Whodunit: Πέντε βιβλία crime και μυστηρίου για την παραλία

Γιατί αστυνομική λογοτεχνία; Επειδή πρόκειται για το είδος που τελικά ενώνει όλες τις φυλές και όλες τις γενιές αναγνωστών.
Open Image Modal
Maria Korneeva via Getty Images

Μπορεί ο χαρακτηρισμός «βιβλία για την παραλία» να μοιάζει παραπλανητικός -υπονοώντας ενδεχομένως ότι πρόκειται για αναγνώσματα ελαφρά- στην πραγματικότητα όμως, το μόνο που θα έπρεπε να υπονοεί είναι η δωρεά του χρόνου. Η πολυτέλεια να βυθιστείς σε μια ιστορία χωρίς να παραμονεύει η απειλή των πιεστικών καθημερινών υποχρεώσεων.

Όσο για την επιλογή, γιατί crime stories, η απάντηση είναι αυτονόητη: Επειδή η αστυνομική λογοτεχνία είναι το είδος που τελικά ενώνει όλες τις φυλές και όλες τις γενιές αναγνωστών. 

Οι πέντε τίτλοι που ακολουθούν κυκλοφόρησαν τους τελευταίους μήνες.

 

«Perfect day» της Ρόμι Χάουσμαν (εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση Δέσποινα Κανελλοπούλου)

Open Image Modal

Κορίτσια ηλικίας έξι έως δέκα ετών -δέκα κορίτσια σε δεκατέσσερα χρόνια- εξαφανίζονται χωρίς ίχνος. Η αστυνομία οδηγείται στα πτώματα τους ακολουθώντας κάποιες κόκκινες κορδέλες που κάνουν την εμφάνιση τους δεμένες σε φιόγκο. Επί δεκατέσσερα χρόνια, δεν έχει βρεθεί το παραμικρό για τον δράστη των φόνων με τις κορδέλες στο Βερολίνο.

Μέχρι που ένα βράδυ, ο διεθνούς φήμης καθηγητής φιλοσοφίας και ανθρωπολόγος Βάλτερ Λέσνιακ συλλαμβάνεται μπροστά στα μάτια της κόρης του, Ανν, ως ύποπτος για τις δολοφονίες. Αντικείμενο της επιστημονικής του μελέτης: το Κακό στον άνθρωπο. Η κατηγορία: οι δολοφονίες δέκα μικρών κοριτσιών. Η Ανν είναι βέβαιη πως έχει γίνει κάποιο λάθος. Και θέλει να το αποδείξει, παρά το γεγονός ότι όταν ξεκινά την Οδύσσεια της δεν βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση.

Την ίδια στιγμή, η Νάταλι έχει νοικιάσει ένα σπιτάκι σε ένα μικρό χωριό στον Βαυαρικό Δρυμό. Έχει πάει εκεί μαζί με την κόρη της για να ξεφύγουν από τον βίαιο σύζυγό της και δεν έχει πολλές επαφές με τον ντόπιο πληθυσμό. Έως τη στιγμή που θα χαθεί ένα κορίτσι από το χωριό. Και αμέσως μετά, κόκκινες κορδέλες θα βρεθούν δεμένες φιόγκο στο δάσος.

Το νέο ψυχολογικό θρίλερ της Γερμανίδας (γεννημένης στην Ανατολική Γερμανία) Romy Hausmann θέτει το ερώτημα εάν μπορεί το καλό και το κακό να συνυπάρχουν στον ίδιο άνθρωπο.

Όσο για τον τίτλο, η απάντηση βρίσκεται στον Lou Reed και στο ομότιτλο, κλασικό, γλυκόπικρο τραγούδι του που κυκλοφόρησε το 1972. Είναι υπό μία έννοια το soundtrack της ιστορίας που «ακούγεται» ήδη από τις πρώτες -πολύ δυνατές- στιγμές της ιστορίας.

