Εσύ δεν κάνεις για βουτιές στη θάλασσα, εσύ παιδί μου βουτάς σε ένα βαθύ πιάτο με σαλάτα...άκους εκεί, θέλεις να σπάσεις όλα τα ρεκόρ στην άπνοια! Πήγαινε παιδί μου να φας καμιά μπουγάτσα και τα ξαναλέμε...
Η ιστορία του 47χρονου Βολιώτη Χρόνη Χλίτσιου θα μπορούσε να είναι ψυχολογικό μυθιστόρημα, από κείνα που γράφονται για να τονώσουν την αυτοπεποίθηση, να χτίσουν χαρακτήρα και πολύ σύντομα γίνονται παγκόσμια best seller και κατακτούν όλο το κόσμο.
Αν ήταν βιβλίο θα ξεκινούσε με μια από τις προπονήσεις του για να μείνει με μια ανάσα μέσα στο νερό...20 λεπτά!
Τον Ιούνιο του 2016 μπήκε σε ένα ενυδρείο και έμεινε για 14 λεπτά και 18 δευτερόλεπτα, η προσπάθεια του μπορεί να αμφισβητήθηκε από ορισμένους στην κοινότητα των απνειστών, όμως ο κόσμος που παρακολούθησε το event έμεινε με το στόμα ανοιχτό!
Η πορεία του Χρόνη ήταν διαφορετική, άλλαξε ρότα λίγο μετά την αδάμαστη κρίση της χώρας μας. Πριν απ' αυτήν στεκόταν καλά, ήταν εργολάβος στο τσιμεντάδικο του Βόλου και η σύζυγος του εργαζόταν ως συντηρήτρια στο Μουσείο Μπενάκη. Όμως και για αυτούς τα πράγματα αναποδογύρισαν, μάλλον έφεραν πολλές τούμπες, μέσα και έξω από τον εαυτό τους!
Οι δουλειές χάθηκαν και ξέμειναν να αγωνίζονται για να βρουν φάρο, δρόμο και πορεία, να λύσουν τα οικονομικά προβλήματα, που πολλαπλασίαζαν τα καθημερινά τους άγχη. Έριξαν μια «ζαριά» και με τις τελευταίες οικονομίες επένδυσαν σε μια επιχείρηση, έναν πολυχώρο στον Βόλο κι αυτή όμως δεν είχε τύχη. Το μαγαζί δεν περπάτησε και σύντομα πέταξε και το τελευταίο ψιλό κέρμα από τα ευρώ. Εκεί που όλα έδειχναν τελειωμένα, όλα τραβούσαν προς τον γκρεμό, με το ζευγάρι να κολυμπά προς την καταστροφή και μόλις ένα βήμα πριν την κατάθλιψη, ο Χρόνης αποφάσισε να γίνει...ψάρι! Μέσα στη θάλασσα βρήκε ελπίδα, δρόμο και οριστική διέξοδο.
Όχι στην επιφάνεια, τράβηξε κάτω, στον σκοτεινό και σιωπηλό βυθό! Έκλεισε μια ανάσα μέσα στα πνευμόνια του και διάλεξε να μεταμορφωθεί σε θαλασσινό είδος και να σπάσει κάθε ρεκόρ! Όλα αυτά τα ήθελε το πνεύμα και η ψυχή του, γιατί το σώμα άγγιζε τα 117 κιλά και εκείνο, έτσι όπως ήταν μαθημένο, μάλλον έψαχνε τροφή για να κρατά το στομάχι μόνιμα φουσκωμένο και χαρούμενο.
Χρόνης Χλίτσιος. Προετοιμασία για βουτιά, φωτογραφία Καλλιόπη Μαλλόφτη
Τα κατάφερε, δάμασε το κορμί του και μέσα σε έναν χρόνο πέτυχε με αυστηρό πρόγραμμα προπόνησης και διαίτας να βγάλει από πάνω του 32 κιλά! Ήταν το 2014, όταν ξεκινούσε με μια σκέψη, ήθελε να πετύχει στατική άπνοια 8 λεπτά και πάλευε να αγγίξει τα 10 λεπτά άπνοιας εκτός νερού.
