Την επιδίωξη για πώληση ενός μεγάλου αριθμού παλιών μαχητικών της Πολεμικής Αεροπορίας, με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ομοιογενούς στόλου, παρουσίασε το βράδυ της Κυριακής ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, αναφερόμενος στους τύπους των αεροσκαφών που αναμένεται να εγκαταλείψουν μέσα στα επόμενα χρόνια την ενεργό υπηρεσία και υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μείωση της πολυτυπίας- πολυετούς «πονοκεφάλου» όσον αφορά σε πολλές κατηγορίες μέσων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Μιλώντας στον ΑΝΤ1, ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε στην «Ατζέντα 2030», σημειώνοντας, ως προς την αναβάθμιση άνω των 80 F-16 της ΠΑ στη διαμόρφωση F-16V (Viper) πως «έχουμε μικρές καθυστερήσεις, θα καλύψουμε τον χρόνο. Πρέπει μέχρι το πολύ το 2027 να έχουμε φτιάξει έναν ικανό στόλο από αεροσκάφη F- 16 Viper. Αλλά πρέπει να κάνουμε πολύ πιο βαθιά πράγματα, καταρχάς πρέπει να ομογενοποιήσουμε τους τύπους των αεροσκαφών μας, έχουμε “ένα κάρο” τύπους αεροπλάνων, έχουμε F-4, έχουμε Mirage 2000-5, έχουμε F-16 Block 30, έχουμε F-16 Block 50, έχουμε F16 Block 52, έχουμε F- 16 Viper, έχουμε Rafale. Δε γίνεται έτσι».
Ερωτηθείς για το αν πρέπει να αποσυρθούν κάποιοι τύποι, ο υπουργός απάντησε «ή να πωληθούν», υπογραμμίζοντας πως τα F-4 Phantom ειδικότερα πρέπει να αποσυρθούν «και αν μπορέσουν να πωληθούν». Ως προς τα Mirage 2000-5, είπε «είναι ένα εξαιρετικά ικανό αεροπλάνο, πρέπει να πωληθεί», προσθέτοντας πως και τα F-16 Block 30 (παλαιότερη έκδοση του F-16) πρέπει να πωληθούν.
«Για όλα τα υπόλοιπα αεροπλάνα, πρέπει να τα φτάσουμε τα F-16 σε επίπεδο Viper, πρέπει να ενισχύσουμε τον στόλο των Rafale, έχουμε 24 θα ήταν καλό να τα φτάσουμε σε 30 και βεβαίως να πάρουμε F-35, αλλά ποια F-35; Τα F-35 τέταρτης γενιάς» τόνισε.
Ερωτηθείς ως προς τους σχεδιασμούς για την πώληση, είπε πως το μέχρι πότε εξαρτάται από την εύρεση αγοραστή, προσθέτοντας για τα F-16 Block 30 και τα Mirage 2000-5 πως είναι εξαιρετικά καλά αεροπλάνα και όσο διατηρούν μια σημαντική αξία πρέπει να πωληθούν: «Δε λέω ότι θα βρούμε τα χρήματα που κόστιζαν αυτά τα αεροπλάνα, έχει υποβαθμιστεί η αξία τους, αλλά παραμένουν ικανά αεροπλάνα και πιστεύω ότι υπάρχουν δυνατότητες να τα πουλήσουμε».
Ως προς τα F-4 Phantom, είπε πως θα γίνει αναζήτηση, αλλά είναι δύσκολο, δεδομένου ότι, ακόμη και αν έχουν συντηρηθεί εξαιρετικά, είναι αεροπλάνα της περιόδου του Βιετνάμ. Παράλληλα, υπογράμμισε πως η ομογενοποίηση των τύπων είναι πολύ σημαντική και ότι αντίστοιχες κινήσεις γίνονται και στα ελικόπτερα, με επιδίωξη την καθιέρωση της «οικογένειας» των Black Hawk στον Στρατό και στο Πολεμικό Ναυτικό.
Γιατί επιδιώκεται ομογενοποίηση του στόλου- πόσα μαχητικά αφορά η πώληση
Όπως προαναφέρθηκε, η πολυτυπία αποτελεί αρκετά παλιό «πονοκέφαλο» των Ενόπλων Δυνάμεων σε πολλές κατηγορίες μέσων, καθώς συνεπάγεται δυσκολότερη και ακριβότερη συντήρηση: Με λίγα λόγια, όσο περισσότεροι είναι οι τύποι αεροπλάνων, ελικοπτέρων ή άλλων συστημάτων που πρέπει να συντηρηθούν, τόσο υψηλότερο είναι το κόστος, λόγω αναγκών για διαφορετικά ανταλλακτικά, τεχνογνωσία κλπ- συγκεκριμένα για την ΠΑ υπήρξαν περίοδοι κατά τις οποίες συνυπηρετούσαν αξιοσημείωτα πολλοί διαφορετικοί τύποι, κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό αν δει κανείς τη λίστα των πολεμικών αεροσκαφών που έχουν υπηρετήσει σε αυτήν κατά την ιστορία της.
Αυτή τη στιγμή η ΠΑ διαθέτει τους εξής τύπους μαχητικών: F-4 Phantom II, F-16 Block30, Block50, Block52+, Block52+ adv, F-16V, Mirage 2000-5, Rafale.
