Αν έχουμε βιώσει ποτέ κάψιμο στο πρόσωπό μας όταν μας φυσάει ο παγωμένος αέρας, με αποτέλεσμα το δέρμα μας να παίρνει είτε μια κοκκινωπή, είτε μια αφυδατωμέμνη όψη, σίγουρα αυτή η εμφάνιση δεν ήταν και από τις αγαπημένες μας.
Συχνά μάλιστα, οι συνέπειες της έκθεσης μας στο κρύο, διαρκούν και κατά τις επόμενες μέρες, όπου νιώθουμε το δέρμα μας εξαιρετικά ξηρό και παρόλο που δεν μας βασανίζει κάποιος οξύς πόνος, κάθε άγγιγμα είναι κάπως επώδυνο. Αν και υπάρχουν φορές που το κάψιμο από το κρύο είναι αρκετά έντονο, τις περισσότερες φορές οι δερματολόγοι το προσομοιάζουν με ένα ήπιο ηλιακό έγκαυμα.
Μόλις 15 λεπτά έκθεσης στον ψυχρό άνεμο είναι αρκετά για να αφυδατώσουν το δέρμα μας, σύμφωνα με τον δρ. Άνταμ Φρίντμαν, καθηγητή και πρόεδρο δερματολογίας στη Σχολή Ιατρικής & Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Τζωρτζ Ουάσινγκτον. Το δέρμα, ειδικά στην περιοχή του προσώπου, είναι αρκετά ευαίσθητο.
Σε τί οφείλεται το κάψιμο από τον ψυχρό αέρα
«Το κάψιμο από το κρύο αποτελεί έναν τραυματισμό στο ανώτερο στρώμα του δέρματός μας, που ονομάζεται κεράτινη στιβάδα», εξηγεί ο Φρίντμαν.
Καθώς ο άνεμος χτυπά το δέρμα μας, αυτό απελευθερώνει νερό και παρόλο που η καλή υγεία της κεράτινης στιβάδας δεν απαιτεί παρά μια ελάχιστη ποσότητα νερού, η απώλεια του υδάτινου στοιχείου μπορεί να διαταράξει τη διαδικασία ανανέωσης των κυττάρων του δέρματος.
Επιπλέον, το δέρμα του προσώπου μας είναι πιο ευαίσθητο επειδή είναι πιο λεπτό, σύμφωνα με τη δερματολόγο δρ Ρατζάνι Κάτα, συγγραφέα και μέλος των εθελοντικών κλινικών σχολών στο Χιούστον.
Ένα δεύτερο στοιχείο που σχετίζεται με το κάψιμο του προσώπου, είναι το γεγονός ότι ο κρύος αέρας προκαλεί τη διαστολή των αιμοφόρων αγγείων. Εκεί οφείλεται η αίσθηση καψίματος και αυτή η τρομακτική κοκκινωπή όψη.
Πώς σχετίζεται το κάψιμο από το κρύο με το ηλιακό έγκαυμα
Τα εγκαύματα που προκύπτουν εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών συχνά μας κάνουν να αισθανόμαστε λες και έχουμε υποστεί έγκαυμα από τον ήλιο. Πράγματι, αυτά τα δύο ενδεχόμενα συνδέονται μεταξύ τους, καθώς ένα ηλιακό έγκαυμα μπορεί να καταστήσει το δέρμα μας πιο ευάλωτο στο κάψιμο από το κρύο. Το δέρμα μας έχει ήδη «στεγνώσει», εξηγεί ο Φρίντμαν, με αποτέλεσμα ο άνεμος να κάνει τη δουλειά του πιο εύκολα και γρήγορα από ποτέ.
«Επομένως θεωρώ ότι αυτά τα δύο αλληλεπιδρούν μεταξύ τους χωρίς να τα αντιμετωπίζω ως δύο περιπτώσεις ταυτόσημες. Απλώς η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να ανοίξει το δρόμο για ένα έγκαυμα από τον αέρα, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να διευκολύνει το έγκαυμα από τον ήλιο, δημιουργώντας ένα είδος φαύλου κύκλου», προσθέτει ο Φρίντμαν.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε το κάψιμο από το κρύο
Ο χρόνος που αρκεί ώστε κάθε ένας από εμάς να υποστεί έγκαυμα από το κρύο εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των υποκείμενων δερματικών παθήσεων όπως το έκζεμα.