Αμέσως έπιασε έναν επιστήθιο φίλο, τον Βαγγέλη Ζιάκα και εξομολογήθηκε την τρέλα που πήγαινε να κάνει, ζητώντας του προπονητική στήριξη και ψυχολογική βοήθεια.
-Βαγγέλη να τι θα κάνουμε, θα επιδιώξουμε να σπάσουμε το ρεκόρ άπνοιας στην Σκανταλόπετρα!
Ο Χρόνης Χλίτσιος γνώριζε τι σημαίνει αθλητισμός, ήξερε τον αγώνα μα και τις αγωνίες του επίδοξου πρωταθλητή. Είχε ξεκινήσει από την δεκαετία του 1980, στη στεριά, μέσα στο στίβο, από τους δρόμους ταχύτητας, τελικά τον είχε κερδίσει η κωπηλασία.
Έκανε πρωταθλητισμό και τα απανωτά χρυσά μετάλλια, που ήρθαν με τις νίκες στο Ναυτικό Όμιλο Βόλου, τον έβαλαν χωρίς εξετάσεις στη Γυμναστική Ακαδημία Κομοτηνής.
Παλαιότερα είχε ασχοληθεί και με το βυθό της θάλασσας, σπούδασε την αυτόνομη κατάδυση και αγαπούσε το βυθό.
Έσπασε το πανελλήνιο ρεκόρ ελεύθερης κατάδυσης με εναλλασσόμενα βάρη και έφτασε στα 67 μέτρα (Ιούνιο 1999), έκανε Πανελλήνιο ρεκόρ ελεύθερης κατάδυσης στην κατηγορία NO LIMITS στα 90 μέτρα (Οκτώβρης 1999) και πραγματοποίησε κατάδυση στα 120 μέτρα, τον Αύγουστο του 2002, στη Σύμη
Με το ψάρεμα ακόμη και σήμερα δεν έχει καμιά σχέση, δεν ξέρει ούτε να οπλίζει ψαροτούφεκο. Καλά-καλά δεν ξεχωρίζει τα ψάρια! Δεν μπορεί να φανταστεί ότι θα βουτάει σε τέτοια βάθη για να ξεπαστρεύει θαλάσσια είδη.
Στην Κομοτηνή έκανε τα πρώτα δειλά βήματα στην άπνοια, εκεί, στο πανεπιστημιακό κολυμβητήριο, προσπαθούσε να κρατήσει και να μετρήσει τις ανάσες του και να βρει τα όρια του. Ήταν το 1991 που τα χρονόμετρα έγραφαν 5.30, 5.40! Έστειλε σε ένα περιοδικό τα αποτελέσματα και του απάντησαν πως τέτοια νούμερα, για μια ανάσα, είναι εξωπραγματικά! Μάλλον υπήρχε κάποιο λάθος στο...χρονόμετρο.
Τι είναι όμως η άπνοια; Μπορεί να μεταμορφωθεί ένας άνθρωπος σε...ψάρι;
Στους αγώνες της Καρπάθου, φωτο Καλλιόπη Μαλλόφτη
Στα λεξικά άπνοια σημαίνει την εκούσια παύση της αναπνοής, μια ανάσα κι όσο πάει, όσο αντέχει το κορμί. Στην πραγματικότητα η άπνοια δεν έχει να κάνει με το ποσοστό τους οξυγόνου που θα φυλακίσεις μέσα σου, αλλά με το παραγώμενο διοξίδειο που μπορεί ένας άνθρωπος να αντέξει!
Παίρνεις μια αναπνοή, την κράτας στους πνεύμονες, όταν βρίσκεσαι σε άπνοια η ανταλλαγή αερίων μέσω κυψελίδων συνεχίζει, δεν σταματά, αλλά το διοξείδιο δεν εκπνέεται προς τα έξω, όταν λοιπόν τα ποσοστά του αγγίξουν κάποια όρια αρχίζει η δυσφορία πρέπει επειγόντως να το εκπνεύσεις. Πρώτα έρχεται η πίεση, η ναυτία και η ζάλη, αυτά είναι τα προειδοποιητικά αλάρμ, οι συναγερμοί του ανθρώπινου σώματος, πρέπει πρώτα να εκπνέυσω και έπειτα να αναπνεύσω, να βάλω φρέσκο αέρα στα πνευμόνια μου.
