«Όλα φωτογραφίζονται» ήταν το μότο του θρυλικού Γκάρι Γουίνογκραντ (1928- 1984), του ανθρώπου που αποτύπωσε με τον φακό του την καθημερινή ζωή στην Αμερική του ’60 και του ’70.
Παιδί οικογένειας της εργατικής τάξης, γέννημα θρέμμα του Μπρονξ, ο Γκάρι είχε δύσκολα παιδικά χρόνια -λόγω οικονομικής στενότητας. Σπούδασε αρχικά ζωγραφική, τα παράτησε και στη συνέχεια, στράφηκε στη φωτογραφία παρακολουθώντας μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Ξεκίνησε να φωτογραφίζει το 1946 ενώ υπηρετούσε στην πολεμική αεροπορία. Όλα άρχισαν με τη φωτογραφική μηχανή ενός φίλου του. Σε ηλικία 22 χρονών, χωρίς να το επιδιώξει, ήταν ήδη επαγγελματίας φωτογράφος.
Με επιρροές από τους φωτογράφους Γουόλκερ Έβανς και Ρόμπερτ Φρανκ, ο Γουίνογκραντ -που δούλεψε σχεδόν αποκλειστικά με μηχανές των 35mm- κυκλοφορούσε στους δρόμους τραβώντας φωτογραφίες που ως επί το πλείστον εμφάνιζε σε άσπρο-μαύρο. Το στιλ του παρέπεμπε στο φωτορεπορτάζ, εξού και θεωρείται ίσως ο σημαντικότερος χρονικογράφος της Αμερικής μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Από το 1952 έως το 1969 δούλεψε ως ελεύθερος επαγγελματίας και συνεργάστηκε με το πρακτορείο Ptix και το Brackman Associates. Η δουλειά του εκείνη την περίοδο δημοσιευόταν σε περιοδικά ευρείας κυκλοφορίας όπως το Colliers και το Sports Illustrated.
Το 1970 ήταν ήδη γνωστός, οπότε άρχισε να κάνει εκθέσεις και εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο που είχε τίτλο «The Animals». Παράλληλα, διδάσκει Φωτογραφία σε πανεπιστήμια και συνεχίζει να εκδίδει βιβλία με τη δουλειά του, όπως μεταξύ άλλων τα «Public Relations», «Stock Photographs» και το «Women Are Beautiful». Όπως και συνεχίζει να φωτογραφίζει μέχρι το τέλος της ζωής του -πέθανε από καρκίνο στο Λος Άντζελες.
Το Μουσείο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης παρουσιάζει έως τις αρχές Δεκεμβρίου, έκθεση με τις (σχεδόν ξεχασμένες) έγχρωμες φωτογραφίες του Γκάρι Γουίνογκραντ.
Συνολικά 400 φωτογραφίες, πολλές από τις οποίες βλέπουν πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας, από τα 45.000 Kodachrome slides που είχε τραβήξει το διάστημα από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 έως τα τέλη του ’60, με στιγμιότυπα από τη ζωή της Αμερικής την εποχή εκείνη.
Σύμφωνα με το BBC οι επιμελητές της έκθεσης χρειάστηκε να ταξιδέψουν μέχρι το Τουσόν της Αριζόνα όπου βρίσκεται το αρχείο του Γουίνογκραντ προκειμένου να βρουν το υλικό.
Η εκτύπωση έγχρωμων φωτογραφιών ήταν πολύ δαπανηρή και χρονοβόρα υπόθεση και ο Γκάρι δεν είχε την πολυτέλεια να εμφανίζει τις εικόνες του σε χρώμα -παρότι αφιέρωσε στην έγχρωμη φωτογραφία σχεδόν είκοσι χρόνια δουλειάς.
Το πορτρέτο ενός έθνους στο μεταίχμιο
Ένα γελαστό κορίτσι με καλοκαιρινό φόρεμα μπροστά από τη βιτρίνα ενός καταστήματος, μία παρέα που διασχίζει αμέριμνη τον δρόμο, στιγμιότυπα από παρέλαση, υπάλληλοι γραφείου σε στιλ Mad Men που βολτάρουν στο πάρκο, αλλά και συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και διαδηλωτών.
Οι φωτογραφίες του Γκάρι Γουίνογκραντ τραβηγμένες από τις πιο απροσδόκητες γωνίες, γεμάτες νεύρο και κίνηση, καταγράφουν «χωρίς φίλτρο», κάποτε με τρόπο ενοχλητικό, άλλοτε ποιητικό, τον παλμό των ΗΠΑ, στο κέντρο και τα προάστια, στους αυτοκινητόδρομους και τα μοτέλ, στα πάρκα και τις γωνιές των δρόμων.
Η έγχρωμη μεμβράνη -το έγχρωμο φιλμ- που άρχισαν να χρησιμοποιούν επαγγελματίες και ερασιτέχνες φωτογράφοι ήταν ιδανική κατά τον Γκάρι, καθώς μπορούσε να αναπαράξει, να αποδώσει πιστά τα υπέροχα χρώματα των καταναλωτικών προϊόντων που γοήτευαν την μεταπολεμική Αμερική.
Οι φωτογραφίες του σε ζεστές, πλούσιες αποχρώσεις κόκκινου, πορτοκαλί και μπλε αζούρ -το χρώμα του ουρανού μια καθαρή, ηλιόλουστη μέρα- είναι ένα νοσταλγικό καρουζέλ με λίγο από Φρανκ Σινάτρα.
Ένα εκατομμύριο φωτογραφίες
Ο Γκάρι Γουίνογκραντ φωτογράφιζε σαν να πυροβολούσε. Λέγεται ότι οι άνθρωποι δεν καταλάβαιναν πότε έκλεινε και άνοιγε το κλείστρο, πότε τραβούσε τη φωτογραφία.
Στο ντοκιμαντέρ της Σάσα Γουότερς Φράιερ «Garry Winogrand: All Things are Photographable» αναφέρεται ότι ο Γκάρι τράβηξε περί το 1 εκατ. φωτογραφίες.
Ο επιμελητής του ΜοΜΑ, φωτογράφος και ιστορικός Τζον Σζαρκόβσκι, λέει ότι τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Γκάρι ήταν σαν τον υπερθερμασμένο κινητήρα που συνέχιζε να λειτουργεί ακόμη κι όταν έχεις βγάλει το κλειδί.
Ενώ η επιμελήτρια Σούζαν Κισμάρικ, που γνώριζε τον Γκάρι προσωπικά, συγκρίνει τις έγχρωμες φωτογραφίες του θρυλικού φωτογράφου με την αίσθηση να ανακαλύπτεις μία νέα περίοδο της ζωής του Πικάσο, που ουδείς είχε ανακαλύψει ότι υπήρχε αλλά ήταν πάντα εκεί.