WSJ: Ο Σινουάρ στην ηγεσία της Χαμάς δένει άρρηκτα την οργάνωση με το Ιράν

Ο Γιαχία Σινουάρ θεωρείται «αρχιτέκτονας» της τρομοκρατικής επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου και βοήθησε στην αποκατάσταση των σχέσεων με την Τεχεράνη
Open Image Modal
via Associated Press

Η άνοδος του Γιαχία Σινουάρ, «αρχιτέκτονα» της τρομοκρατικής επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, στην ηγεσία της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης Χαμάς εδραιώνει τους στρατηγικούς δεσμούς της οργάνωσης με το Ιράν, υποδεικνύοντας ένα ενιαίο μέτωπο μεταξύ της Τεχεράνης και του άξονα των οργανώσεων/ πολιτοφυλακών του σε μια σύγκρουση με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Wall Street Journal.

Το Ιράν υποστηρίζει τη Χαμάς με χρήματα και εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια, μα η σχέση μεταξύ των σιιτών κληρικών της Τεχεράνης και των σουνιτών μαχητών της Γάζας ήταν πάντα τεταμένη. Η Τεχεράνη είχε έρθει σε σύγκρουση με τη Χαμάς για το θέμα της στήριξης προς την εξέγερση της αποκαλούμενης «Αραβικής Άνοιξης» στη Συρία και δεν συμμετείχε στη σύγκρουση μετά τις 7 Οκτωβρίου, όπως ήλπιζαν ο Σινουάρ και άλλοι. Εντός της Χαμάς υπήρχε σχίσμα όσον αφορά στο πόσο θα έπρεπε να εμπιστεύονται το Ιράν.

Ο Σινουάρ έδωσε τέλος στη συζήτηση αυτή μετά τον φόνο του προηγούμενου πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγιε, στην Τεχεράνη. Όταν μέλη της οργάνωσης μαζεύτηκαν για να επιλέξουν αντικαταστάτη, ο Σινουάρ, που θεωρείται ότι κρύβεται σε τούνελ στη Γάζα, παρενέβη υπογραμμίζοντας πως ο νέος ηγέτης πρέπει να είναι κάποιος κοντά στο Ιράν, αναφέρει η Wall Street Journal επικαλούμενη Άραβες αξιωματούχους και στελέχη της Χαμάς ενημερωμένα για το θέμα. Λίγο αργότερα ο Σινουάρ είχε ανακοινωθεί ως αρχηγός, παραγκωνίζοντας άλλους ηγέτες της οργάνωσης που διαπραγματεύονταν με το Ισραήλ, όπως ο Καλίντ Μεσάαλ, που υποστηριζόταν από την Τουρκία και το Κατάρ- σουνίτες υποστηρικτές της Χαμάς. Η νίκη του Σινουάρ επί του Μεσάαλ υπογραμμίζει την αυξανόμενη επιρροή του σιιτικού Ιράν επί του σουνιτικού μουσουλμανικού κόσμου. «Ξεκάθαρα βάζει στην κορυφή της οργάνωσης κάποιον που θεωρείται πολύ πιο κοντά στο Ιράν» είπε ο Χιου Λόβατ του European Council on Foreign Relations, που είχε ακούσει ότι η οργάνωση ήταν μοιρασμένη και σε αδιέξοδο σχετικά με την απόφαση: Το ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη της Χαμάς επέλεξαν τον Σινουάρ δείχνει ότι η οργάνωση υποστηρίζει τη στρατηγική του για πόλεμο ενάντια στο Ισραήλ στο πλευρό των συμμάχων του Ιράν. Ο Σινουάρ θέλει δημιουργία παλαιστινιακού κράτους και συμμερίζεται τον στόχο του Ιράν για καταστροφή του κράτους του Ισραήλ προκειμένου να το επιτύχει αυτό. «Ο Σινουάρ είναι στρατιωτικός ηγέτης» είπε ο Γιούνις Αλ Ζουράιε, Παλαιστίνιος πολιτικός αναλυτής στη Γάζα. «Οι σχέσεις των στρατιωτικών συνδέονται αποκλειστικά με το Ιράν στην περιοχή».

