Συγχαρητήρια στον εκλεγμένο Αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν και στην εκλεγμένη αντιπρόεδρο, Καμάλα Χάρις, έδωσαν ηγέτες από όλο τον κόσμο - αλλά δεν έχουν προχωρήσει όλοι στην αναγνώριση των νικητών των προεδρικών εκλογών του 2020 στις ΗΠΑ.
Μεταξύ των αυτών ξεχωρίζουν ορισμένοι πρόεδροι χωρών με τους οποίους ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ισχυρούς δεσμούς και πολύ καλή συνεργασία τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Εξάλλου, η συμπάθεια του Τραμπ προς τους αυταρχικούς ηγέτες ανά την υφήλιο υπήρξε μία από τις λίγες σταθερές κατά τη διάρκεια της χαοτικής του θητείας.
Παραμένοντας σιωπηλοί, ωστόσο, οι συγκεκριμένοι ηγέτες κάνουν αρκετό θόρυβο και δίνουν μια πρόγευση για τις σχέσεις που αναμένεται να έχουν οι χώρες τους με την νέα αμερικανική κυβέρνηση.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν
Το 2016, το Κρεμλίνο συνεχάρη τον Ντόναλντ Τραμπ μέσα σε λίγες ώρες από την εκλογή του, αλλά ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει κάνει το ίδιο με τον Μπάιντεν. Τη Δευτέρα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι η Μόσχα θα περιμένει τα επίσημα εκλογικά αποτελέσματα προτού σχολιάσει.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, ο Τραμπ έσπασε τη μακροχρόνια αμερικανική «ψυχροπολεμική» πολιτική με επανειλημμένους επαίνους προς το πρόσωπο του Πούτιν, προκαλώντας υποψίες για την πιθανή σύνδεση της προεκλογικής του καμπάνιας το 2016 με μια ρωσική ανάμειξη στις εκλογές. Η ίδια «θερμή» σχέση δεν μπορεί να αναμένεται με τον Μπάιντεν, ο οποίος έχει δεσμευτεί να αντιμετωπίσει τις ξένες παρεμβάσεις ως «εχθρική πράξη».
Ο Μπάιντεν εκτιμάται ότι θα σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή στάσης απέναντι στη Ρωσία, σε σχέση με τα αμέσως προηγούμενα χρόνια - συμπεριλαμβανομένων και τελευταίων ετών της θητείας του Μπαράκ Ομπάμα.
Στα τέλη Οκτωβρίου, ο Μπάιντεν χαρακτήρισε τη Ρωσία «κύρια απειλή» για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο CBS. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου απάντησε λέγοντας ότι η Ρωσία δεν συμφωνεί με τις παρατηρήσεις του Μπάιντεν και πως μια τέτοια ρητορική ενισχύει το «μίσος προς τη Ρωσική Ομοσπονδία».
Ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζίνπινγκ
Ακόμα και μετά τη μοχθηρή ρητορική του εναντίον της Κίνας ως υποψήφιος ακόμη πρόεδρος το 2016, ο Τραμπ δέχθηκε τότε συγχαρητήρια για τη νίκη του από τον Σι Τζίνπινγκ, ο οποίος του είχε ζητήσει μια «υγιή» και «σταθερή» σινο-αμερικανική σχέση.
Και ενώ ο Τραμπ και ο Σι σφυρηλάτησαν εν συντομία μια απρόσμενη φιλία, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επιδεινώθηκαν εν μέσω έντονων διαφωνιών για το εμπόριο, την τεχνολογία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις καταγγελίες για κινεζικό επεκτατισμό και - πιο πρόσφατα - τις κατηγορίες για την πανδημία Covid-19.
Αλλά ακόμη και σε αυτό το πλαίσιο, ο Σι δεν έσπευσε να συγχαρεί τον Μπάιντεν. Η κινεζική κυβέρνηση προσπέρρασε τη Δευτέρα ερωτήσεις σχετικά με το πότε θα συγχαρεί τον Μπάιντεν για την εκλογική του νίκη, με εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών να λέει μόνο ότι η Κίνα θα ενεργήσει «σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική».
Δεν είναι δύσκολο να εξηγηθεί γιατί το Πεκίνο είναι διστακτικό. Ο Μπάιντεν καυχιέται για την ικανότητά του να τα βάλει με την Κίνα σε αντίθεση με τον Τραμπ, καταγγέλλοντας τον απερχόμενο πρόεδρο για την αρχική «αγκαλιά» του προς τον Σι. Το Πεκίνο μπορεί να μην αισθάνεται υποχρεωμένο να συμβιβαστεί με τις ΗΠΑ υπό μια νέα διοίκηση, ειδικά από τη στιγμή που ο κίνδυνος μιας απρόβλεπτης δράσης από την αμερικανική πλευρά είναι πλέον σημαντικά χαμηλότερος.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
Ως υποψήφιος, ο Τραμπ επαίνεσε τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για τον χειρισμό της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος, παρά τη μεγάλη καταστολή και τη λήψη σκληρών μέτρων απέναντι στους πολιτικούς του αντιπάλους.
Ως Πρόεδρος, ο Τραμπ εξύμνησε την αμφιλεγόμενη νίκη του Ερντογάν στο δημοψήφισμα, βάσει του οποίου εξασφάλισε εκτεταμένες και χωρίς έλεγχο εξουσίες.