Η Χάουσμαν έγινε γνωστή με το πρώτο κιόλας βιβλίο της, το κλειστοφοβικό «Καλό μου παιδί», που αναδείχτηκε σε μπεστ σέλερ στη Γερμανία, απέσπασε το βραβείο Crime Cologne 2019, κυκλοφόρησε σε είκοσι χώρες και της χάρισε διεθνή επιτυχία -η τηλεοπτική μεταφορά του έρχεται το φθινόπωρο στο Netflix. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορεί ακόμη ένα βιβλίο της, το ψυχολογικό θρίλερ «Η Μάρτα κοιμάται».

 

«Ανήσυχο αίμα» του Ρόμπερτ Γκάλμπρεϊθ (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Χρήστος Καψάλης)

Open Image Modal

Ο ιδιωτικός ερευνητής Κόρμοραν Στράικ βρίσκεται στην Κορνουάλη για να επισκεφθεί τη θεία του (η οποία μετά τον θάνατο της μητέρας του ανέλαβε την ανατροφή του και τώρα πάσχει από ανίατη ασθένεια), όταν τον πλησιάζει μια γυναίκα που ζητά να τη βοηθήσει για να βρει τη μητέρα της: Η γιατρός Μάργκο Μπάμπορο εξαφανίστηκε υπό μυστηριώδεις συνθήκες το 1974. Έφυγε από τη δουλειά της για να πάει στην κοντινή παμπ, όπου θα συναντούσε μια φίλη, αλλά δεν έφτασε ποτέ. Πτώμα δεν βρέθηκε και οι έρευνες της αστυνομίας κατέληξαν σε αδιέξοδο. Όμως η κόρη της, Άννα, δεν έπαψε ποτέ να ελπίζει σε μία απάντηση για την τύχη της μητέρας της.

Ο Στράικ δεν έχει ασχοληθεί ξανά με ανεξιχνίαστη υπόθεση, αλλά παρόλο που έχει ελάχιστες πιθανότητες να τα καταφέρει, δέχεται να την αναλάβει. Την ίδια στιγμή η συνέταιρός του στο γραφείο ερευνών που διατηρούν στο Λονδίνο, Ρόμπιν Έλακοτ, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε ένα δύσκολο διαζύγιο και στα συναισθήματά της για τον Στράικ. Μπορεί οι δύο τους να έχουν λύσει υποθέσεις υψηλού προφίλ, αλλά όχι τα περίπλοκα συναισθήματα που τρέφουν ο ένας για τον άλλον.

Καθώς Στράικ και Ρόμπιν ερευνούν την εξαφάνιση της Μάργκο, βρίσκονται μπροστά σε μια σειρά από περίπλοκα στοιχεία, όπως κάρτες ταρώ, έναν ψυχοπαθή κατά συρροή δολοφόνο και αναξιόπιστους μάρτυρες, συνειδητοποιώντας ότι ακόμη και οι παλιές υποθέσεις μπορούν να γίνουν θανάσιμες.

Το πέμπτο βιβλίο με τις ιστορίες μυστηρίου του Κόρμοραν Στράικ και της Ρόμπιν Έλακοτ, από τον Ρόμπερτ Γκάλμπρεϊθ, λογοτεχνικό alter ego της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, συγγραφέως της σειράς βιβλίων του Χάρι Πότερ και του μυθιστορήματος «Ένας ξαφνικός θάνατος», κυκλοφορεί σε δύο, χορταστικούς από άποψη όγκου, τόμους (με το ίδιο εξώφυλλο). 

Η σειρά έγινε δεκτή -ως επί το πλείστον- με επαινετικές κριτικές και διακρίθηκε ως το Crime Βιβλίο της Χρονιάς στα British Book of the Year Awards 2021. Από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορούν και τα άλλα τέσσερα βιβλία της σειράς, «Το κάλεσμα του κούκου», «Ο μεταξοσκώληκας», «Η σοδειά του κακού» και «Θανάσιμο λευκό».

