Image Modal
Βρυξέλλες 13 Νοεμβρίου 2024 Η αστυνομία στήνει οδοφράγματα για να εμποδίσει τα τρακτέρ των αγροτών να φτάσουν στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα
via Associated Press

Στους δρόμους των Βρυξελλών μπροστά από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα παρατάσσουν σήμερα (13/11) τα τρακτέρ τους και πάλι οι αγρότες αντιδρώντας στην προς έγκριση συμφωνία μεταξύ ΕΕ και των χωρών της Λατινικής Αμερικής (Mercosur).

Η σημερινή διαμαρτυρία των αγροτών θα μπορούσε να θεωρηθεί συνέχεια αυτών που αναστάτωσαν τις Βρυξέλλες στις αρχές του έτους και είχαν σαν αποτέλεσμα την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και διαβεβαιώσεις από τους ευρωπαίους αξιωματούχους για τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας. Άλλωστε οι κινητοποιήσεις, οι οποίες κάποιες φορές έγιναν βίαιες, συνέβησαν λίγους μήνες πριν τις ευρωεκλογές αναστατώντας το κατεστημένο των Βρυξελλών. 

 

 

Σήμερα, μια ημέρα μετά τις αντίστοιχες κινητοποιήσεις στη Γαλλία περίπου 200 αγρότες με τα τρακτέρ τους προερχόμενοι κυρίως από τη Βαλλωνία, εκφράζουν την αντίθεσή τους στην προς ολοκλήρωση συμφωνία της ΕΕ με τις χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη). Αξίζει να σημειωθεί ότι υπό διαπραγμάτευση συμφωνία βρίσκεται σε εξέλιξη επί 25 χρόνια και συγκεκριμένα από το 1999.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά είναι πιθανό η συμφωνία να οριστικοποιηθεί στο περιθώριο της συνόδου των G20 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, η οποία θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα και να υπογραφεί στη σύνοδο κορυφής της Mercosur στο Μοντεβιδέο στις 5-6 Δεκεμβρίου.

 

Open Image Modal
Στιγμιότυπο από τις κινητοποιήσεις των αγροτών τον Φεβρουάριου του 2024 στις Βρυξέλλες.
via Associated Press

 

Τι φοβούνται οι Ευρωπαίοι αγρότες

Η συμφωνία, εάν υπογραφεί, θα καταργήσει τους δασμούς στα περισσότερα προϊόντα μεταξύ των δύο περιοχών, με αποτέλεσμα οι Ευρωπαίοι αγρότες να ανησυχούν ότι η αγορά θα κατακλυστεί με προϊόντα τις τιμές των οποίων δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν.

Επιπλέον, οι αγρότες καταγγέλλουν την ΕΕ ότι εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά καθώς τα αγροτικά προϊόντα από τη Λατινική Αμερική δεν θα υπόκεινται στους ίδιους αυστηρούς περιβαλλοντικούς ελέγχους όπως τα ευρωπαϊκά κυρίως σε ότι αφορά τη χρήση συγκεκριμένων φυτοφαρμάκων. Αυτό σύμφωνα με τα συνδικάτα των Ευρωπαίων αγροτών όχι μόνο πλήττει την ανταγωνιστικότητά τους, αφού η αγορά θα κατακλειστεί με φτηνά και αμφίβολης ποιότητας προϊόντα, αλλά αποτελεί και απειλή για τη διατροφική ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών.

Ωστόσο η Κομισιόν διαβεβαιώνει ότι όλα τα εισαγόμενα τρόφιμα θα πρέπει να συμμορφώνονται με τα πρότυπα της ΕΕ επισημαίνοντας ότι η ΕΕ και η Mercosur συμφώνησαννα συνεργαστούν στον επιστημονικό τομέα για να εξασφαλίσουν υψηλό επίπεδο ασφάλειας των τροφίμων και προστασίας της υγείας.

