«Δεν θα επιτρέπατε στον παππού σας να αποφασίσει τι θα φορέσετε ή τι μουσική θα ακούσετε, αλλά του επιτρέπετε να αποφασίζει για το περιβάλλον στο οποίο θα ζήσετε;» διερωτήθηκε ο Μπάρακ Ομπάμα μιλώντας σε νέους στην Κολωνία, πριν από μερικές ημέρες, προτρέποντας τους να ενδιαφερθούν για τις δημοκρατικές διαδικασίες.
Ο προβληματισμός γύρω από την «αποπολιτικοποίηση» των νέων δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Ούτε καν σύγχρονο. Εδώ και δεκαετίες, πολιτικοί εντός και εκτός συνόρων ανησυχούν που οι μετεφηβικές ηλικίες τούς γυρνούν την πλάτη.
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄80 ο Ανδρέας Παπανδρέου δημιουργεί τον θεσμό των μαθητικών κοινοτήτων. Θεωρητικά, με σκοπό να εντάξει τους μαθητές στα πολιτικά πράγματα. Πραγματικός του στόχος να κερδίσει το ΠΑΣΟΚ τη νεολαία της εποχής. Το 2019 ο «wannabe Ανδρέας» Αλέξης Τσίπρας δίνει ψήφο σε όσους έχουν γεννηθεί εντός του 2002. Η λογική είναι η ίδια. Εγώ σας βάζω από νωρίς στην πολιτική, εμένα θα ψηφίσετε.
Φυσικά το αποτέλεσμα είναι συχνά διαφορετικό από την πρόθεση. Για το ΠΑΣΟΚ, οι μαθητικές κοινότητες αποδείχθηκαν μια απλή εμπορική συναλλαγή για τις πενθήμερες εκδρομές, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις λειτούργησαν ως φυτώριο συνδικαλιστών φοιτητών στα πανεπιστήμια που τροφοδοτεί κατόπιν το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Ενδεικτική είναι η πορεία του σημερινού πρωθυπουργού: από το 15μελές και τις καταλήψεις στο Πολυκλαδικό Λύκειο Αμπελοκήπων, στο κόμμα, στον φοιτητικό συνδικαλισμό στο Πολυτεχνείο, στον δήμο και, ελέω κρίσης, στην πρωθυπουργία. (Μόνο το Ποτάμι υποστηρίζει ενιαίο ψηφοδέλτιο στις φοιτητικές εκλογές και κατάργηση των κομματικών νεολαίων που εμποδίζουν τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών πανεπιστημίων.)
Σήμερα ο πρωθυπουργός ελπίζει στην ψήφο της νέας γενιάς, δίνοντας το δικαίωμα του εκλέγειν σε περίπου 130.000 νέους ψηφοφόρους. Δίνει ψήφο σε μαθητές της Β’ Λυκείου, σε όσους είναι 16 χρονών και μία μέρα.
Θα ξεγελαστούν οι νέοι να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ στις 26 Μαΐου; Ο ίδιος πάντως, αν και σήμερα υιοθετεί πρακτικές ΠΑΣΟΚ, δεν γράφτηκε ως μαθητής στο ΠΑΣΟΚ, αλλά στην ΚΝΕ. Ήταν, με αναφορές Διονύση Σαββόπουλου, ο «16άρης που γ… τα Λύκεια» και σήμερα είναι «σχεδόν 45 ετών με μπλοκ επιταγών».
Οι σημερινοί δεκαεξάχρονοι γνωρίζουν ακόμα περισσότερα από ότι ο κ. Τσίπρας στην ηλικία τους. Έχουν όλη τη γνώση του κόσμου στο κινητό τους τηλέφωνο. Γνώση αφιλτράριστη, ωμή και πολλές φορές «fake». Το αποτέλεσμα είναι να απαξιώνουν και άλλο την «καθοδηγούμενη» πολιτική.
Οι νέοι δεν «καίγονται» για ψήφο στα 16. Θέλουν καλύτερα βιβλία. Θέλουν καλύτερες αθλητικές εγκαταστάσεις. Θέλουν διαδραστικούς πίνακες σαν αυτούς που βλέπουν στις αμερικάνικες ταινίες. Θέλουν, εν τέλει, καλύτερα σχολεία. Για τους περισσότερους μαθητές, απλώς δεν υπάρχει κανένα σημείο επαφής με το πολιτικό σύστημα – εκτός από τα σχολεία όπου εμφανίζουν δυναμική το ιστορικά σταθερό ΚΚΕ και ο επικίνδυνος χουλιγκανισμός της Χρυσής Αυγής.
Κοινώς, ο πολιτικός κόσμος δεν λέει σχεδόν τίποτα που να τους ενδιαφέρει… Στην Α΄ Λυκείου ο νους τους είναι αλλού. Στα όνειρα τους (για πολλούς μακριά από την Ελλάδα) και όχι ποιο κόμμα θα επικρατήσει στις εκλογές.
Α, συγνώμη ξέχασα, συζητάμε ακόμα για το πανεπιστημιακό άσυλο και τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Γίναμε οι παππούδες μας, οι οποίοι, όταν τους μαθαίναμε πώς λειτουργεί το χειριστήριο της τηλεόρασης, μετά δεν μας άφηναν ποτέ να το κρατήσουμε…