Όσο ασχολείσαι με την άπνοια ο οργανισμος μαθαίνει και προσαρμόζεται. Είναι ένα διαφορετικό άθλημα και η ενασχόλησημ η εμπειρία, λειτουργεί σωρευτικά, όσα χρόνια ασχολείσαι τόσο θα βελτιώνεσαι και θα γίνεσαι καλύτερος. Το γιατί αφήνουμε τη στεριά και πιάνουμε τη σιωπή της θάλασσας είναι μια διαφορετική για τον κάθε άνθρωπο ιστορία.
Άλλοι καλο-μάθανε να βγάζουν ψάρια και έτσι δούλεψαν την άπνοια για να αποδίδουν καλύτερα, άλλοι πίστεψαν σε αυτήν την εντελώς προσωπική πρόκληση και έδωσαν στοίχημα τα μεγάλα βάθη. Ο Χρόνης Χλίτσιος τονίζει ότι όποιος ασχολείται με αυτά extreme sports και πει ότι το κάνει για τον εαυτό του είναι «ελαφρώς ψεύτης», αφού σε ότι κάνουμε αναζητάμε και το χειροκρότημα, θέλουμε να τραβήξουμε το βλέμμα του κόσμου!
Για τον Βολιώτη πρωταθλητή, που μοιάζει όλο και περισσότερο με δελφίνι, η απάντηση στο γιατί, είναι σταθερή:
«Ξεκινήσαμε να κάνουμε μια επίδοση για να πάρουμε θετική ενέργεια και να ξεπεράσουμε τα προβλήματα μας.
Ο βυθός έγινε μονόδρομος!»
Κι έτσι άρχισαν οι βουτιές, τα κρατήματα της αναπνοής και τα αυθόρμητα χειροκροτήματα. Η πρώτη ανοιχτή προσπάθεια έμοιαζε με ένα παράξενο σόου, από εκείνα που συναντούσες τα πιο παλιά χρόνια και συνεπαίρναν τον κόσμο.
Στο πλαίσιο της Ναυτικής Βδομάδας, τον Ιούνιο του 2016, στην πλατεία της εκκλησίας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στον Βόλο, στήθηκε ένα μεγάλο ορθογώνιο ενυδρείο. Εκεί ο Χρόνη πήρε μια ανάσα και μπήκε μέσα. Άφησε άφωνη όλη την τοπική κοινωνία που παρακολουθούσε με γουρλωμένα μάτια.
Ανέπνευσε καθαρό οξυγόνο και έμεινε 14 λεπτά και 18 δευτερόλεπτα μέσα στο νερό!
Βόλος, πλατεία της εκκλησίας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ο Χρόνης μέσα στο ενυδρείο
Πρόκειται για μια προσπάθεια, που έγινε περισσότερο από την ανάγκη να αποδείξει ακόμη και στον εαυτό του ότι μπορεί! Γίνεται να βάλεις έναν στόχο και όχι μόνο να τον φτάσεις, γίνεται να τον πιάσεις, να τον αρπάξεις και να τον παραχώσεις στον κόρφο σου.
Η συνέχεια της ιστορίας τον οδηγεί στην Κάρπαθο και στους διεθνείς αγώνες Σκανταλόπετρας που πραγματοποιήθηκαν από τις 16 μέχρι της 19 Ιουλίου 2016 στο λιμάνι και πρωτεύουσα του νησιού, στα Πηγάδια.
Εκεί ο Χρόνης Χλίτσιος είχε έναν πολύ μεγάλο στόχο, το σπάσιμο ενός Πανελληνίου ρεκόρ βάθους, που ήταν καταγεγραμμένο στο ίδιο σημείο των αγώνων από τον Συμιακό σφουγγαρά Στάθη Χατζή από το 1913 και έφτανε τα 77 μέτρα! Ο παράτολμος Βολιώτης μονάχα μια σκέψη είχε στο μυαλό, να φύγει με τον τίτλο του Πρωταθλητή!
