Η επιβολή νέων κυρώσεων στο Ιράν για την επίθεσή του στο Ισραήλ και η ενίσχυση της αεράμυνας στην Ουκρανία είναι τα βασικά θέματα που θα απασχολήσουντους Υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ που συνεδριάζουν σήμερα στο Λουξεμβούργο, με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη να κάνει λόγο για μια οδυνηρή συγκυρία για την υφήλιο, και να θέτει το δίλημμα για τον εάν η Ευρώπη «θα έχει περισσότερο ενεργή παρουσία, είτε θα παραμείνει στην κατάσταση αυτή».
Περιοδεία Γεραπετρίτη στις χώρες του Κόλπου
«Συνέρχεται σήμερα το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, σε μια πραγματικά οδυνηρή συγκυρία για την υφήλιο, με την κρίση στη Μέση Ανατολή, την Ουκρανία, την Υποσαχάρια Αφρική» δήλωσε ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης δίνοντας την αίσθηση της κρισιμότητας των στιγμών.
Σύμφωνα με τον ίδιο οι κρίσεις αυτές έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά.
«Διαρκώς επιδεινώνουν τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα των κρίσεων αυτών και από την άλλη πλευρά διαρκώς διαμορφώνουν συνθήκες κινδύνου για την εξάπλωσή τους και την επέκταση σε πεδία και χώρες ανά την υφήλιο».
Ο κ. Γεραπετρίτης επισήμανε ότι «η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι. Ήδη έχει κάνει πολλά. Θα επιλέξει είτε να βρίσκεται στην αιχμή των εξελίξεων με περισσότερο ενεργή παρουσία, είτε θα παραμείνει στην κατάσταση αυτή».
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος στο πλαίσιο ακριβώς των ειρηνευτικών προσπαθειών που γίνονται, αμέσως μετά το Συμβούλιο θα ταξιδέψει στις χώρες του Κόλπου, στο Κατάρ και το Κουβέιτ, «ώστε να προσπαθήσουμε από κοινού όλοι να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο ειρήνευσης στην πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής και να σταματήσει η ανθρωπιστική καταστροφή, η οποία συντελείται».
Ιράν
Ηδη στη Σύνοδο Κορυφής των «27» στις Βρυξέλλες στις 17 Απριλίου συμφωνήθηκε η περαιτέρω απομόνωση του Ιράν, σύμφωνα με δηλώσεις του Σαρλ Μισέλ, ενώ στα συμπεράσματα της Συνόδου γίνεται αναφορά ότι »οι κυρώσεις στο Ιράν θα μπορούσαν να στοχεύουν τομείς σε σχέση με την παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων».
Ωστόσο υπάρχει ένας προβληματισμός για το πόσο μακριά θα φτάσει η ΕΕ όσον αφορά την επιβολή κυρώσεων προς την Τεχεράνη δεδομένου ότι ήδη της έχει επιβάλει κυρώσεις για μια σειρά θεμάτων όπως για παράδειγμα τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και την προμήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Ρωσία. Επίσης ο προβληματισμός εκφράζεται και για ένα ακόμη λόγο. Οι σχέσεις ΕΕ- Ιράν ακόμη και εάν φαίνονται τεταμένες, τα τελευταία χρόνια με αφορμή τις διαπραγματεύσεις για τη πυρηνική συμφωνία του Ιράν είχαν παρουσιάσει βελτίωση και τώρα κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα φτάσουν στο ναδίρ.
Ήδη οι σκέψεις είναι να διευρυνθεί το υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων, που σχετίζεται με τα drones έτσι ώστε να συμπεριλάβει τους πυραύλους και τη μεταβίβαση οπλικών συστημάτων σε συμμάχους του Ιράν που δρουν στη Μέση Ανατολή.
Επίσης υπάρχουν φωνές, όπως για παράδειγμα η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Χατζά Λαχμπίμπ, οι οποίες ζητούν να χαρακτηρίσει η ΕΕ τους Φρουρούς της Επανάστασης,τρομοκρατική οργάνωση. Πρόκειται για πρόταση με αβέβαιη έκβαση καθώς δεν υπάρχει, όπως αναφέρουν διάφορες διπλωματικές πηγές, η νομική βάση που θα επιτρέψει σε όλα τα κράτη μέλη να συναινέσουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Όπως εκτιμάται οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ θα συναινέσουν σε σειρά κυρώσεων που στόχο θα έχουν τον περιορισμό, εάν όχι τη διακοπή, παραγωγής μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων από το Ιράν.