Τα F-16 Block 52+ και Block 52+ Adv αναβαθμίζονται σε F-16V (Viper), και επιδιώκεται επίσης η αναβάθμιση και των Block 50. Ως προς τα Mirage 2000-5 (Μ2000-5), είναι η έκδοση σε υπηρεσία του εμβληματικού Mirage 2000 που πρωτοεντάχθηκε στο οπλοστάσιο της ΠΑ στα τέλη του 20ού αιώνα, στο πλαίσιο της «αγοράς του αιώνα»- σε αυτό το πλαίσιο, υπενθυμίζεται πως είχε γίνει πρόσφατα γνωστό πως επιδιωκόταν η πώληση αριθμού παλαιών ελληνικών Mirage 2000 που είναι καθηλωμένα εδώ και καιρό (κάτω από 20 αεροπλάνα). Μακροπρόθεσμα, αντικαταστάτης των Mirage στον γαλλικής προέλευσης στόλο της ΠΑ προορίζεται να είναι το Rafale. Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα αναμένεται να προμηθευτεί και το stealth μαχητικό 5ης γενεάς F-35.
Ως προς τον συνολικό αριθμό των αεροσκαφών που ανήκουν στους τύπους που επιδιώκεται να αποσυρθούν/ πωληθούν, κυμαίνεται γύρω στα 100.
Υπενθυμίζεται πως η Τουρκία έχει λάβει «πράσινο φως» από τις ΗΠΑ για αγορά 40 νέων μαχητικών F-16 και αναβάθμιση άλλων 80 σε κατηγορία Viper, στο πλαίσιο ενός εντυπωσιακά μεγάλου «πακέτου», ενώ αναπτύσσει ακόμα το δικό της, εγχώριο μαχητικό (Kaan) και έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και για προμήθεια Eurofighter Typhoon.
Σημειώνεται βεβαίως πως εδώ και καιρό η γείτονας αντιμετωπίζει προβλήματα με τον στόλο των επανδρωμένων πολεμικών αεροσκαφών της, στον απόηχο της εκδίωξής της από το πρόγραμμα των F-35 και της επιδείνωσης των σχέσεων με τις ΗΠΑ λόγω της προμήθειας των ρωσικών πυραύλων S-400, που είχε ως αποτέλεσμα έναν στόλο «γερασμένων» μαχητικών, με αναφορές για ελλείψεις σε ανταλλακτικά.Ωστόσο, ακόμα και έτσι, λαμβάνοντας υπόψιν τους υπάρχοντες αριθμούς και κυρίως το ότι τα προαναφερθέντα αποτελούν, στην παρούσα φάση, αναφορές προθέσεων, προκύπτουν ερωτηματικά σχετικά με τη μελλοντική «οροφή» του στόλου μαχητικών της ΠΑ (αν ο συνολικός αριθμός μαχητικών της θα είναι μικρότερος σε σχέση με τον σημερινό) και ως εκ τούτου προβληματισμοί για το κατά πόσον είναι σε θέση να στερηθεί (από αριθμητικής άποψης) τα F-16 Block30 και τα Mirage 2000-5.
Ακολουθούν οι «ταυτότητες» των μαχητικών της ΠΑ προς απόσυρση/ πώληση.
F-4 Phantom II: Διθέσιο, δικινητήριο μαχητικό πολλαπλού ρόλου αμερικανικής κατασκευής, δεύτερης γενιάς. Τα πρώτα F-4 βγήκαν από τη γραμμή παραγωγής το 1963. Τα πρώτα Ελληνικά Phantom αποκτήθηκαν το 1974 με το αμυντικό πρόγραμμα Peace Icarus. Στο πλαίσιο του προγράμματος Peace Icarus 2000 εκσυγχρονίστηκαν 36 ελληνικά Phantom (αναβάθμιση ηλεκτρονικών συστημάτων, που επέτρεψε στα αεροσκάφη να φέρουν και πιο σύγχρονα όπλα), προκειμένου να παραταθεί το όριο της επιχειρησιακής τους ζωής.
F-16 Block30: Μονοθέσιο, μονοκινητήριο, μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλού ρόλου παντός καιρού. Η Ελλάδα παρέλαβε 40 F-16 Block30 το 1989, στο πλαίσιο του εξοπλιστικού προγράμματος Peace Xenia I, ενώ το 1997 40 βελτιωμένα F-16 C/D Block50 παρελήφθησαν με το Peace Xenia IΙ. Κύριος κατασκευαστής των F-16 Block30 ήταν η General Dynamics που αργότερα ενσωματώθηκε στη Lockheed Martin. Το Block 52+ είναι βελτιωμένη έκδοση του Block50, με προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα και εξελιγμένο κινητήρα, ενώ το Block52+ adv είναι με τη σειρά του βελτιωμένη έκδοση του Block52+, με καλύτερα ηλεκτρονικά συστήματα. Το F-16V (Viper) είναι η πιο προηγμένη έκδοση του F-16 που υπάρχει.
Mirage 2000-5: Τα M2000-5 είναι μέρους του προγράμματος απόκτησης συνολικά 25 αεροσκαφών αυτού του τύπου. Tα 15 αποκτήθηκαν από τη Γαλλία, ενώ τα υπόλοιπα 10 είναι αεροσκάφη Μ2000 της ΠΑ, τα οποία αναβαθμίστηκαν σε Μ2000-5, στο εργοστάσιο της ΕΑΒ. Η αναβάθμιση περιλάμβανε την αντικατάσταση του συνόλου του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και των μεταφερόμενων όπλων.