 

«Η τέλεια φίλη» της Ρουθ Γουέαρ (εκδόσεις Κλειδάριθμος, μετάφραση Αντώνης Καλοκύρης)

Open Image Modal

Η Έιπριλ Κλαρκ-Κλίβντεν ήταν ο πρώτος άνθρωπος που γνώρισε στην Οξφόρδη η Χάνα Τζόουνς. Κεφάτη, πανέξυπνη και πότε πότε μοχθηρή, η πλούσια, απρόβλεπτη Έιπριλ -διόλου τυχαία ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου είναι «The It Girl»- παρέσυρε αμέσως τη βαρετή (σε σύγκριση με την Έιπριλ) Χάνα στη λαμπερή τροχιά της. Οι δυο τους απέκτησαν κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου έναν κύκλο αφοσιωμένων και αχώριστων φίλων -τον Γουίλ, τον Χιου, τον Ράιαν και την Έμιλι. Μόνο που η Έϊπριλ δεν πρόφτασε να αποφοιτήσει. Στο τέλος της χρονιάς, ήταν νεκρή.

Τώρα, μία δεκαετία αργότερα, η Χάνα και ο Γουίλ (τελευταίος σύντροφος της Έιπριλ -δεν είναι το μοναδικό στοιχείο που περιπλέκει την υπόθεση) περιμένουν το πρώτο τους παιδί, ενώ ο άνδρας που καταδικάστηκε για τη δολοφονία της Έιπριλ, ο πρώην επιστάτης του κολεγίου Τζον Νέβιλ, πέθανε στη φυλακή. Παρότι η Χάνα αρχικά ανακουφίζεται αφού νομίζει ότι αφήνει οριστικά πίσω της το παρελθόν, συνταράσσεται όταν ένας δημοσιογράφος παρουσιάζει νέα στοιχεία, υποστηρίζοντας ότι ο Νέβιλ ίσως ήταν αθώος. Δέκα χρόνια μετά, η Χάνα -εκτός των άλλων γεμάτη ενοχές επειδή η μαρτυρία της οδήγησε στην καταδίκη του Νέβιλ- αναζητά την αλήθεια: Τι συνέβη εκείνη τη νύχτα προτού ανακαλύψει το πτώμα της συγκατοίκου της στην Οξφόρδη μπροστά από το τζάκι του διαμερίσματος τους.

Η Βρετανίδα συγγραφέας Ρουθ Γουέαρ -την οποίοι αρκετοί έσπευσαν να χαρακτηρίσουν ως Άγκαθα Κρίστι της εποχής μας- έκανε το ντεμπούτο της με το «Βαθιά στο σκοτεινό δάσος». Ακολούθησαν τα βιβλία «Η γυναίκα στην καμπίνα 10», «Το παιχνίδι των ψεμάτων», «Ο θάνατος της κυρίας Γουέσταγουεϊ» και «Το κλειδί» (Εκδόσεις Κλειδάριθμος), που σημείωσαν μεγάλη επιτυχία και έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από σαράντα γλώσσες. 

 

«Η γυναίκα στη βιβλιοθήκη» της Σουλάρι Τζέντιλ (εκδόσεις Διόπτρα, μετάφραση Ζωή Κόκκα)

Open Image Modal

Το περίτεχνο αναγνωστήριο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Βοστόνης είναι ήσυχο, μέχρι που η ηρεμία διαλύεται από μία γυναικεία κραυγή τρόμου. Δύο φύλακες αναλαμβάνουν αμέσως δράση λέγοντας σε όλους να παραμείνουν στη θέση τους μέχρι να αναγνωριστεί και να περιοριστεί ο κίνδυνος.

Όσο περιμένουν, τέσσερις άγνωστοι που έτυχε να καθίσουν ο ένας δίπλα στον άλλο στο ίδιο τραπέζι περνούν την ώρα της αναμονής συζητώντας κι έτσι γεννιέται μια ωραία οικειότητα. Καθένας έχει τους δικούς του λόγους να βρίσκεται στο αναγνωστήριο εκείνο το πρωινό -απλώς ένας απ’ όλους είναι δολοφόνος.

