Μέσα στην ημέρα, καθώς πίνουμε το νεράκι μας, το σώμα μας αποβάλλει τα υγρά που δεν χρειάζεται, μέσω των ούρων. Αυτό γίνεται ως εξής: Η ουροδόχος κύστη αποθηκεύει τα ούρα και τελικά, όταν πια είναι «πλήρης», μας ειδοποιεί πότε είναι ώρα να πάμε μια βόλτα στην τουαλέτα.
Τι γίνεται όμως το βράδυ; Πώς καταφέρνει το σώμα μας να συγκρατεί τα ούρα, ενώ εμείς κοιμόμαστε του καλού καιρού;
Το γεγονός ότι κοιμόμαστε δεν σημαίνει ότι το σώμα μας έχει αποσυνδεθεί ολοκληρωτικά από την πραγματικότητα, ούτε ότι δεν αντιλαμβάνεται τις ανάγκες του. Αυτό έχει μια λογική αν σκεφτούμε ότι ακόμα και στον ύπνο μας εξακολουθούμε να αναπνέουμε ή να χωνεύουμε το βραδινό μας.
Oυσιαστικά «κρατιόμαστε», επειδή η ουροδόχος κύστη και ο εγκέφαλός μας συνεργάζονται, προκειμένου να συμφωνήσουν τι θα απογίνει αυτό το μεγάλο ποτήρι νερό, που ήπιαμε πριν κοιμηθούμε.
Η ουροδόχος κύστη έχει στην ουσία δύο κύριες υποχρεώσεις: Να αποθηκεύει με ασφάλεια τα ούρα και στη συνέχεια να τα εναποθέτει στο μπάνιο. Όσο κι αν φαίνεται απλό, αυτές οι δύο εργασίες απαιτούν έναν πολύ περίπλοκο συντονισμό μυών και νεύρων.
Σε ό,τι αφορά τα μωρά και τα πολύ μικρά παιδιά, η κύστη τους διαθέτει αντανακλαστικά, που της επιτρέπουν να ξέρει αυτόματα πότε πρέπει να κάνει τη μυϊκή σύσπαση που απελευθερώνει τα ούρα. Και δεδομένου ότι τα μωρά και τα νήπια δεν μπορούν να ελέγξουν συνειδητά αυτή τη λειτουργία, συνήθως φορούν πάνες.
Αλλά καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι μύες και τα νεύρα της ουροδόχου κύστης αυξάνονται, γεγονός που προσδίδει στο νεαρό άτομο τη δυνατότητα να ελέγχει την κύστη του. Αυτό σημαίνει ότι πλέον μπορούν και αισθάνονται πότε γεμίζει η κύστη και ο εγκέφαλός τους είναι σε θέση να λάβει και να ερμηνεύσει αυτό το μήνυμα και στη συνέχεια να στείλει σήμα στην ουροδόχο κύστη να «κρατηθεί» μέχρι να πάμε στην τουαλέτα.
Τι γίνεται με τον ύπνο
Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας τριών ή των τεσσάρων ετών μαθαίνουν πρώτα πώς να χρησιμοποιούν την τουαλέτα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η χρήση του μπάνιου κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί αρχικά να τους φανεί κάπως πιο περίπλοκη, επειδή ο ανθρώπινος εγκέφαλός όταν κοιμόμαστε δεν αποκωδικοποιεί τα σήματα που του δίνονται με τον ίδιο τρόπο όπως όταν είμαστε ξύπνιοι.
Όταν είμαστε ξύπνιοι, ο δυνατός θόρυβος ή το έντονο φως, είναι ερεθίσματα που το σώμα μας τα αντιλαμβάνεται και αντιδρά. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα μπορεί να μην ακούει τον θόρυβο ή να μην βλέπει το έντονο φως, επειδή ο εγκέφαλος μας βρίσκεται σε κατάσταση ύπνου. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα σήματα που στέλνει η ουροδόχος κύστη.