Για τους μυημένους σε αυτό το μοντέρνο άθλημα η ιστορία ετούτης της πέτρας είναι πολύ γνωστή, καταρχήν χρειάζεται μια πέτρα περίπου 12 κιλά κι ένα μανταλάκι που κρατά κλειστή τη μύτη! Ακόμη και το μαγιό μάλλον είναι προαιρετικό!
Εκτός από αυτά είναι απολύτως απαραίτητη η ψυχική δύναμη και η προσπάθεια να πεισθεί το σώμα, πρέπει να ακολουθήσει τις επιθυμίες του μυαλού!
Τη λένε Σκανταλόπετρα από την ιταλική λέξη scandalio, που σημαίνει βαθύμετρο και είναι δεμένη με ένα σχοινί, που θυμίζει τον ομφάλιο λώρο και είναι το μέσο επικοινωνίας του δύτη με τη βάρκα και τον «κολαουζιέρη», τον άνθρωπο που θα τραβήξει και θα φέρει στην επιφάνεια και στη ζωή τον βουτηχτή.
Ο τρόπος αυτός κατάδυσης ήταν ευρύτατα διαδεδομένος μέχρι και τη δεκαετία του '60 στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους για το ψάρεμα των σφουγγαριών και θεωρείται ο πιο ασφαλής.
Τα επόμενα χρόνια αντικαταστάθηκε από το σκάφανδρο και σιγά-σιγά ξεχάστηκε, μέχρι το 1995, που ξεκίνησε η διάδοση της πέτρας ως Ελληνικότατο άθλημα, από τον αείμνηστο Καλύμνιο γιατρό Νικόλαο Τρικοίλη, με αποτέλεσμα σήμερα να αναγνωρίζεται από την Ελληνική και την Παγκόσμια Ομοσπονδία Υποβρύχιων Δραστηριοτήτων και χρόνο με το χρόνο να αποκτά περισσότερους παθιασμένους φίλους.
Χρόνης Χλίτσιος, φωτογραφία Καλλιόπη Μαλλόφτη
Η στιγμή του ρεκόρ
Η Δευτέρα 18.7.2016, είχε οριστεί από τον διοργανωτή και συντονιστή των αγώνων, τον Νικόλα Τρικοίλη, να γίνει η προσπάθεια για τις πιο βαθιές βουτιές και τόσο ο Χρόνης Χλίτσιος, όσο και η Τζένα Απόκοτος, να παλέψουν για να σπάσουν τα ρεκόρ.
Ο καιρός ωστόσο δεν έδειξε να συγκινείται από την υπεράνθρωπη προσπάθεια των δυο αθλητών.
Οι προσευχές μέσα και έξω από τις βάρκες δεν ήταν αρκετές, η θάλασσα ήταν σκέτο ξύδι, τα μποφόρ έφταναν το 7αρι, μα ακόμη και εκείνοι που βρέθηκαν στα σκάφη, εθελοντές, κριτές και παθιασμένοι φίλοι των αθλητών και του αθλήματος, δυσκολεύτηκαν από το ασταμάτητο κούνημα!
Τζένα Απόκοτος, η Ελληνίδα πρωταθλήτρια της άπνοιας
Η Τζένα Απόκοτος αγκάλιασε την Σκανταλόπετρα και δοκίμασε πρώτη, παρά τις απίστευτα αντίξοες συνθήκες, ενώ ήδη από την επιφάνεια είχε δημιουργηθεί αρνητική ψυχολογία. Όμως στον βυθό τα δυνατά ρεύματα δεν άφησαν περιθώριο, παρέσυραν την αθλήτρια σε κάθε κατεύθυνση, η Τζένα κατάφερε να φτάσει στα 55 μέτρα. Όμως το ρεκόρ των 69 μέτρων δεν είχε χτυπηθεί.
πριν τη βουτιά του Χρόνη
Λίγα λεπτά αργότερα πήρε την πέτρα ο Χρόνης Χλίτσιος, ενώ πάνω στο σκάφος του Σπύρου Σεβδαλή η σιωπή και μια ζαλάδα, από το απίστευτο κούνημα, είχε σκεπάσει όλη την ομάδα.