Όμως η Επιτροπή δεν έχει καταφέρει να καθησυχάσει τους αγρότες:«Η συμφωνία θα ανοίξει την πόρτα σε 99.000 τόνους βοείου κρέατος, 180.000 τόνους πουλερικών, το ισοδύναμο 3,4 εκατομμυρίων τόνων καλαμποκιού και 180.000 τόνους ζάχαρης», αναφέρουν δύο από τις κύριες αγροτικές ενώσεις της Γαλλίας σε κοινό δελτίο Τύπου προειδοποιώντας ότι θα μεταφέρουν τις κινητοποιήσεις τους στις Βρυξέλλες. 

Και οι Αυστριακοί αγρότες είναι αγανακτισμένοι με τη συμφωνία της Mercosur ενώ έχουν απορρίψει μια προσφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία έχουν χαρακτηρίσει ως «απόπειρα δωροδοκίας» και φάρσα. Η πρόταση της Επιτροπής αφορά σε τυχόν αποζημιώσεις σε περίπτωση πιθανών αρνητικών επιπτώσεων.

Οι αγρότες που αντιδρούν κάνουν λόγο για το τελειωτικό χτύπημα του αγροτικού τομέα.

Οι σημερινές κινητοποιήσεις, οι οποίες ενδέχεται να διευρυνθούν, γίνονται ενώ στις Βρυξέλλες φτάνει και ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Μισέλ Μπαρνιέ σε μια προσπάθεια να πείσει τους αξιωματούχους της ΕΕ να αποσυρθούν από τη συμφωνία. 

 

Open Image Modal
Στιγμιότυπο από τις κινητοποιήσεις των αγροτών τον Ιούνιο του 2024
Luis Miguel Caceres via Getty Images
 

Όσον αφορά την Ελλάδα. Η χώρα μας είναι θετική στην ολοκλήρωση της συμφωνίας δεδομένου ότι έχει ήδη εμπορικές σχέσεις με τις χώρες Mercosur.

«Η Ελλάδα χωρίς να υποτιμά τη σημασία των ιδιαιτέρως κρίσιμων ζητημάτων βιώσιμης ανάπτυξης,  αναγνωρίζει την ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία της, καθώς πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη εμπορική συμφωνία, που συνάπτει η συγκεκριμένη ομάδα χωρών.

Μέσω αυτής η ΕΕ θα αποκομίσει ουσιαστικό όφελος προβαδίσματος στην περιοχή. Επιπλέον, στο πλαίσιο της προσπάθειας για ενίσχυση της ανθεκτικότητας των αλυσίδων εφοδιασμού, η εν λόγω Συμφωνία θα συμβάλει σημαντικά στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της ΕΕ.

Περαιτέρω, αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στους ακόλουθους τομείς: α) υπηρεσίες ναυτιλιακών μεταφορών, β) στον τομέα των επεξεργασμένων τροφίμων και ειδικότερα τα κονσερβοποιημένα ροδάκινα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα γ) στην ενισχυμένη προστασία των Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΓΕ).

 

Τι φοβούνται οι περιβαλλοντικές οργάνωσεις

Σύμφωνα με τις μεγάλες και γνωστές περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως η Greenpeace, η συμφωνία Mercosur έρχεται σε άμεση αντίθεση με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Η Κομισιόν διαβεβαιώνει ότι η  συμφωνία περιλαμβάνει δεσμεύσεις για τη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των δασών, την καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και του σχετικού εμπορίου.

«Βάσει της συμφωνίας, η ΕΕ και η Mercosur δεσμεύονται να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή και τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή» υπογραμμίζει η Κομισιόν και σίγουρα προβλέπει μέτρα για τη διασφάλιση αυτών των συμφωνίων.

«Ο διάβολος δεν κρύβεται μόνο στις λεπτομέρειες - ολόκληρη η συμφωνία έχει σχεδιαστεί για να μας πάει πίσω στη δράση για το κλίμα και την προστασία της φύσης, προς όφελος της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας και της χημικής βιομηχανίας και των μεγάλων αγροτικών επιχειρήσεων της Νότιας Αμερικής» αναφέρει σε παλαιότερη δημοσίευσή της η Greenpeace.

Προειδοποιεί δε ότι σχεδιαζόμενη συμφωνία θα είναι καταστροφική για το κλίμα και τους ανθρώπους κάνοντας αναφορές στην αποψίλωση των δασών στον Αμαζόνιο προς όφελος άλλων δραστηριοτήτων.