Η ουροδόχος κύστη γεμίζει με ούρα 24 ώρες το 24ωρο, ακόμη κι όταν κοιμόμαστε. Και κάθε φορά που είναι γεμάτη, ειδοποιεί τον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος από εκεί και ύστερα, προκειμένου να μας βοηθήσει να κερδίσουμε μερικές ώρες ύπνου, «παρακαλεί» την ουροδόχο κύστη να «αντέξει» μέχρι το πρωί.
Βέβαια, αν είναι πραγματικά ανάγκη να πάμε τουαλέτα, σε αυτή την περίπτωση ο εγκέφαλός θα αναγκαστεί να ξυπνήσει το σώμα, προκειμένου ουρήσουμε και να αδειάσουμε την γεμάτη κύστη μας.
Κι ενώ είναι φυσιολογικό μερικές φορές να ξυπνάμε για να πάμε τουαλέτα, οι περισσότεροι ενήλικες συνήθως αντέχουν να κοιμούνται όλη νύχτα, δίχως να επισκεφτούν την τουαλέτα.
Όταν ο εγκέφαλος και η ουροδόχος κύστη συνεργάζονται αρμονικά, η ουροδόχος κύστη γεμίζει σταδιακά κατά τη διάρκεια της νύχτας και «κάνει υπομονή» μέχρι το πρωί.
Σε τι οφείλονται τα νυχτερινά «ατυχήματα»
Αρκετοί παράγοντες επιδρούν αρνητικά στην επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και της ουροδόχου κύστης. Αρχικά ο εγκέφαλος μπορεί να μην λάβει το μήνυμα της ουροδόχου κύστης η οποία προσπαθεί να τον ενημερώσει ότι είναι γεμάτη. Κι έπειτα, ακόμα κι αν ο εγκέφαλος λάβει το μήνυμα, ίσως να μην είναι σε θέση να της πει «κρατήσου». Ή ίσως η ίδια η κύστη να μην μπορεί να περιμένει και ο εγκέφαλος να μην προλάβει να ξυπνήσει το σώμα.
Εάν τα σήματα και τα μηνύματα μεταξύ ουροδόχου κύστης και εγκεφάλου δεν αποστέλλονται ή λαμβάνονται και ερμηνεύονται λανθασμένα, η κύστη επιλέγει να λειτουργήσει αυτόνομα και αδειάζει ακόμα κι αν είμαστε ξαπλωμένοι στο κρεβάτι.
Το να βρέχουμε το κρεβάτι μας το βράδυ, αυτό δηλαδή που οι γιατροί αποκαλούν «νυχτερινή ενούρηση», είναι κάτι που προκύπτει περίπου στο 15% των παιδιών μεταξύ 5 και 7, ενώ το βιώνουν ακόμα και ορισμένοι έφηβοι.
Δεδομένου ότι ο εγκέφαλος των παιδιών μεγαλώνει και αναπτύσσεται, η νυχτερινή τα δεδομένα στην επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και της ουροδόχου κύστης διαρκώς αλλάζουν.
Επιπλέον, ορισμένοι οργανισμοί παράγουν περισσότερο ούρα τη νύχτα, ενώ μερικοί άνθρωποι έχουν μικρότερες κύστες, που γεμίζουν γρήγορα. Μερικές φορές το να έχεις δυσκολίες με τον ύπνο ή να κοιμάσαι βαθιά μπορεί να δυσκολέψει το ξύπνημα τη νύχτα, εάν πραγματικά χρειάζεται να κατουρήσεις.
Μια λύση στο πρόβλημα είναι να περιορίσουμε τα υγρά όσο πλησιάζει η ώρα του ύπνου ή το να πηγαίνουμε στο μπάνιο ακριβώς πριν ξαπλώσουμε στο κρεβάτι. Εάν πάλι υπάρχουν ανησυχίες για νυχτερινά ατυχήματα ή εάν τα περιστατικά νυχτερινής ενούρησης αρχίσουν να συμβαίνουν σε μεγαλύτερα παιδιά, ίσως έχει νόημα να συμβουλευτούμε έναν γιατρό.
(Mε πληροφορίες από theconversation).