Αρχίσαμε να μετράμε ανάποδα, κρατούσαμε όλοι μαζί την ανάσα μας!
1,2,3,4,5,6,7.....τα δευτερόλεπτα έμοιαζαν πιο βαριά και από την ίδια τη Σκανταλόπετρα. Μέσα στο σκάφος, σφίγγαμε μαζί με την ανάσα τα δόντια μας.
Μόνο η φωνή του γιατρού Νικόλα Τρικοίλη, έπιανε τόπο μέσα στα αυτιά μας. Έδινε τα μέτρα από το σκοινί που τραβούσε ο βουτηχτής και χανόταν μέσα στο νερό.
-10 μέτρα... 20 μέτρα... 30 μέτρα... 40 μέτρα, 50, μέτρα... 60 μέτρα... 70 μέτρα... 80 μέτρα!
Δεν ξέραμε αν ο Χρόνης Χλίτσιος πήγε κάθετα προς τον βυθό ή μήπως κάποιο από τα δυνατά θαλασσινά ρεύματα τον είχαν παρασύρει πλάγια.
Σε τι βάθος άραγε είχε φτάσει ο Χρόνης;
Σε ρόλο κολαουζιέρης ο Νικόλας Παραγιός, ο Καρπάθιος δύτης τραβούσε σιωπηλός με μανία το σκοινί, έσταζε ιδρώτα, θάλασσα και αγωνία, απέραντη αγωνία, όπως όλοι μας!
Για την προστασία των απνειστών 6 δύτες είχαν πάρει θέση στο βυθό. Στα 45-50 μέτρα ήταν ο Νεοζηλανδός Σάιμον Μπάρνεϊ, στα 30 μέτρα οι δύτες από την Σάμο, Αλέξανδρος Μαλαγάρης με τον Γιώργο Στάντζο, ενώ στην επιφάνεια μέχρι τα 20 μέτρα η Άννα Μαρία Βασιλαράκη, ο Ντίνος Πρωτόπαπας και ο γνωστός Ιταλός γιατρός Ντιέγκο Ολιβάρι.
Βγήκε στην επιφάνεια, κανείς δεν μίλησε, δεν τολμούσε να ρωτήσει σε τι βάθος είχε φτάσει, όλοι ανυπομονούσαν, αδημονούσαν να τον ακούσουν. Θέλαμε να να δούμε τα βάθη που κατέγραψαν τα ρολόγια του! Και ναι, πράγματι είχε καταφέρει να σπάσει το ρεκόρ, αυτό που είχε γίνει ακριβώς στο ίδιο σημείο πριν από 103 χρόνια!
Η ψυχή της σκανταλόπετρας, ο γιατρός Νικόλας Τρικοίλης
Η ανάσα του Βολιώτη αθλητή κράτησε 2 λεπτά και 28 δεύτερα! Και το βάθος είναι το επίσημο eλληνικό ρεκόρ: -80,7 μέτρα!
Λίγα λεπτά αργότερα και αφού ακολούθησε πιστά το πρωτόκολλο και την διαδικασία που χρειάζεται μετά από τέτοια βάθη, ανέβηκε στο σκάφος χαμογελαστός, ήταν ευτυχισμένος, όπως είμαστε και όλοι όσοι παρακολουθήσαμε από κοντά την απίστευτη προσπάθεια του.
Ήταν η πρώτη φορά που ο 45χρονος Χρόνης Χλίτσιος έφτανε τόσο βαθιά, ήταν μια και μοναδική, μια υπερπροσπάθεια που απέδειξε την παγκόσμια κλάση του Έλληνα αθλητή και μας προετοιμάζει για απίστευτες θαλασσινές συγκινήσεις. Ήταν ακόμη βρεμένος, όταν έλυνε τα βαθύμετρα από τα χέρια του και τα παρέδιδε στον Νικόλα Τρικοίλη, νιώθαμε τη συγκίνηση του και μοιραζόμασταν την απίστευτη προσπάθεια.
«Ήταν μια βουτιά ψυχής! Είχαμε πολύ δύσκολο καιρό, όμως δεν γινόταν αλλιώς, έπρεπε να τα δώσουμε όλα!
