Η φετινή Κυριακή του Πάσχα θα είναι διαφορετική από τα προηγούμενα χρόνια, λόγω της πρωτόγνωρης κατάστασης την οποία βιώνουμε. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας και ο εγκλεισμός στο σπίτι μας κρατούν μακριά από αγαπημένα πρόσωπα, συνήθειες και η ψυχολογία μας δοκιμάζεται. Η έλλειψη ανθρώπινης επαφής και η αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα, προκαλούν διακύμανση συναισθημάτων, ίσως αυτή την περίοδο λίγο περισσότερο, καθώς υπό φυσιολογικές συνθήκες θα βρισκόμασταν σε διαδικασία εορταστικής ατμόσφαιρας και συνεπώς η διάθεση θα ήταν καλύτερη.
Πώς λοιπόν θα φροντίσουμε την ψυχική μας υγεία αυτή την εορταστική περίοδο και την ημέρα που κορυφώνεται κατά τη διάρκεια της οποίας θα είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι; Η HuffPost επικοινώνησε με την Δρα. Ψυχολογίας, Ψυχοθεραπεύτρια και Συγγραφέα Σμαρούλα Παντελή.
«Είναι φυσικό να έχουμε συναισθήματα απώλειας»
«Αρχικά, πρέπει να πούμε ότι είναι πολύ φυσικό να έχουμε συναισθήματα απώλειας γι’ αυτό που συμβαίνει και αυτά που συνοδεύουν μια απώλεια είναι συνήθως ο θυμός και η θλίψη. ΄Εχουμε όλοι θυμό, άσχετα αν δεν τον αναγνωρίζουμε κάθε στιγμή. Μέσα μας υπάρχει το συναίσθημα του θυμού γι’ αυτό που συμβαίνει, όπως υπάρχει και η στεναχώρια. Αναρωτιόμαστε: ”Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί να μην είμαστε με τους δικούς μας; Γιατί να μην μπορούμε να βγούμε έξω;”. ΄Εχουμε χάσει την ελευθερία μας, έχουμε χάσει τη δυνατότητα να επιλέξουμε εμείς τι θα κάνουμε και το πιο πολύτιμο: τη δυνατότητα να βρεθούμε με τους δικούς μας, να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε. Το ελληνικό Πάσχα είναι η κατ’ εξοχήν γιορτή στην οποία αγκαλιαζόμαστε και φιλιόμαστε. Οσοι έχουν τέτοια συναισθήματα, ωστόσο, δεν πρέπει να φοβούνται».
“΄Εχουμε χάσει την ελευθερία μας, έχουμε χάσει τη δυνατότητα να επιλέξουμε εμείς τι θα κάνουμε και το πιο πολύτιμο: τη δυνατότητα να βρεθούμε με τους δικούς μας, να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε. Το ελληνικό Πάσχα είναι η κατ’ εξοχήν γιορτή στην οποία αγκαλιαζόμαστε και φιλιόμαστε. Οσοι έχουν τέτοια συναισθήματα, ωστόσο, δεν πρέπει να φοβούνται».”
«Η ζωή δεν τελειώνει εδώ, θα συνεχιστεί»
«Το πρώτο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να αποδεχτούμε αυτό που σκεφτόμαστε και νιώθουμε. Να πούμε στον εαυτό μας: ”Αυτό μου συμβαίνει, έτσι νιώθω, έτσι αντιδρώ, αυτά μου λείπουν”. Και να αρχίσουμε να καταστρώνουμε ένα σχέδιο, να κάνουμε μια λίστα με όσα επιθυμούμε να πραγματοποιήσουμε μόλις μπορέσουμε. ”Ποιοι είναι οι άνθρωποι που θέλω να δω; Ποιοι εκείνοι που θέλω να αγκαλιάσω πρώτα, που θέλω να πω πόσο τους αγαπώ; Τι δραστηριότητες που έχω στερηθεί τόσο καιρό είναι οι πρώτες που θα ήθελα να ξανακάνω;” Ετσι ώστε να έρθουμε σε επαφή με το όνειρο, την επιθυμία, με το ότι υπάρχει ζωή και μετά από τον εγκλεισμό που έχουμε υποστεί όλοι. Η ζωή δεν τελειώνει εδώ, θα συνεχιστεί.
