Είναι λίγο μετά τις 12 τα μεσάνυχτα μιας καυτής καλοκαιρινής νύχτας στη Γουχάν, και εκατοντάδες νεαρά άτομα χορεύουν ανέμελα σε ένα γεμάτο με κόσμο νυκτερινό κλαμπ της πόλης.
Το κατάστημα έχει αναρτήσει στους τοίχους πόστερ που παροτρύνουν τους ανθρώπους να φορούν μάσκες και να κρατούν αποστάσεις μεταξύ τους, αλλά λίγοι ακολουθούν τις συστάσεις. Κανείς δεν βλέπει την ανάγκη να κάνει κάτι από τα δύο.
Η Γουχάν έχει καταγράψει μόλις τέσσερα επιβεβαιωμένα κρούσματα κορονοϊού από τον Μάιο, όταν ο ολόκληρος ο πληθυσμός της πόλης υπεβλήθη σε τεστ, σε διάστημα δύο εβδομάδων. Τα τέσσερα κρούσματα ήταν άτομα που είχαν ταξιδέψει στο εξωτερικό και αμέσως μπήκαν σε απομόνωση. Τώρα, «η Γουχάν είναι το ασφαλέστερο μέρος στην Κίνα», σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη του νυκτερινού κλαμπ.
Οκτώ μήνες μετά την εμφάνιση της Covid-19, ο βιομηχανικός κόμβος των 11 εκατομμυρίων, η Γουχάν, ίσως πιο έντονα από οποιοδήποτε άλλο μέρος, μεταβαίνει σε μια μετά κορονοϊού εποχή.
Η κοινωνική ζωή έχει ξαναρχίσει σε όλες τις μορφές της, από τις ουρές στις δημοφιλείς καφετέριες μέχρι τα γεμάτα σινεμά και τις βραδιές καραόκε στα μπαρ. Τα εργοστάσια και τα γραφεία λειτουργούν κανονικά, αν και η τεράστια πολιτεία της Κίνας, έχει μεγάλη έκταση.
Με τα νέα δεδομένα, απαιτείται ο αριθμός εθνικής ταυτότητας για την αγορά αντιπυρετικών φαρμάκων και όποιος έχει υψηλή θερμοκρασία απαιτείται θεωρητικά να το αναφέρει στις αρχές. Με εξαίρεση ίσως τη νυχτερινή διασκέδαση, οι άνθρωποι φορούν γενικά μάσκες σε δημόσιους χώρους και ένα σύστημα check-in έχει εφαρμοστεί στα περισσότερα κτίρια, επιτρέποντας την ταχεία ανίχνευση επαφών σε περίπτωση που εντοπιστεί κάποιο κρούσμα.
Οι πιο αποκαλυπτικές πτυχές της ζωής μετά τον κοροναϊό στη Γουχάν, ωστόσο, ξεπερνούν τον ίδιο τον ιό. Καθώς ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπινγκ, εντείνει την καταστολή στο εσωτερικό της χώρας και προωθεί με επιθετικό τρόπο τα συμφέροντα του Πεκίνου στο εξωτερικό εν μέσω της πανδημίας, η πόλη γίνεται κάτι σαν πρότυπο για τη νέα Κίνα, ένα μέρος με σχετική οικονομική ελευθερία, αλλά έντονο έλεγχο της ομιλίας, κοινωνικά ζωντανό αλλά απομονωμένο και καχύποπτο απέναντι στους ξένους.
Η δημόσια αμφισβήτηση του τρόπου με τον οποίο η κυβέρνηση χειρίστηκε τον ιό είναι σχεδόν αδύνατη, καθώς αυτό θα εξασθενίσει το κεντρικό ρητορικό θεμέλιο της επεκτεινόμενης δύναμης του Σι Τζινπινγκ: ότι το ισχυρό κράτος της Κίνας νίκησε μια ασθένεια που γονάτισε τις ΗΠΑ, με την θορυβώδη δημοκρατία και τα ανταγωνιστικά κέντρα εξουσίας. Ο έλεγχος του αφηγήματος, με άλλα λόγια, είναι εξίσου σημαντικός με τον έλεγχο του ιού.
Προκειμένου να ενισχυθεί η πίστη ότι το κινεζικό μοντέλο είναι το σωστό, η κυβέρνηση θέλει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο έλεγχο του κύκλου πληροφοριών.
Οταν οι δημοσιογράφοι του Bloomberg επισκέφτηκαν τη Γουχάν τον Απρίλιο, καθώς είχαν αρχίσει να αίρονται οι περιορισμοί στην καθημερινή ζωή, η κυβέρνηση ήθελε να απεικονίσει την πόλη ως μια ιστορία επιτυχίας. Αξιωματούχοι της προπαγάνδας πρότειναν να συνοδεύσουν ξένους δημοσιογράφους σε περιηγήσεις σε εργοστάσια που ήταν σε λειτουργία και σε προσωρινά νοσοκομεία που επρόκειτο να κλείσουν.
