Οι διακοπές προσφέρουν ένα πολύ αναγκαίο διάλειμμα από τη δουλειά και την καθημερινότητα. Ωστόσο, όλα τα καλά πράγματα πρέπει να έχουν κόστος και μερικές φορές αυτό το κόστος είναι πολύ υψηλότερο από το αναμενόμενο.
«Η υπερβολική δαπάνη στις διακοπές είναι σύνηθες φαινόμενο για πολλούς ανθρώπους», λέει στην HuffPost η Μπόλα Σοκούνμπι, ιδρύτρια του Clever Girl Finance. «Αμέτρητοι πειρασμοί στις διακοπές μπορούν να μας φέρουν σε διαφορετική κατάσταση. Θέλουμε να περιποιηθούμε τον εαυτό μας και να το παρακάνουμε. Επιπλέον, πολλοί από εμάς ακολουθούμε τη νοοτροπία ”δούλεψε σκληρά, παίξε σκληρά”. Αφιερώνουμε πολλές ώρες για να κερδίσουμε τα χρήματά μας και τώρα ήρθε η ώρα να τα απολαύσουμε ξοδεύοντάς τα σε ό,τι θέλουμε».
Αν κατά λάθος υπερβήκαμε τον προϋπολογισμό μας κατά τις τελευταίες διακοπές, ας μην πανικοβληθούμε.
Ζητήσαμε από ειδικούς να μοιραστούν τις συμβουλές τους για να επανέλθουμε όσον αφορά στα οικονομικά μας μετά από ένα ταξίδι στο οποίο ξεφύγαμε.
1. Ας εκτιμήσουμε τη ζημιά
«Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε όταν επιστρέφουμε σπίτι από τις διακοπές μας είναι να καταγράψουμε πόσα χρήματα ξοδέψαμε όσο λείπαμε», λέει η Κόρτνεϊ Αλεβ, συνήγορος οικονομικών καταναλωτών στο Credit Karma. «Ας κοιτάξουμε τα αντίγραφα κίνησης της πιστωτικής μας κάρτας και τους τραπεζικούς λογαριασμούς μας για να δούμε τη λίστα με όλες τις συναλλαγές που κάναμε και να σκεφτούμε εάν ξοδέψαμε μετρητά».
Κι αν μην ξεχάσουμε τον παράγοντα τον εξόδων σε εκκρεμότητα, όπως η αποπληρωμή στον φίλο που μας βοήθησε πληρώνοντας με την κάρτα του τα γεύματα του εστιατορίου ή εκείνη την χρέωση της τελευταίας στιγμής που μας έκανε το ξενοδοχείο στο οποίο μέναμε.
«Αν και μπορεί να φοβόμαστε να ατενίσουμε τον τραπεζικό μας λογαριασμό μετά τις διακοπές, το καλύτερο πράγμα που έχουμε να κάνουμε ως προς τις οικονομικές μας υποθέσεις είναι να τον ... κοιτάξουμε κατά μέτωπο», λέει η Σοκούνμπι. «Μπορεί να συνειδητοποιήσουμε ότι ξοδέψαμε περισσότερα ή λιγότερα από όσα νομίζαμε».
Ας λάβουμε υπόψη πότε είναι ληξιπρόθεσμος ο επόμενος λογαριασμός της πιστωτικής μας κάρτας και εάν θα έχουμε τα χρήματα για να τον καλύψουμε, ώστε να μπορούμε να αναλάβουμε δράση γρήγορα. Ας αντισταθούμε στην παρόρμηση να αγνοήσουμε το πρόβλημα.
2. Ας δημιουργήσουμε ένα ρεαλιστικό πλάνο
«Η δημιουργία στόχων γύρω από τα οικονομικά μας είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να επιστρέψουμε σε καλό δρόμο και να ανακάμψουμε από τις υπερβολικές δαπάνες», λέει ακόμα η Σοκούνμπι. «Αφού μάθουμε πόσα ξοδέψαμε, μπορούμε να θέσουμε αυτό τον αριθμό ως στόχο αποταμίευσης. Για παράδειγμα, αν έχουμε ξοδέψει χ ποσό ευρώ περισσότερα από όσα σκοπεύαμε, ο στόχος μας μπορεί να είναι να εξοικονομήσουμε αυτό το ποσό τους επόμενους δύο μήνες».
Μπορούμε να ξεκινήσουμε (να υλοποιήσουμε) μια συγκεκριμένη πρόκληση εξοικονόμησης χρημάτων για να «παίξουμε» με τη διαδικασία και να την κάνουμε λίγο πιο ευχάριστη. Ας το πούμε στους αγαπημένους μας, ή ας βρούμε μια διαδικτυακή κοινότητα για επιπλέον υποστήριξη και ενθάρρυνση.