Στην ισραηλινή πλευρά, η ανάδειξη του Σινουάρ υπέδειξε μια σημαντική αλλαγή στη σχέση Χαμάς- Ιράν: «Η εκλογή του Γιαχία Σινουάρ ως ηγέτη της Χαμάς πρέπει να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στον κόσμο πως το Παλαιστινιακό ελέγχεται τώρα απολύτως από το Ιράν και τη Χαμάς» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Ίσραελ Κατζ την Τετάρτη.

Ο Σινουάρ ανέλαβε την ηγεσία σε μια περίοδο που το Ισραήλ περιμένει αντίποινα από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ και η Μέση Ανατολή βρίσκεται στο χείλος ενός ευρύτερου πολέμου. Ο Σινουάρ ήταν η κύρια φιγούρα που διηύθυνε τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας τους τελευταίους 10 μήνες, και επιδιώκει έναν περιφερειακό πόλεμο που θα οδηγούσε σε παλαιστινιακό κράτος σε βάρος του Ισραήλ. Ως πολιτικός ηγέτης, αναμένεται να δυσκολέψει τις προσπάθειες των ΗΠΑ για κατάπαυση πυρός- ο ίδιος θεωρείται ιδιαίτερα σκληροπυρηνικός, με μαξιμαλιστικές θέσεις και απαιτήσεις. Επίσης, θα είναι ακόμα πιο δύσκολο για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να περάσει μια συμφωνία κατάπαυσης πυρός από τους δεξιούς συμμάχους του, που θέλουν να δουν τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς κατεστραμμένες και τον Σινουάρ νεκρό. Ο νέος ηγέτης της Χαμάς είναι ο νούμερο 1 στόχος των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, κάτι που κάνει πιο δύσκολο για τον ίδιο να διοικήσει τη Χαμάς και ενδεχομένως να διαπραγματευτεί μια κατάπαυση πυρός.

Σημειώνεται πως ο Σινουάρ ήταν μεταξύ των πιο ένθερμων υποστηρικτών της αποκατάστασης των σχέσεων της Χαμάς με το Ιράν μετά την αποκαλούμενη «Αραβική Άνοιξη»: Βγήκε από τις ισραηλινές φυλακές το 2011, μαζί με περίπου άλλους 1.000 Παλαιστίνιους που αφέθηκαν ελεύθεροι με αντάλλαγμα τον Ισραηλινό στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ- μια περίοδο που οι σχέσεις Χαμάς- Τεχεράνης ήταν τεταμένες, καθώς το Ιράν και η Χεζμπολάχ υποστήριζαν τον πρόεδρο Άσαντ στη Συρία, ενώ η Χαμάς υποστήριζε τις σουνιτικές εξεγέρσεις. Το 2012 κέρδισε μια θέση στο πολιτικό γραφείο της Χαμάς επιβλέποντας τη στρατιωτική πτέρυγα και πέντε χρόνια μετά έγινε ηγέτης στη Γάζα, επιδιώκοντας επανασύνδεση με το Ιράν. Το 2021 άρχισε μια σύγκρουση 11 ημερών με το Ισραήλ εν μέσω εντάσεων στην Ιερουσαλήμ. Μετά την κατάπαυση πυρός είπε σε συνέντευξη Τύπου πως η Χαμάς ήταν ευγνώμων προς το Ιράν που της παρείχε χρήματα, όπλα και τεχνογνωσία απέναντι στο Ισραήλ: «Δεν ήταν μαζί μας επί του πεδίου. Μα ήταν μαζί μας» πρόσθεσε.

Πάντως ο ίδιος φαίνεται να παρερμήνευσε το επίπεδο στήριξης από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ σε περίπτωση πολέμου, και φαίνεται να απογοητεύτηκε όταν δεν μπήκαν στη σύγκρουση μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου συνεχίζει να επικοινωνεί με τους υποστηριζόμενους από το Ιράν συμμάχους του, κάνοντας παραλληλισμούς που αξιοποιούν το σιιτικό τους υπόβαθρο- όπως πχ η παρομοίωση του πολέμου με τη μάχη της Καρμπάλα στον 7ο αιώνα, που είναι σημαντική για τους σιίτες. Εντός της Γάζας, ωστόσο, υπάρχει προβληματισμός μεταξύ των Παλαιστινίων που θέλουν να δουν τον πόλεμο να τελειώνει.