Κι όμως: η παραπάνω αφήγηση είναι η αρχή ενός αστυνομικού έργου, σε μια ιστορία-μέσα-στην-ιστορία, που δείχνει πώς οι λέξεις μπορούν να γίνουν τα πιο επικίνδυνα όπλα.

Η Αυστραλή συγγραφέας Σουλάρι Τζέντιλ γεννήθηκε στη Σρι Λάνκα, μεγάλωσε στη Ζάμπια της Αφρικής και στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας, ξεκίνησε να σπουδάζει αστροφυσική αλλά κατέληξε με πτυχίο στη νομική και τελικά, αφοσιώθηκε στη συγγραφή. Έγινε γνωστή με τη σειρά βιβλίων Rowland Sinclair Mysteries που αφηγούνται τις περιπέτειες του gentleman ερασιτέχνη ντετέκτιβ Rowland Sinclair, ο οποίος με τη συνδρομή των φίλων του -μίας γλύπτριας, ενός περίπου ποιητή και ενός ζωγράφου- επιλύει μυστηριώδη εγκλήματα με φόντο τη δεκαετία του 1930.

Στο «The Woman in the Library», μία Αυστραλή συγγραφέας, η Χάνα, γράφει ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κεντρική ηρωίδα της είναι η Winifred «Freddie» Kinkaid, επίσης συγγραφέας, η οποία δουλεύει το νέο της βιβλίο της στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βοστώνης. Μόνο που η αφήγηση εκκινεί με μία επιστολή, την οποία υπογράφει ο Λίο, πρόσωπο - κλειδί της ιστορίας.

 

«Το θέρετρο» της Σάρα Πιρς (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Νεκτάριος Καλαϊτζής)

Open Image Modal

Ένα ειδυλλιακό, πολυτελές, eco-wellness θέρετρο σ’ ένα νησί της Αγγλίας, στα ανοιχτά της ακτής του Νότιου Ντέβον, υπόσχεται την απόλυτη χαλάρωση. Αλλά το ίδιο το νησί, γνωστό και ως Ο Βράχος του Θεριστή, έχει ένα σκοτεινό παρελθόν. Εκεί έδρασε κάποτε ένας σίριαλ κίλερ.

Όταν μία νεαρή γυναίκα βρίσκεται νεκρή κάτω από το περίπτερο της γιόγκα, φαίνεται ότι ο θάνατος της προκλήθηκε από μια ατυχή πτώση. Όμως η ντετέκτιβ Έλιν Γουόρνερ ανακαλύπτει ότι το θύμα δεν ήταν ένοικος του θερέτρου· δεν έπρεπε να είναι καν στο νησί. Και όταν ένας άλλος ένοικος, ο οποίος συνδέεται με το πρώτο θύμα, πνίγεται σε μια κατάδυση με μπουκάλες, η Έλιν υποψιάζεται ότι οι θάνατοι δεν είναι ατυχήματα, ενώ σταδιακά αρχίζουν να αποκαλύπτονται μυστικά και δεσμοί με το παρελθόν του νησιού.

Το δεύτερο βιβλίο της Σάρα Πιρς με ηρωίδα τη ντετέκτιβ Έλιν Γουόρνερ μπορεί να διαβαστεί αυτόνομα, αν και η εξοικείωση με το υπόβαθρο της -όπως καταγράφεται στο «Σανατόριο», που εκτυλίσσεται σε ένα πεντάστερο ξενοδοχείο στις Ελβετικές Άλπεις (το μυθιστόρημα που αποτελεί και το ντεμπούτο της συγγραφέως), θα ήταν χρήσιμη για την κατανόηση του χαρακτήρα.

Όπως έγραψαν οι The Sunday Times είναι «ένας καλογραμμένος συνδυασμός ψυχολογικού θρίλερ και whodunnit...».