Εδώ που φτάσαμε δεν υπήρχε επιστροφή! Ή θα βγάζαμε τα μέτρα ή θα μας έπαιρναν τα μέτρα...» Χ.Χ. 18.7.16
26 Αυγούστου 2017 στους αγώνες Σκυλλίας, εκεί γράφεται το μέλλον της Σκανταλόπετρας
Επόμενος στόχος το Παγκόσμιο Ρεκόρ στην Σκανταλόπετρα, που φτάνει τα 107 μέτρα και έγινε το 2007 από τον Αυστριακό Χέρμπερτ Νιτς!
Τη βαθιά πρόκληση θα προσπαθήσει να σπάσει ο Βολιώτης πρωταθλητής καθώς και η πρωταθλήτρια Jenna Apokotos (70μ), στους διεθνείς αγώνες Σκυλλίας 2017.
Η διεθνή Διοργάνωση Μαραθώνιας Κολύμβησης Ανοιχτής Θαλάσσης «ΣΚΥΛΛΙΑΣ», ξεκίνησε από το 2011 και από τότε κερδίζει όλο και περισσότερους παθιασμένους φίλους.
Ο Σκυλλίας, που έδωσε το όνομα του στους σύγχρονους αγώνες, ήταν ένας θρύλος της θάλασσας! Κολυμβητής και δύτης στην αρχαιότητα, ο πρώτος βατραχάνθρωπος με ένα τρομερό κατόρθωμα: κολύμπησε περίπου 9 ναυτικά μίλια και αποκάλυψε στους Έλληνες τα σχέδια των Περσών.
Το απίθανο στην ιστορία, ο Σκυλλίας κολύμπησε υποβρύχια!
Είχε ένα καλάμι που χρησιμοποίησε ως αναπνευστήρα κι έτσι κάλυψε την απόσταση μέσα στο νερό. Με τις πληροφορίες του οι Έλληνες νίκησαν τους Πέρσες. Αργότερα, με διάταγμα της Αμφικτυονίας, στήθηκε στους Δελφούς, στον πιο ιερό χώρο της Αρχαίας Ελλάδας, ο Ανδριάντας του Σκυλλία και της κόρης του Ύδνας, δεινή κολυμβήτρια που είχε βοηθήσει τον πατέρα της. Τα δυο χρυσά αγάλματα μεταφέρθηκαν από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Νέρωνα και σήμερα βρίσκονται στην Ρώμη. Οι παθιασμένοι διοργανωτές και φίλοι καμαρώνουν, καθόλου άδικα, για την εξέλιξη αυτών των αγώνων!
Ο Χρόνης Χλίτσιος είναι ο ταπεινός και μετρημένος γείτονας, εργάζεται ως δάσκαλος κολύμβησης στο Βόλο και προετοιμάζεται για τη πιο μεγάλη βουτιά!
Αν κάποιοι πιστεύουν πως οι πρωταθλητές είναι πρόσωπα μυθικά, φορτωμένοι με Θεϊκά χαρίσματα, φτάνει μια κουβέντα με τον Χρόνη Χλίτσιο για να αλλάξουν άποψη. Οι βουτιές στον βυθό της θάλασσας μοιάζουν με την καθημερινή προσπάθεια επιβίωσης μέσα στην κοινωνία.
Μπορεί οι δυο κόσμοι να είναι εντελώς διαφορετικοί, μα η προσπάθεια να κρατηθείς μέσα σε αυτούς για πολλούς ανθρώπους δεν γνωρίζει διαφορές. Πρωταθλητές στη ζωή, μέσα και έξω από το νερό, γίνονται εκείνοι που κάνουν μαξιλάρι, στρώμα και καθημερινή φορεσιά τους στόχους και τα όνειρα τους...
Δεν ξέρω αν του έρθουν βολικά και καταφέρει να σπάσει το ρεκόρ στις 26 του Αυγούστου στην Β. Εύβοια, ωστόσο είμαι σίγουρος ότι στα καθημερινά, εδώ πάνω στη στεριά και τον αγέρα, μπορεί και κατεβαίνει πιο βαθιά, τόσο που αγγίζει την ψυχή του!