«Οι προκλήσεις αποταμίευσης μας ενθαρρύνουν να εξοικονομούμε ένα καθορισμένο ποσό χρημάτων κάθε εβδομάδα για μια χρονική περίοδο», λέει η ίδια. «Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να έχουμε κίνητρα όταν εξοικονομούμε χρήματα».
Εάν έχουμε χρέη πιστωτικής κάρτας λόγω υπερβολικών δαπανών, ίσως να θελήσουμε να δώσουμε προτεραιότητα στην αποπληρωμή τους το συντομότερο δυνατό.
«Ας δημιουργήσουμε ένα σχέδιο αποπληρωμής χρέους υπολογίζοντας πόσα χρήματα μπορούμε να αντέξουμε να δώσουμε για να εξοφλήσουμε αυτά τα έξοδα ταξιδιού πιο γρήγορα προτού αρχίσουν να συγκεντρώνονται τόκοι που θα κάνουν ακόμη πιο δύσκολη την εξόφληση αυτών των εξόδων», λέει ο Αντρέα Γουορόχ, ειδικός σε θέματα χρηματοδότησης καταναλωτών και προϋπολογισμού.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι το μέσο επιτόκιο της πιστωτικής κάρτας είναι πάνω από 24% (σ.σ. στην Ελλάδα το μέσο επιτόκιο της πιστωτικής κάρτας για αγορές είναι από 16 ως 19%, ενώ για ανάληψη χρημάτων είναι από 20 ως 22%), η πληρωμή οποιουδήποτε τόκου για έξοδα ταξιδιού σημαίνει ότι θα καταλήξουμε να πληρώσουμε 24% περισσότερο για αυτό!».
«Ας καθορίσουμε εφικτούς οικονομικούς στόχους και χρονοδιαγράμματα», συνιστά η Κάρα Στίβενς, η συγγραφέας του βιβλίου “Heal Your Relationship With Money” και ιδρύτρια του The Frugal Feminista. «Η διάσπαση μεγαλύτερων στόχων σε μικρότερα διαχειρίσιμα βήματα μπορεί να κάνει τη διαδικασία πιο εύκολη».
3. Ας ακολουθήσουμε ένα τρόπο ζωής χαμηλότερων δαπανών, τουλάχιστον προσωρινά
«Μπορεί να χρειαστεί να κάνουμε κάποιες προσωρινές αλλαγές στον προϋπολογισμό μας για να λάβουμε υπόψη την πρόσφατη αύξηση των λογαριασμών και να προσπαθήσουμε να μειώσουμε τις μη ουσιαστικές δαπάνες σας», λέει η Αλεβ. «Υπάρχουν ορισμένες τακτικές που μπορείτε να δοκιμάσετε – για παράδειγμα, μπορείτε να υιοθετήσετε έναν τρόπο ζωής με χαμηλές δαπάνες, που ουσιαστικά σημαίνει ότι ξοδεύουμε κυρίως στα βασικά μέχρι να είμαστε σε καλύτερη θέση οικονομικά».
Αφού τελειώσουν οι διακοπές μας, ας ... σφίξουμε το ζωνάρι και τον προϋπολογισμό μας για να ξεπληρώσουμε το χρέος ή να ”ξαναχτίσουμε” τις εξαντλημένες αποταμιεύσεις μας. Μην κάνουμε αγορές εκτός από τα απαραίτητα για μια εβδομάδα, μήνα ή όσο χρόνο χρειαζόμαστε.
Αν συνήθως διαθέτουμε χρήματα για να φάμε έξω κάθε μήνα, μπορούμε να εξοικονομήσουμε αυτά τα χρήματα και να εστιάσουμε στην προετοιμασία γευμάτων στο σπίτι», λέει η Σοκούνμπι. «Αντί να ξοδεύουμε χρήματα για ψυχαγωγία, ας δοκιμάσουμε να κάνουμε βραδιές ταινιών και παιχνιδιών στο σπίτι για να εξοικονομήσουμε χρήματα».
Συνιστά επίσης να εφαρμόσουμε μια περίοδο αναμονής 24 ωρών πριν κάνουμε μια αγορά και να αποσυνδέσουμε τις κάρτες μας από τα ηλεκτρονικά καταστήματα.
«Ίσως να μην περικόψουμε κάθε διαθέσιμη αγορά και να δεσμευόμαστε να κόψουμε μόνο τις πολυτελείς εκείνες υπηρεσίες που πραγματικά δεν χρειαζόμαστε...», λέει ο Γουορόχ.
«Κάποιες από αυτές τις ”υπηρεσίες” (όπως μανικιούρ, πλύσιμο αυτοκινήτου κ.α.) θα μπορούσατε να τις ξεχάσετε για λίγο κρατώντας το ποσό που θα ξοδεύατε σε αποταμιεύσεις για να εξοφλήσουμε το ταξίδι...»