Αν και η υψηλότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα καθιστά λιγότερο πιθανό το ενδεχόμενο του εγκαύματος, και μόνο ο άνεμος που καμιά φορά δημιουργεί μια αίσθηση λες και «μαστιγώνει» το δέρμα μας αφυδατώνει τις συστάδες του προσώπου μας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η κάλυψη ορισμένων περιοχών του προσώπου μας αποτελεί έναν από τα πιο σημαντικά μέτρα πρόληψης.
Μια εναλλακτική μέθοδος πρόληψης είναι να «ενδυναμώσουμε» το δέρμα μας χρησιμοποιώντας απαλά σαπούνια και προσπαθώντας να μην πλενόμαστε με υπερβολικά ζεστό νερό ούτε να εκθέτουμε τον εαυτό μας στο ζεστό ντους για περισσότερο από 10 λεπτά την ημέρα, καθώς αυτό ελλοχεύει ο κίνδυνος να αφαιρέσει την υγρασία του δέρματός μας.
Αν μη τί άλλο, είναι απαραίτητο να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί με τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε. Για παράδειγμα, τα ρετινοειδή σε ορισμένα αντιγηραντικά προϊόντα ή τα φάρμακα για την ακμή που ξηραίνουν το πρόσωπό μας ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποδυναμώσουν τους ιστούς του δέρματός μας.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Φρίντμαν, η καλύτερη μορφή πρόληψης είναι η φυσική προστασία με μάσκες, σκουφάκια και γάντια. Οι ενυδατικές κρέμες προσφέρουν μεν ένα είδος προστασίας με την έννοια ότι στέκονται «εμπόδιο» ανάμεσα στο δέρμα μας και τον έξω κόσμο, ωστόσο αν πρόκειται να εκτεθούμε στον αέρα και το κρύο για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι προτιμότερο να καλύψουμε τόσο το πρόσωπό μας όσο και τα χέρια μας.
Πώς θα ενυδατώσουμε το δέρμα που έχει «καεί» από τον αέρα
Αν νιώθουμε πόνους που θυμίζουν εγκαύματα σε οποιοδήποτε σημείο αγγίξουμε το πρόσωπό μας, το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να εφαρμόσουμε μια ενυδατική κρέμα. Ωστόσο, δεν λειτουργούν όλες οι ενυδατικές κρέμες εξίσου καλά. Συγκεκριμένα, έχει αποδειχθεί ότι τα πιο παχύρευστα προϊόντα λειτουργούν καλύτερα.
Τί πρόκειται να μας συμβεί εφόσον εκθέτουμε τον εαυτό μας στο κρύο κάθε μέρα
Εάν βρισκόμαστε έξω για πολλές συνεχόμενες μέρες, ασχολούμενοι με κάτι περιπετειώδες, όπως η πεζοπορία σε ένα χιονισμένο βουνό ή ακόμα και σκι, αυτό προφανώς θα παρατείνει τη διαδικασία επούλωσης σε περίπτωση εγκαύματος από το κρύο, ενώ ενδέχεται ακόμα και να την διακόψει εντελώς.
Σταδιακά θα αρχίσουν να εμφανίζονται ρωγμές στο δέρμα μας, γεγονός που μας προδιαθέτει για δερματικές λοιμώξεις, καθιστώντας μας ταυτόχρονα πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη δερματικών αλλεργιών. Επομένως η πρόληψη από τον ψυχρό άνεμο μέσα από την σωστή ενυδάτωση και την κάλυψη του προσώπου μας, θα πρέπει να ενταχθεί στη ρουτίνα μας, καθώς και η σωστή ενυδάτωση των χειλιών μας.