Η νέα ονομασία θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο για χρήση στο εξωτερικό, χωρίς τροποποίηση του Συντάγματος, δήλωσε το Σάββατο σε δημοσιογράφους ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ, σχετικά με την ελληνική θέση για ονομασία erga omnes, όπως μετέδωσε το σκοπιανό πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ.
Ειδικότερα, σε εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον τ/σ «TV 24» και ερωτηθείς για το θέμα του εύρους χρήσης, ο Ζάεφ σύμφωνα με την ανακοίνωση, ανέφερε: «Το θέμα του εύρους χρήσης είναι ένα από τα ζητήματα που δεν έχουν λυθεί. Το θέμα αυτό προκλήθηκε από τις προβοκάτσιες που προέρχονταν από τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης σε σχέση με ορισμένες πτυχές αυτού του θέματος. Από εδώ προήλθε η απαίτηση για erga omnes, δηλαδή για ένα όνομα για εσωτερική και εξωτερική χρήση. Εμείς νομίζουμε ότι πρέπει να διαχωριστεί, τι είναι για εξωτερική και τι για εσωτερική χρήση. Η χρήση του ονόματός μας στο εσωτερικό δεν επηρεάζει με κανένα τρόπο την Ελλάδα», είπε ο Ζάεφ, όπως αναφέρει η ανακοίνωση και πρόσθεσε ότι για να αποφευχθεί η εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις γύρω από το όποιο ζήτημα, χρησιμοποιείται διαρκώς δημιουργικότητα και επιχειρηματολογία για να συνεχιστεί η διαδικασία.
Ο γεωγραφικός προσδιορισμός στο τραπέζι
Σε ερώτηση αν μεταξύ των θεμάτων για τα οποία υπάρχει συμφωνία περιλαμβάνεται και το όνομα καθ’ εαυτό, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ ανέφερε ότι υπάρχει συμφωνία για γεωγραφικό προσδιορισμό και πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει απόφαση αν ο προσδιορισμός θα είναι Άνω (Gorna), Βόρεια (Severna) ή του Βαρδάρη (Vardarska). Αλλά θα είναι γεωγραφικός προσδιορισμός, όχι χρονικός. Γιατί πρέπει να ξέρουν οι πολίτες ότι είναι γεγονός, και εμείς δεν έχουμε πρόθεση να το αρνηθούμε, ότι από την ιστορική Μακεδονία εμείς είμαστε το Βόρειο ή το Άνω μέρος, το τμήμα του Βαρδάρη. Αυτό διδαχθήκαμε ως παιδιά και ξέρουμε ότι υπάρχει αυτό το κομμάτι, όπως υπάρχει και το κομμάτι του Αιγαίου και το κομμάτι του Πιρίν. Αυτό είναι γεγονός. Αν θέλουμε να κάνουμε διάκριση, αυτή γίνεται με γεωγραφικό προσδιορισμό. Ο χρονικός προσδιορισμός, για μένα προσωπικά, δεν είναι αποδεκτός, όπως δεν είναι αποδεκτός και από τον Πρόεδρο της χώρας και την αντιπολίτευση. Γιατί το “Nova Makedonija” έχει τη δική του αρνητική επιρροή. Αλλά δεν είναι καλό ούτε για την ελληνική πλευρά, επειδή θα έρθουν νέες γενιές και θα αναρωτηθούν “τότε ποια είναι αυτή η παλιά Μακεδονία” και έτσι θα ανοίξουν θέματα που δεν θέλουμε να ανοίξουν. Έτσι, το πρόβλημα είναι γύρω από το όνομα. Η λύση αναζητείται γύρω από το όνομα. Σίγουρα εδώ πρέπει να βρεθεί διαχωρισμός, μέσω γεωγραφικού προσδιορισμού. Είμαι ο πρώτος Πρωθυπουργός που είπε δημόσια ότι για μένα και την κυβέρνησή μου είναι αποδεκτό όνομα για διεθνή χρήση με γεωγραφικό προσδιορισμό. Πιστεύω ότι αυτό διευκόλυνε τη διαδικασία, η “μακεδονική” κοινή γνώμη είπε την άποψή της και πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε να κινούμαστε σε αυτή την πορεία, θα έχουμε λύση που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητά μας».
