Γαλλικός αντιδραστήρας πυρηνικής σύντηξης κατέρριψε το ρεκόρ που είχε σημειώσει η Κίνα μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, σηματοδοτώντας μια ακόμη σημαντική πρόοδο στον δρόμο προς την παραγωγή σχεδόν απεριόριστης καθαρής ενέργειας.
Ο αντιδραστήρας WEST της CEA (Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και Εναλλακτικών Ενεργειών) κατάφερε να διατηρήσει έναν σταθερό βρόχο φλεγόμενου πλάσματος για 1.337 δευτερόλεπτα, σημειώνοντας ρεκόρ που ξεπερνά κατά 25% το προηγούμενο ρεκόρ της Κίνας, το οποίο είχε καταγραφεί στις 20 Ιανουαρίου με 1.066 δευτερόλεπτα, σύμφωνα με το LiveScience.
«Ο WEST πέτυχε ένα νέο τεχνολογικό ορόσημο διατηρώντας πλάσμα υδρογόνου για περισσότερα από είκοσι λεπτά μέσω της έγχυσης 2 MW θερμαντικής ισχύος», δήλωσε η Anne-Isabelle Etienvre, διευθύντρια ερευνών της CEA (2 μεγαβάτ είναι αρκετά για να τροφοδοτήσουν περισσότερα από 1.000 σπίτια). «Τα πειράματα θα συνεχιστούν με αυξημένη ισχύ».
Οι επιστήμονες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη δύναμη της πυρηνικής σύντηξης – της διαδικασίας που τροφοδοτεί τα αστέρια – για περισσότερα από 70 χρόνια. Στο εσωτερικό των άστρων, η σύντηξη ατόμων υδρογόνου κάτω από ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες μετατρέπει την ύλη σε φως και θερμότητα, παράγοντας τεράστιες ποσότητες ενέργειας χωρίς τη δημιουργία αερίων του θερμοκηπίου ή ραδιενεργών αποβλήτων μεγάλης διάρκειας.
Η αναπαραγωγή των συνθηκών που επικρατούν στα άστρα είναι όμως εξαιρετικά δύσκολη. Ο πιο διαδεδομένος και εξελιγμένος τύπος αντιδραστήρα σύντηξης ονομάζεται tokamak. Ο αντιδραστήρας αυτός λειτουργεί υπερθερμαίνοντας το πλάσμα (τη τέταρτη κατάσταση της ύλης, που αποτελείται από θετικά ιόντα και αρνητικά φορτισμένα ηλεκτρόνια) και περιορίζοντας το μέσα σε έναν θάλαμο σε σχήμα ντόνατ, χρησιμοποιώντας ισχυρά μαγνητικά πεδία. Οι αντιδραστήρες αυτοί συχνά αποκαλούνται «τεχνητοί ήλιοι», καθώς παράγουν ενέργεια με τον ίδιο τρόπο που το κάνει ο Ήλιος.
Για να πετύχει το νέο ρεκόρ, ο αντιδραστήρας WEST έκανε ακριβώς αυτό, συσσωρεύοντας πλάσμα από βαρέα ισότοπα υδρογόνου που έκαιγε σε πάνω από 50 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου για περισσότερα από 22 λεπτά.
Το «μαγείρεμα» του πλάσματος σε αυτές τις θερμοκρασίες είναι το σχετικά εύκολο μέρος της όλης διαδικασίας, αλλά η εύρεση ενός τρόπου ελέγχου του ώστε να μην διαλύσει τον αντιδραστήρα και να καταστρέψει τη διαδικασία σύντηξης είναι τεχνικά δύσκολη. Αυτό συνήθως γίνεται είτε με λέιζερ είτε με μαγνητικά πεδία.
Το επίτευγμα των Γάλλων ανοίγει τον δρόμο για την μελλοντική λειτουργία του αντιδραστήρα σύντηξης ITER (Διεθνής Θερμοπυρηνικός Πειραματικός Αντιδραστήρας), ενός έργου στο οποίο συμμετέχουν η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες για τη λειτουργία του μεγαλύτερου αντιδραστήρα σύντηξης που υπήρξε ποτέ.
Η πρώτη πλήρης δοκιμή του ITER ήταν αρχικά προγραμματισμένη να ξεκινήσει το 2020, αλλά μετά από αναθεωρήσεις στο πρόγραμμά του πρόκειται να πάρει μπροστά το νωρίτερο το 2039. Αυτό σημαίνει ότι η τεχνολογία είναι απίθανο να προχωρήσει αρκετά γρήγορα ώστε να αποτελέσει μια πρακτική λύση για την κλιματική κρίση.