Κι επίσης:
4. Ας γίνουμε έξυπνοι καταναλωτές
... «Ας χρησιμοποιήσουμε, μεταξύ άλλων, ιστότοπους επιστροφής μετρητών για όλα εκείνα τα καθημερινά απαραίτητα πράγματα που χρειαζόμαστε να αγοράσουμε, καθώς τα χρήματα που κερδίζουμε θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την εξόφληση του ταξιδιωτικού μας χρέους», λέει ο Γουορόχ...
Ας χρησιμοποιήσουμε καλά και τους πόντους της πιστωτικής μας κάρτας...
5. Ας μείνουμε συνεπείς
... Ας ρίξουμε μια ειλικρινή ματιά στις ανάγκες και τη ρουτίνα μας κι ας τροποποιήσουμε τα σχέδια όπως χρειάζεται.
«Γνωρίζουμε καλύτερα τις συνήθειες δαπανών μας και μπορούμε να αποφύγουμε την υπερβολική πίεση στον εαυτό μας κάνοντάς βήμα προς βήμα», προσθέτει η Αλεβ.
6. Ας αλλάξουμε τη νοοτροπία μας
«Η ιδέα να πρέπει να πληρώσουμε τους λογαριασμούς από τις διακοπές μας μπορεί να μας κάνει να πελαγώνουμε. Αλλά όσο περισσότερο το αναβάλλουμε, τόσο περισσότερες οικονομικές δυσκολίες μπορεί να αντιμετωπίσουμε, ειδικά εάν ο λογαριασμός της πιστωτικής μας κάρτας αρχίσει να συγκεντρώνει τόκους», λέει η Αλεβ. «Ας δοκιμάσουμε να αλλάξουμε τη νοοτροπία μας. Το να βλέπουμε τις προσωρινές αλλαγές στις δαπάνες μας ως επιλογή τρόπου ζωής για να μειώσουμε την οικονομική μας επιβάρυνση αντί να το βλέπουμε ως κάτι που αναγκαζόμαστε να κάνουμε, μπορεί να μετριάσει λίγο από αυτό το άγχος».
Η προσαρμογή της νοοτροπίας μας όχι μόνο θα βελτιώσει την ψυχική μας ευεξία, αλλά θα μας βοηθήσει επίσης να αφοσιωθούμε σε συνήθειες που μπορούν να μας επαναφέρουν σε καλό δρόμο.
«Ας μην αισθανόμαστε άσχημα που ξοδεύουμε υπερβολικά στις διακοπές μας», λέει η Σοκούνμπι. «Τελικά, ζούμε μόνο μία φορά. Αντί να ασχολούμαστε με τα λάθη μας, να είμαστε προνοητικοί με τα οικονομικά μας. Να είμαστε πιο συνειδητοποιημένοι, να επικεντρωθούμε στους στόχους μας και να δώσουμε προτεραιότητα στην εξοικονόμηση χρημάτων. Όσο περισσότερο εστιάζουμε στο να κάνουμε (τα πράγματα) καλύτερα, τόσο πιο εύκολα θα διαχειριστούμε τα οικονομικά μας».
7. Ας εξετάσουμε την πιθανότητα ενός βοηθητικού εισοδήματος
«Μια άλλη στρατηγική που μπορούμε να δοκιμάσετε είναι να αυξήσουμε το εισόδημά μας», λέει η Σοκούνμπι. «... να εργαστούμε σε μια δουλειά μερικής απασχόλησης ή να κάνουμε κάποια παράπλευρη εργασία».
Ας μιλήσουμε με φίλους κι ας γίνουμε δημιουργικοί σκεφτόμενοι τρόπους να κερδίσουμε επιπλέον χρήματα. Μπορεί να δοκιμάσουμε να πουλήσουμε ρούχα που δεν χρειαζόμαστε ή άλλα πράγματα σε ιστότοπους... σύμφωνα με τα όσα λέει η ίδια.
8. Ας μάθουμε από την εμπειρία μας
«Ας σκεφτούμε τις υπερβολικές δαπάνες που κάναμε κι ας εντοπίσουμε συγκεκριμένους λόγους που τις προκάλεσαν», καταλήγει η Στίβενς προτείνοντας να «μάθουμε από την εμπειρία μας»...
«Ας χρησιμοποιήσουμε αυτή την εμπειρία ως κίνητρο για να ξεκινήσουμε ή να επανεκινήσουμε ένα ταμείο έκτακτης ανάγκης», λέει ακόμα ολοκληρώνοντας. «Η αποταμίευση μπορεί να προσφέρει ένα οικονομικό ”μαξιλάρι” για απροσδόκητα έξοδα και να αποτρέψει μελλοντικές υπερβολικές δαπάνες».