Εν ολίγοις, με τον Τραμπ στην εξουσία, στον Ερντογάν έχει δοθεί σε μεγάλο βαθμό «λευκό χαρτί» για να κάνει ό, τι θέλει. Η ιστορία θα είναι πολύ διαφορετική με τον Μπάιντεν, τον οποίο ο Ερντογάν δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει ως εκλεγμένο Πρόεδρο.
Μιλώντας πέρυσι στους New York Times, ο Μπάιντεν είχε πει ότι «ανησυχεί» για την Τουρκία και πως θα υιοθετούσε «μια πολύ διαφορετική προσέγγιση» στις σχέσεις των ΗΠΑ με τη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης της ηγεσίας της αντιπολίτευσης και των Κούρδων.
Η υποχώρηση του Τραμπ από την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατοής ενθάρρυνε τον Ερντογάν. Ο Τούρκος ηγέτης προκάλεσε έκτοτε την οργή της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, αγοράζοντας ρωσικά οπλικά συστήματα (S-400), και υποστήριξε επιθέσεις εναντίον αμερικανικών και ευρωπαϊκών συμφερόντων στη Μέση Ανατολή.
Ο Μπάιντεν έχει πει ότι ο Ερντογάν πρέπει «να πληρώσει ένα τίμημα» για αυτές τις ενέργειες - συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να του πωλούν όπλα.
Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, γνωστός και ως «Βραζιλιάνος Τραμπ» εξαιτίας της κοινής λαϊκίστικής πολιτικής του και της αμφιλεγόμενης προσωπικότητάς του, έχει επίσης σιωπήσει μετά την ήττα του Τραμπ.
Ο Μπολσονάρο και τα παιδιά του - που, όπως και στην περίπτωση του Τραμπ, διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην πολιτική της χώρας του - ήταν αισιόδοξοι για την επανεκλογή του Τραμπ. Ο γιος του, Εντουάρντο, που είναι μέλος του Κογκρέσσου της Βραζιλίας, φορούσε καπέλο που ανέγραφε «Τραμπ 2020» σε ταξίδι του στην Ουάσιγκτον, ως απεσταλμένος του πατέρα του, ενώ την περασμένη εβδομάδα αμφισβήτησε τις ψήφους του Μπάιντεν και την ακεραιότητα των αμερικανικών εκλογών στο Twitter.
Οπως ο Τραμπ, έτσι και ο Μπολσονάρο έχει προωθήσει την πόλωση, προκαλώντας αντιδράσεις με μισογυνιστικές, ρατσιστικές και ομοφοβικές τοποθετήσεις. Εχει επίσης υποτιμήσει επανειλημμένα την πανδημία του κορονοϊού, ακόμη και τώρα που η Βραζιλία δέχεται ένα τα πιο θανατηφόρα πλήγματα στον κόσμο - μαζί με τις ΗΠΑ.
Με την αποχώρηση του Τραμπ, ο Μπολσονάρο χάνει έναν διπλωματικό σύμμαχο και βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν Πρόεδρο των ΗΠΑ που εστιάζει στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον - θέματα που ο ίδιος θεωρεί ήσσονος σημασίας.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας θα συγχαρεί «εν ευθέτω χρόνω» τον υποψήφιο «που θα εκλεγεί» πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, δήλωσε τη Δευτέρα ο αντιπρόεδρός του, Χάμιλτον Μουράο, χωρίς να αναφέρει το όνομα του Τζο Μπάιντεν. «Πιστεύω ότι ο πρόεδρος (Μπολσονάρο) περιμένει το τέλος αυτού του αδιεξόδου, της συζήτησης για τις κλεμμένες ψήφους (...) πριν προβεί σε οποιαδήποτε δήλωση», δήλωσε ο στρατηγός Μουράο.
Ο Πρόεδρος του Μεξικού Αντρέ Μανουέλ Λοπέζ Ομπραντόρ
Ο Πρόεδρος του Μεξικού έκανε μια προσεκτικά διατυπωμένη δήλωση σχετικά με τις εκλογές στις ΗΠΑ, στην οποία δεν αντιμετώπισε τον Μπάιντεν ως νικητή και ανέφερε ότι πρέπει να περιμένει έως ότου ολοκληρωθούν οι νομικές προκλήσεις για την καταμέτρηση των ψήφων.
«Θα περιμένουμε να επιλυθούν όλα τα νομικά ζητήματα. Δεν θέλουμε να είμαστε απερίσκεπτοι. Δεν θέλουμε να ενεργήσουμε ελαφρά τη καρδία. Θέλουμε να σεβόμαστε την αυτοδιάθεση των λαών και των δικαιωμάτων τους», είπε στην κρατική τηλεόραση το Σάββατο ο Ομπραντόρ.
Ο Μεξικανός ηγέτης έχει δημιουργήσει στενή σχέση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, παρά τον οικονομικό εκφοβισμό και της ρατσιστική ρητορική του Τραμπ προς τη χώρα του. Οι δύο άνδρες, αμφότεροι λαϊκιστές που έχουν κάνει πολιτική καριέρα βασιζόμενοι στις καλτ προσωπικότητές τους, συναντήθηκαν τον περασμένο Ιούλιο για να γιορτάσουν την εφαρμογή της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά.
Η απροθυμία του Λόπεζ Ομπραντόρ να συγχαρεί τον Μπάιντεν μπορεί να οφείλεται σε αυτή τη φιλία. Η κίνησή του θα μπορούσε, επίσης, να ερμηνευθεί ως συνέχεια μιας εξωτερικής πολιτικής που παραδοσιακά αποφεύγει τον σχολιασμό υποθέσεων άλλων χωρών.
(με πληροφορίες από CNN)