Οι επιχειρηματίες, ως επί το πλείστον, ήταν πρόθυμοι να συζητήσουν τις εμπειρίες τους σχετικά με τον κορονοϊό και τις προκλήσεις αποτροπής μόλυνσης των εργαζομένων, ενώ προσπαθούσαν να συνεχίσουν τις εξαγωγές τους σε χώρες που έμπαιναν σε καθεστώς lockdown. Οι απλοί πολίτες, στις γωνίες του δρόμου και σε εμπορικά κέντρα, ήταν επίσης πρόθυμοι να συνομιλήσουν.
Κατά τη διάρκεια μιας νέας επίσκεψης στα τέλη Ιουλίου, μετά από μια περίοδο έντονης αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Κίνας, η διάθεση είχε αλλάξει. Ενας κάτοικος που είχε προηγουμένως επικρίνει τη διαχείριση της πανδημίας από την κινεζική κυβέρνηση, ακύρωσε απότομα μια συνάντηση για συνέντευξη, επικαλούμενος τον φόβο πιθανής παρακολούθησής του. Ορισμένες εταιρείες που συμφώνησαν για συνεντεύξεις επίσης έκαναν πίσω, ενώ άλλες ανέφεραν ότι τυχόν συζητήσεις με δημοσιογράφους για έναν οργανισμό μέσων ενημέρωσης με έδρα τις ΗΠΑ θα πρέπει να οργανωθούν μέσω του δημοτικού τμήματος προπαγάνδας.
Ο Ζανγκ Χάι, ο οποίος προσπάθησε να μηνύσει την κυβέρνηση της Γουχάν για απόκρυψη πληροφοριών μετά τον θάνατο του πατέρα του από κορονοϊό τον Ιανουάριο, δήλωσε ότι η αστυνομία τον έχει ανακρίνει δύο φορές από τον Μάιο.
Ο λογαριασμός του στο Weibo, το κινεζικό κοινωνικό δίκτυο, έχει τεθεί σε αναστολή. «Τώρα λογοκρίνιμαι με κάθε είδους τρόπο», είπε ο Ζανγκ, που ζει στη Σεντσέν. «Οι συγγενείς μου στη Γουχάν απειλήθηκαν ότι θα χάσουν τη δουλειά τους εάν συνεχίσω να μιλάω», είπε.
Ενας αξιωματούχος του δημοτικού γραφείου εξωτερικών υποθέσεων της Γουχάν υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν κανόνες που να εμποδίζουν τις εταιρείες ή τους κατοίκους να επικοινωνούν με ξένους δημοσιογράφους. Αλλά η πολιτική ατμόσφαιρα στην Κίνα και η επιδεινούμενη σχέση με τις ΗΠΑ, έχουν φτάσει πιθανώς σε ένα σημείο όπου δεν χρειάζεται επίσημη πολιτική.
Τον Απρίλιο, το Κομμουνιστικό Κόμμα δημιούργησε μια ειδική ομάδα αξιωματούχων επιβολής του νόμου για «υπεράσπιση της πολιτικής ασφάλειας» και «επίλυση συγκρούσεων που σχετίζονται με το ξέσπασμα του κορονοϊού».
Ακόμη και ακαδημαϊκές εργασίες για την Covid-19 υπόκεινται σε έντονο έλεγχο από την κυβέρνηση.
Στο βαθμό που οι πολίτες της Γουχάν είναι πρόθυμοι να συζητήσουν για την πανδημία με τους επισκέπτες δημοσιογράφους, είναι κυρίως για να επαινέσουν την ανταπόκριση της κυβέρνησης - και να εκφράσουν το σοκ τους για τις ΗΠΑ, τις οποίες παλαιότερα θαύμαζαν αλλά τώρα κατακρίνουν για τους καταστροφικούς χειρισμούς τους στην πανδημία.
Δεκάδες κάτοικοι δήλωσαν στο Bloomberg ότι πίστευαν ότι η καραντίνα των 11 εβδομάδων στη Γουχάν, η οποία ξεκίνησε στις 23 Ιανουαρίου, ήταν η σωστή απόφαση και ότι η συνεχής παρακολούθηση είναι απαραίτητη.
Το Πεκίνο επικοινωνεί αδιάκοπα ένα παρόμοιο μήνυμα. Η προπαγάνδα έχει απεικονίσει τους 60 εκατομμύρια κατοίκους της Γουχάν και της ευρύτερης επαρχίας Χουμπέι ως «ήρωες» που προέβησαν σε μια θυσία για να εμποδίσουν την εξάπλωση του ιού στην υπόλοιπη Κίνα.
Είναι ένα αφήγημα που «ξεχνά» τις πρώτες εβδομάδες μετά την εμφάνιση του ιού, όταν οι τοπικοί αξιωματούχοι υποβάθμισαν τη σοβαρότητά του και απέφυγαν να αναφέρουν τα νέα κρούσματα κατά τη διάρκεια μιας σημαντικής συνέλευσης του Κομμουνιστικού Κόμματος - επιτρέποντας στους ταξιδιώτες από τη Γουχάν να σπέρνουν κρούσματα διεθνώς. Αντ’αυτού εστιάζει στο πώς η κεντρική κυβέρνηση έδρασε εκ των υστέρων.
Πηγή: Bloomberg