Σας συμβαίνει επειδή συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους. Δε συμβαίνει μόνο σε εσάς. Το Εγώ μας προσπαθεί να μας πείσει ότι μόνο σε εμένα συμβαίνει ή μόνο εγώ την πατάω, μόνο εγώ υπεραναλύω. Όχι. Όλοι έχουμε περάσει από αυτό το στάδιο, όλοι έχουμε πέσει σε αυτή την παγίδα της υπερανάλυσης.
Ο κύριος λόγος για τον οποίο υπεραναλύω είναι επειδή δε μου έχω εμπιστοσύνη. Πώς γίνεται να μη μου έχω εμπιστοσύνη; Δυστυχώς, οι περισσότεροι δρόμοι που έχουμε ακολουθήσει έως τώρα στη ζωή μας, και δη στην ενήλικη ζωή μας, προέρχονται όχι από αντικειμενικά σοφούς. Βλέπαμε τους γονείς μας, βλέπαμε τους συγγενείς μας, βλέπαμε, και ακόμα τους βλέπουμε, να είναι λίγο παγιδευμένοι στο τι θέλω να κάνω και στο τι θέλω να πράξω. Να δυσκολεύονται να πάρουν αποφάσεις, να τα ρίχνει ο ένας στον άλλο, να αποφεύγουν λίγο την ευθύνη τους και να υπάρχει μια σύγχυση στη σκέψη τους. Και ενώ εκείνοι οι μεγαλύτεροι θα έπρεπε να έχουν τη σοφία της ζωής και να αποτελούν για εμάς παράδειγμα, τελικά μας έχουν δώσει-κληροδοτήσει μια εικόνα σύγχυσης και μας έχουν φτιάξει μια εικόνα πως είναι λογικό και εμείς, όταν πρέπει να πάρουμε μια απόφαση, όσο καθοριστική και αν είναι ή όσο λιγότερο καθοριστική, να περνάμε αυτό τον βραχνά της σύγχυσης, να περνάμε αυτό τον βραχνά της ομίχλης.
Υπεραναλύω επειδή φοβάμαι τις συνέπειες. Φοβάμαι πως, αν πάρω μια απόφαση, θα νιώθω ανασφαλής και φοβάμαι πως αυτή η απόφαση δε θα είναι η καλύτερή μου. Λες και είπε κάποιος ότι με αυτή την απόφασή σου θα κριθεί όλη σου η ζωή. Ότι την «παντρεύτηκες» αυτή την απόφαση και ως το τέλος της ζωής σου δεν μπορείς να την αλλάξεις. Ότι, αν πάρεις αυτή την απόφαση, θα είναι καθοριστική. Ότι δεν μπορείς να ελιχθείς στο σχέδιό σου, ότι δεν έχεις τη δυνατότητα να αναπροσαρμόσεις το σχέδιό σου και την απόφασή σου.
Η υπερανάλυση πολλές φορές γίνεται και από την τάση μου να ελέγχω τα πράγματα. Ο έλεγχος τι είναι; Είναι ο φόβος μπροστά στην αλλαγή. Ακόμα και να μην έχω κάτι να αποφασίσω, κοντρολάρω τόσο πολύ την καθημερινότητά μου και το πρόγραμμά μου, που, χωρίς να κληθώ να πάρω απόφαση, χωρίς να υπάρχει καν το θέμα να αναλύσω, εγώ θα νιώθω πίεση σαν να υπήρχε ένα θέμα να αναλύσω και να αποφασίσω.
Υπεραναλύω φτιάχνοντας φανταστικά σενάρια που κουράζουν, μου τρώνε την ενέργεια, μου τρώνε τα σωθικά, δεν έχουν ίχνος γνώσης, δεν έχουν ίχνος σοφίας, είναι εξουθενωτικά. Στην ουσία, αυτά τα σενάρια θα πέσουν να με καταπιούν. Θα καταπιούν πρώτο εμένα και μετά θα καταπιούν όλους τους γύρω που αναμείχθηκαν.
Αλλάζει, όμως, η συνήθεια της υπερανάλυσης; Φυσικά και αλλάζουν οι άνθρωποι. Έχουμε έρθει στη γη για να γινόμαστε καλύτεροι κάθε μέρα. Απλώς δεν αλλάζουν οι άνθρωποι αν πάει να αλλάξει ο ένας τον άλλο. Καθένας μόνος του αλλάζει, από μέσα του, μόνος του. Όσο θέλω θα δουλέψω, όσο θέλω θα βάλω τα δυνατά μου να με κάνω καλύτερο. Να με κάνω την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου.
Θέλω να αναλύσω; Να αναλύσω με αρχή, μέση και τέλος. Η ανάλυση είναι πολύ ωραίο να γίνεται και αυτή με το μέτρο και τη χρυσή τομή της. Δε θα χαθεί ο κόσμος αν δεν αποφασίσω υπό πίεση. Δε θα χαθεί ο κόσμος αν δε με στριμώχνω στη γωνία, σαν το ποντίκι στη φάκα, να με πιέζω, να χάνω τον ύπνο μου, να χάνω την ηρεμία μου, να οδηγώ και να σκέφτομαι το πρόβλημά μου. Να σας πω, λοιπόν, ότι είναι και οκέι κάποιες φορές να αφήνομαι. Να παίρνω ένα ταϊμάουτ. Να δίνω λίγη ανάσα, λίγη ελευθερία στον εαυτό μου, να μην τον κομπλεξάρω, να μην τον καταδυναστεύω, να μην αφήνω εμένα, το κατώτερο Εγώ, να με κάνει να νομίζω πως, αν δεν αποφασίσω, θα χαθεί ο κόσμος.
Μου βάζω όρια, λοιπόν, στην ακατάσχετη φλυαρία μου και σταματάω να διαπραγματεύομαι και να τσακώνομαι με εμένα. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να διαπραγματεύομαι και να τσακώνομαι με εμένα. Με θέλω συμπορευτή, σύμμαχο και θα με κάνω συμπορευτή όταν πάρω μια κόλα χαρτί και την πολλή σκέψη τη βγάλω εκεί, την καταγράψω. Και μόλις ξεψυχήσει η πολλή σκέψη στο χαρτί, τότε θα έρθει το καθαρό υλικό, θα έρθουν οι ιδέες, θα έρθει ένας τρίτος, τέταρτος ή πέμπτος δρόμος σε αυτά που είχα σκεφτεί ήδη και μεταξύ των οποίων είχα να επιλέξω.
Όσο ακούμε τους τρίτους, όσο ακούμε τους τέταρτους, όσο αφήνουμε τη δύναμή μας στους άλλους, όσο μπουρδουκλώνουμε εμείς τον εαυτό μας, δε θα έχουμε τον πιο ισχυρό σύμμαχο πάνω στην απόφασή μας, την όποια απόφασή μας, την απόφαση που θα κληθώ να υπερασπιστώ μετά. Δε θα έχω σύμμαχο τον εαυτό μου.
Νικόλας Ουρανός
Βραβευμένος συγγραφέας παγκόσμιου bestseller Αγάπη Τώρα και Ευ Ζην Τώρα, Ομιλητής,Life & Relationship Coach
Περισσότερα στο www.jillandnikolas.com