Μπορεί στην Ελλάδα να ισχύει ο αντικαπνιστικός νόμος, ο οποίος είχε ημερομηνία εφαρμογής την 1η Ιουλίου 2009, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχει εφαρμοστεί. Λίγοι είναι οι εσωτερικοί χώροι, στους οποίους το κάπνισμα απαγορεύεται, όπως ορίζει η νομοθεσία, με αποτέλεσμα, το κάπνισμα και το παθητικό κάπνισμα να συνεχίζει να είναι πρόβλημα.
Το πρόβλημα του παθητικού καπνίσματος, έρχονται να επιβεβαιώσουν και τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα οποία ναι μεν δείχνουν ότι οι καπνιστές στην Ελλάδα μειώνονται, αλλά οι παθητικοί καπνιστές όχι. Συγκεκριμένα, το 67% των Ελλήνων δεν καπνίζουν, το 27% είναι καπνιστές και το 6% είναι περιστασιακοί καπνιστές. Δεν είναι όμως το ίδιο ενθαρρυντικά τα στοιχεία για το παθητικό κάπνισμα. Αν και υπάρχει μείωση στους καπνιστές, δεν ισχύει το ίδιο για τους παθητικούς καπνιστές, καθώς ο αντικαπνιστικός νόμος παραμένει ανεφάρμοστος.
Με τον όρο «παθητικό κάπνισμα» αναφέρουμε την εισπνοή καπνού από τα τσιγάρα που καπνίζουν ή έχουν καπνίσει γύρω μας. Η ρύπανση από το κάπνισμα, σε ένα κλειστό χώρο, παράγεται από το τσιγάρο που καίγεται, την εκπνοή του καπνιστή, καθώς και από ένα αόρατο τοξικό μείγμα το οποίο προσκολλάται και παραμένει στα μαλλιά και τα ρούχα των καπνιστών, καθώς και στα αντικείμενα ενός χώρου καπνίσματος. Το τοξικό αυτό μείγμα παραμένει στο χώρο ακόμα και αν αυτός αεριστεί και περιέχει καρκινογόνες ουσίες και ραδιενεργά στοιχεία τα οποία είναι ικανά να μολύνουν ένα παιδί που μπουσουλάει στο πάτωμα και στη συνέχεια βάζει τα χέρια του στο στόμα του.
Πρόσθετα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφουν ότι το 28% των Ελλήνων εκτίθεται στο παθητικό κάπνισμα στο σπίτι τους, ενώ το 79% των Ελλήνων που επισκέπτονται χώρους διασκέδασης υποχρεώνονται να καπνίζουν τον καπνό των άλλων.
Πρόσφατες μετρήσεις έδειξαν ότι το 76% των Ελλήνων αισθάνεται θυμό που η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν εφαρμόζει το νόμο για το παθητικό κάπνισμα και το 78% των Ελλήνων πιστεύει ότι η μη εφαρμογή του αποτελεί σημείο πολιτιστικής υποβάθμισης της χώρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν καταγραφεί 150.000 θάνατοι παιδιών ετησίως από το παθητικό κάπνισμα.
Όσον αφορά το κάπνισμα στους νέους, ευρήματα πρόσφατης επιστημονικής έρευνας του ΕΠΙΨΥ με τίτλο «Πανελλήνια έρευνα στο μαθητικό πληθυσμό για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες εξαρτητικές συμπεριφορές», δείχνουν ότι συνεχίζεται από το 2015 η μείωση του καπνίσματος στους μαθητές στην Ελλάδα. Ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό 16χρονων (19,1%, κυρίως αγόρια) αναφέρει το 2015 ότι έχει πειραματιστεί με το ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Συγκεκριμένα:
- Δύο στους 5 16χρονους (39,2%) έχουν καπνίσει έστω και μία φορά σε όλη τη ζωή. Από αυτούς, ένας στους 3 κάπνισαν το πρώτο τους τσιγάρο στην ηλικία των 13 ετών ή και νωρίτερα. Σχεδόν ένας στους 5 (18,9%) έχει καπνίσει πρόσφατα (μέσα στον τελευταίο μήνα), ενώ ένας στους 9 (11,1%) είναι καθημερινός καπνιστής.
- Ένας στους 5 16χρονους (19,1%) έχει χρησιμοποιήσει ηλεκτρονικό τσιγάρο έστω και μία φορά στη ζωή του.
- Τα αγόρια σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό από τα κορίτσια έχουν καπνίσει πρόσφατα (20,9% και 16,9%, αντίστοιχα), καπνίζουν καθημερινά (13,7% και 8,6%, αντίστοιχα), είναι ≪βαρείς≫ καπνιστές (3,9% και 1,9%, αντίστοιχα), και έχουν πειραματιστεί με το ηλεκτρονικό τσιγάρο (26,3% και 12,0%, αντίστοιχα). Επιπλέον περισσότερα αγόρι από κορίτσια έχουν ξεκινήσει το τσιγάρο σε πολύ μικρή ηλικία.
- Οι συνήθειες του καπνίσματος δεν διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των γεωγραφικών στρωμάτων Ν. Αττικής, Ν. Θεσσαλονίκης και Λοιπών περιοχών, με εξαίρεση το ηλεκτρονικό τσιγάρο, με το οποίο έχουν πειραματιστεί περισσότεροι έφηβοι στο Ν. Θεσσαλονίκης από ότι στις Λοιπές περιοχές.
- Το 2015 φαίνεται να συνεχίζεται η μείωση που παρατηρείται την τελευταία 15ετία στους περισσότερους από τους δείκτες που αφορούν το κάπνισμα στους 16χρονους μαθητές στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά, από το 1999 στο 2015 το ποσοστό καθημερινών καπνιστών υποδιπλασιάζεται από 23,4% σε 11,1%, ενώ για την ίδια χρονική περίοδο μειώνεται το ποσοστό εκείνων που καπνίζουν περισσότερα από 10 τσιγάρα την ημέρα (≪βαρείς≫ καπνιστές) από 10,5% σε 2,9%.
Διαβάστε ακόμα:
Οι αλλαγές στο ανθρώπινο σώμα μετά το τελευταίο τσιγάρο σε αριθμούς
Πως έκοψα το κάπνισμα μετά από 11 χρόνια
Κόψτε το κάπνισμα σε 10 κινήσεις
7 μύθοι που μπορεί να σας εμποδίζουν από το να κόψετε το κάπνισμα
11 πράγματα που ενοχλούν όσους δεν καπνίζουν
Οι δυσκολίες της διακοπής του καπνίσματος και 3 απλά βήματα που θα σας βοηθήσουν