Πηγαίνοντας στο Στρασβούργο, στο Ευρωκοινοβούλιο, για μια ακόμα φορά στο αεροδρόμιο αισθάνθηκα πολίτης «τρίτης χώρας». Ο συνοριακός έλεγχος καλά κρατεί σε μια πόλη όπου λαμβάνονται αποφάσεις για το μέλλον της Ευρώπης και των Ευρωπαίων πολιτών.
Η αστυνομία ελέγχει όλους όσοι εισέρχονται, ακόμα και τους Ευρωβουλευτές και νιώθεις ότι αντί να κάνουμε βήματα μπροστά, κάνουμε βήματα πίσω.
Ανάλογο συναίσθημα έχω βιώσει πηγαίνοντας και σε άλλες χώρες της ΕΕ και ειδικά στη Γερμανία, όπου κι εκεί κάνουν ελέγχους και μάλιστα στη φυσούνα, πριν καν πατήσεις το πόδι σου στο αεροδρόμιο.
Τα επισημαίνω αυτά διότι η μικρή Ελλάδα, η χώρα που αποτελεί πρώτη πύλη παράνομης εισόδου πολιτών από τρίτες χώρες για την Ευρώπη, όχι μόνο προσπαθεί να κάνει ελέγχους και να περιορίσει το φαινόμενο αυτό, αλλά διατηρεί και τη συνθήκη Σένγκεν που επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία περισσότερων από 425 εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ.
Κι έρχεται τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει σύσταση προς τα κράτη μέλη σχετικά με τους μακροχρόνιους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα. Μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε επίσημη διαδικασία διαβούλευσης με τα κράτη μέλη που επανέφεραν τους συνοριακούς ελέγχους, καθώς και με τα κράτη μέλη που επηρεάζονται από τους εν λόγω ελέγχους.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η επαναφορά των συνοριακών ελέγχων πρέπει να εξακολουθήσει να πραγματοποιείται κατ′ εξαίρεση, να είναι αυστηρά περιορισμένη χρονικά και να εφαρμόζεται ως μέτρο έσχατης ανάγκης, εάν έχει διαπιστωθεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια. Πρέπει να διασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών στον χώρο Σένγκεν. Όπως αναφέρεται στην έκθεση του 2023 για την κατάσταση του Σένγκεν είναι αναγκαίο να ενταθεί η συνεργασία για τη διαφύλαξη της ασφάλειας, με παράλληλη σταδιακή κατάργηση των μακροχρόνιων συνοριακών ελέγχων.
Η σημερινή σύσταση προωθεί τη χρήση εναλλακτικών μέτρων αντί των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, καθώς και την αυξημένη συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών σε περίπτωση επαναφοράς των εν λόγω ελέγχων.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στη διαβούλευση συμμετείχαν η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Σλοβενία, η Ισπανία και η Ελβετία.
Για την πρόληψη των παράνομων μετακινήσεων και την ενίσχυση της συνεργασίας των κρατών μελών για τη διαχείριση της μετανάστευσης, η Επιτροπή παρουσίασε επίσης ένα ακόμη έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Ο χάρτης πορείας του Δουβλίνου στην πράξη», στο οποίο περιγράφονται οι βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών κατά την εφαρμογή του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ. Ο κανονισμός αυτός καθορίζει το κράτος μέλος που είναι υπεύθυνο για την εξέταση των αιτήσεων ασύλου. Αυτές οι βέλτιστες πρακτικές βασίζονται στον χάρτη πορείας του Δουβλίνου, ο οποίος εγκρίθηκε από τα κράτη μέλη τον Νοέμβριο του 2022.
Η έκθεση καθορίζει τις πρακτικές δράσεις που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της έγκαιρης και αποτελεσματικής μεταφοράς των αιτούντων άσυλο σε όλα τα κράτη μέλη, μειώνοντας τις παράνομες μετακινήσεις.