Είμαστε ευλογημένοι που ζούμε σε μια χώρα που έχει τόσο ήλιο, τόσο ωραία φύση, τόση θάλασσα. Είμαστε ευλογημένοι που ζούμε σε μια χώρα που θα έχει ζέστη, δεν έχει υγρασία και αυτό δεν ευνοεί τη μετάδοση αυτού του ιού. Είμαστε δηλαδή σε προνομιακή θέση και είναι σημαντικό ο καθένας από εμάς να αρχίσει να το αντιλαμβάνεται: είμαστε ζωντανοί, υγιείς, έχουμε καταφέρει να χάσουμε πολύ λίγους ανθρώπους σε σχέση με τον αριθμό των θυμάτων άλλων χωρών της Ευρώπης. Και σε λίγο θα βγούμε έξω, έχουμε διανύσει μέχρι τώρα ένα μεγάλο διάστημα. Τα έχουμε καταφέρει και είναι σημαντικό να το θυμίζουμε στον εαυτό μας καθημερινά. Επιπλέον, μπορεί ο καθένας να προσευχηθεί, να ευχαριστήσει το σύμπαν, τη ζωή, το Θεό του για όλα αυτά που έχει και για όλα αυτά που μπορεί και απολαμβάνει σήμερα έστω και κλεισμένος στο σπίτι. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε μεν κλεισμένοι στο σπίτι, αλλά είμαστε καλά, σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε, τρώμε, πίνουμε, κοιμόμαστε, ξυπνάμε. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να μην τα έχουν όλα. Όσα θεωρούμε υπό κανονικές συνθήκες δεδομένα, δεν είναι τόσο δεδομένα από ότι βλέπουμε.
. Ας κυκλοφορούμε στο σπίτι με αξιοπρέπεια, ας σηκώσουμε το κεφάλι ψηλά, ας κάνουμε απλές γυμναστικές ασκήσεις, ας πούμε καλά λόγια στους ανθρώπους που είναι δίπλα μας και με τους οποίους συγκατοικούμε. Αν είμαστε μόνοι ας σηκώσουμε το τηλέφωνο και ας πούμε ωραία λόγια και ευχές στους ανθρώπους που είναι μακριά και δεν μπορούμε να δούμε, αλλά τους έχουμε στην καρδιά μας και είναι σημαντικοί. Μπορούμε να ζεστάνουμε την καρδιά μας».
Η αντιδραστική κατάθλιψη και πώς θα την αποφύγουμε
Η κατάθλιψη που ίσως νιώθουν κάποιοι αυτό το διάστημα, λέγεται αντιδραστική κατάθλιψη. Πρόκειται για την αντίδραση σε ένα γεγονός που συμβαίνει, δεν είναι αρρώστια. Αν κάποιος νιώθει καταθλιπτικά, δεν πρέπει να τρομάζει, είναι απλά ο τρόπος που αντιδρά σε αυτό τον εγκλεισμό. Είναι ο θυμός και η θλίψη που δεν έχουμε εκφράσει. Είναι σημαντικό να αναλογιστούμε για τους λόγους που είμαστε θυμωμένοι και στεναχωρημένοι. Και είναι σημαντικό να σηκωθούμε από τον καναπέ και να κινηθούμε. Τα συναισθήματα φωλιάζουν μέσα στις αρθρώσεις μας. Ας περπατήσουμε γύρω από το τετράγωνο, ας ανοίξουμε τα παράθυρα, ας βγούμε στο μπαλκόνι για να πάρουμε μερικές βαθιές αναπνοές, να κάνουμε μια σωστή εκπνοή ώστε να μην μαζεύουμε μέσα μας τον αέρα. Διαφορετικά θα ζαλιστούμε, θα πάθουμε κρίση πανικού. Οταν ακολουθήσουμε τα παραπάνω, η αντιδραστική κατάθλιψη αρχίζει να μαλακώνει και φεύγει».
«Ολα γίνονται για να είμαστε καλά, όχι να ταλαιπωρούμαστε»
«Ας φανταστούμε ότι αυτό το Πάσχα και ο τρόπος που το βιώνουμε, είναι σαν γέφυρα. Μια γέφυρα που μας πάει από τη μια όχθη στην άλλη, από την όχθη της απειλής, στην όχθη της ασφάλειας. Ολα γίνονται για να είμαστε καλά και όχι για να ταλαιπωρούμαστε, δεν είναι τιμωρητικά. Ας σκεφτούμε ότι απλά περπατάμε πάνω σε μια γέφυρα για να φτάσουμε απέναντι και το απέναντι είναι αυτό που πραγματικά μας αξίζει».