«Η ΕΕ εισάγει ήδη μεγάλες ποσότητες βοείου κρέατος και σόγιας ως ζωοτροφές από την εμπορική ζώνη Mercosur. Καθημερινά, γιγαντιαίες εκτάσεις τροπικών δασών στον Αμαζόνιο και σε γειτονικές περιοχές πρέπει να παραχωρήσουν τη θέση τους σε βοσκοτόπια βοοειδών και καλλιέργειες σόγιας. Η πράσινη καρδιά της γης υποφέρει από την ευρωπαϊκή καταναλωτική απληστία. Η σχεδιαζόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου θα αυξήσει τις εξαγωγές και θα επιδεινώσει περαιτέρω τα υπάρχοντα προβλήματα. Αν η συνθήκη επικυρωθεί στην παρούσα μορφή της, το σαφές μήνυμα είναι ότι το κέρδος για τους λίγους προηγείται όλων των άλλων».

Το κενό που μπορεί να καλύψει η Κίνα και ο ”μπαμπούλας” Τραμπ

Eκτός από την Ελλάδα ακόμη 10 χώρες, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, υποστηρίζουν τη συμφωνία και τα επιχειρήματά τους είναι ισχυρά.

Η συμφωνία προβλέπει την κατάργηση των δασμών μεταξύ των Ευρωπαίων και των παραγωγών της Νότιας Αμερικής για προϊόντα που κυμαίνονται από το βόειο κρέας έως τα αυτοκίνητα και τη δημιουργία μιας αγοράς με περισσότερους από 700 εκατομμύρια ανθρώπους, που αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Γι΄αυτό και βλέπουν τη συμφωνία ως μια οικονομική νίκη για τις ευρωπαϊκές εταιρείες που επιθυμούν να κατακτήσουν νέες αγορές και ως τον καλύτερο τρόπο για να αμφισβητήσουν την εμπορική ηγεμονία της Κίνας στο μπλοκ της Mercosur.

Η συζήτηση αναθερμαίνεται εν μέσω της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και των ευρέως αναμενόμενων εμπορικών μέτρων των ΗΠΑ που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ΕΕ. Ο Τραμπ έχει απειλήσει την Ένωση με την επιβολή δασμών έως και 20% στα εξαγόμενα ευρωπαϊκά προϊόντα.

Επιπλέον η ΕΕ ανταποκρινόμενη στις συστάσεις της έκθεσης Ντράγκι να γίνει πιο ανταγωνιστική παγκοσμίως, εάν θέλει να επιβιώσει, προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της έχοντας να αντιμετωπίσει ισχυρούς παίκτες όπως την Κίνα.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν οι επιχειρήσεις της ΕΕ εξάγουν πάνω από 45 δισ. ευρώ σε αγαθά και 23 δισ. ευρώ σε υπηρεσίες στη Mercosur. Περισσότερες από 855.000 θέσεις εργασίας στην ΕΕ σχετίζονται μόνο με τις εξαγωγές προς τη Βραζιλία.  Πάνω από 60.000 εταιρείες της ΕΕ εξάγουν ήδη εκεί. 

Οι εταιρείες της ΕΕ είναι επίσης μεγάλοι επενδυτές στη Mercosur και οι εταιρείες της Mercosur επενδύουν όλο και περισσότερο στην ΕΕ. Εταιρείες από χώρες της Mercosur απασχολούν περισσότερους από 30.000 εργαζομένους στην ΕΕ.

Αλλωστε η επικείμενη επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Κάγια Κάλας κατά τη χθεσινή ακρόασή της στο Ευρωκοινοβούλιο το είπε ξεκάθαρα, όσον αφορά τη συμφωνία Mercosur, πως εάν η ΕΕ αποτύχει να καλύψει αυτό το κενό τότε θα το κάνει η Κίνα. Σημειώνεται ότι η αίσθηση του επείγοντος αυξάνεται δεδομένου ότι την ερχόμενη εβδομάδα ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ θα επισκεφθεί τη Βραζιλία.