Εν τω μεταξύ η ΕΕ θέλει να κρατήσει και ισορροπίες και να αποτρέψει μια ευρύτερη διάχυση της κρίσης στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να είχε ολέθριες συνέπειες και υπάρχουν σκέψεις για επιβολή κυρώσεων.
«Πρέπει να είμαστε ισορροπημένοι και να διασφαλίσουμε ότι δεν θα κατηγορηθούμε για δύο μέτρα και δύο σταθμά» δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις και εναντίον ομάδων βίαιων εποίκων στη Δυτική Όχθη.
Ουκρανική Αεράμυνα
Το θέμα της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας θα απασχολήσει τους υπουργούς Εξωτερικών καθώς στη σημερινή σύνοδο των ΥΠΕΞ θα πάρουν επίσης μέρος και οι ευρωπαίοι υπουργοί Άμυνας, καθώς και οι ουκρανοί ομόλογοί τους, ο υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα και ο υπουργός Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ.
Σύμφωνα με το Politico οι δύο Ουκρανοί αξιωματούχοι με επιστολή τους προς τον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ τόνισαν ότι «η πρωταρχική μας εστίαση έγκειται στην ενίσχυση της αεράμυνας της Ουκρανίας με σύγχρονα συστήματα...Αυτά τα συστήματα ... δεν πρέπει να μαραζώνουν σε αποθήκες, όταν θα μπορούσαν να σώσουν αμέτρητες ζωές από τη ρωσική τρομοκρατία».
Υπενθυμίζεται ότι στη Σύνοδο Κορυφής την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος Ζελένσκι απευθυνόμενος στους ηγέτες της ΕΕ δήλωσε ότι «Στην Ουκρανία, στο δικό μας τμήμα της Ευρώπης, δυστυχώς, δεν έχουμε το επίπεδο άμυνας που όλοι είδαμε στη Μέση Ανατολή πριν από λίγες ημέρες... ο εναέριος χώρος της Ουκρανίας όπως και αυτός των γειτόνων μας αξίζουν την ίδια ασφάλεια» τονίζοντας παράλληλα ότι ο εξοπλισμός της Ουκρανίας για την καταπολέμηση της Ρωσίας είναι προς όφελος ολόκληρης της Ευρώπης.
Σε αυτή την έκκληση οι «27» ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν το χέδιο συμπερασμάτων για την Ουκρανία, όπου τονίζεται ότι η ΕΕ θα πρέπει να παράσχει επειγόντως μέσα αεράμυνας στην Ουκρανία και να επιταχύνει και να εντείνει την παροχή όλης της απαραίτητης στρατιωτικής βοήθειας...
Ετσι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πιέζονται να προμηθεύσουν με συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας το Κίεβο, όπως για παράδειγμα συστήματα Patriot. Αξίζει να σημειωθεί ότι Γερμανία είναι η μόνη χώρα της ΕΕ που υποσχέθηκε να στείλει επιπλέον σύστημα Patriot στην Ουκρανία μετά τις εκκλήσεις του Κιέβου, το οποίο το Σαββατοκύριακο πήρε μια ανάσα ελπίδας καθώς η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ ενέκρινε το πολυαναμενόμενο πακέτο χρηματοδότησης 60 και πλέον δισεκ. δολαρίων.
Ωστόσο τόσο ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζ. Μπορέλ όσο και ο Γενικός Γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ παροτρύνουν ευρωπαϊκές χώρες να συνδράμουν με εξοπλισμό την Ουκρανία όπως Patriot ή και το γαλλικό SAMP/T.
Σουδάν
Τέλος το Συμβούλιο θα προβεί σε ανταλλαγή απόψεων για τις τελευταίες εξελίξεις στο Σουδάν κατόπιν άτυπης ανταλλαγής απόψεων με τον Προσωπικό Απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Σουδάν, Ramtane Lamamra, ο οποίος θα παραστεί αυτοπροσώπως στη σύνοδο.
Υπενθυμίζεται ότι εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο ένα βίαιος εμφύλιος πόλεμος βρίσκεται σε εξέλιξη στο Σουδάν,όπου τουλάχιστον 15.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και περίπου 8,5 εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί, το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης έχει καταρρεύσει όπως και η ίδια η χώρα.