Ποτέ τόσο κοντά στη λύση
Σημείωσε ότι ποτέ στο παρελθόν Ελλάδα και πΓΔΜ δεν ήταν πιο κοντά στην επίλυση του θέματος της ονομασίας απ’ ότι είναι σήμερα. Ανέφερε ότι οι δύο χώρες συζητούν για γεωγραφικό προσδιορισμό και όχι για χρονικό. Επισήμανε, επίσης, ότι μεταξύ των δύο χωρών υπάρχουν ακόμα διαφορές στο θέμα της αλλαγής του συντάγματος, το οποίο συνδέεται και με το εύρος χρήσης.
«Είναι πράγματι ένα επίκαιρο ζήτημα. Το πρόβλημα που έχει η Ελλάδα με το συνταγματικό μας όνομα υπάρχει εδώ και 25 χρόνια, αλλά μπορώ να πω ότι ποτέ δεν ήμασταν πιο κοντά σε λύση απ’ ότι σήμερα. Γι’ αυτό είμαι αισιόδοξος. Με πολύ ευαισθησία, προσήλωση, δημιουργικότητα για την εξεύρεση λύσης, που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητά μας, αλλά προσέχοντας και τις ανάγκες της άλλης πλευράς, της Ελλάδας. Διότι ο Νίκολα και ο Νίκος, ο Ζόραν και ο Αλέξης μπορούν να συμφωνήσουν ό,τι θέλουν, αλλά αυτό θα πρέπει να περάσει από τους πολίτες, από τους θεσμούς, από τα κοινοβούλια – στη “Μακεδονία” και από δημοψήφισμα, όπως έχουμε πει. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί εμείς μπορούμε να πετύχουμε μία υπέροχη λύση, η οποία να μην περάσει από την Ελλάδα ή το αντίστροφο», είπε ο Ζάεφ.
Σημείωσε, ακόμα, ότι οι δύο χώρες βρίσκονται κοντά στη λύση του θέματος της ονομασίας και ότι «έχουν μείνει λίγα θέματα, τα οποία, όμως, όπως είπε και ο ΥΠΕΞ Ντιμιτρόφ, είναι τα πιο σημαντικά». «Είναι σημαντική η πρόοδος που έχουμε πετύχει μέχρι τώρα. Προχωράμε προς τη λύση και όλα αυτά μας δίνουν ελπίδα ότι η λύση είναι δυνατή. Ξέρετε ότι η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι αυτόματη εφόσον βρεθεί λύση. Δεν χρειαζόμαστε καν τη Σύνοδο Κορυφής που θα κάνει η Συμμαχία τον Ιούλιο. Όμως θα ήταν καλό αν μπορέσουμε να έχουμε λύση. Θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό και εξαιτίας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο, οπότε η “Μακεδονία”, εάν συνεχίσει να κινείται στην ίδια πορεία, έχει κάθε δικαίωμα να περιμένει έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων…Είναι επίσης σημαντικό και για τις διμερείς σχέσεις. Με την Ελλάδα έχουμε εξαιρετική συνεργασία, οι πολίτες της χώρας μας έκαναν σχεδόν ένα εκατομμύριο επισκέψεις στην Ελλάδα το 2017. Αλλά αυτό το πολιτικό πρόβλημα είναι ένα εμπόδιο για την μεγιστοποίηση της συνεργασίας».
Δημοψήφισμα
Πρόσθεσε ότι η ελληνική πλευρά δείχνει κατανόηση στο θέμα της ταυτότητας και εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει λύση, η οποία, όπως είπε, θα τεθεί σε δημοψήφισμα.
Απαντώντας σε ερωτήσεις για τα θέματα στα οποία έχει επιτευχθεί πρόοδος, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ σημείωσε ότι από τις 7-8 παραμέτρους που απαρτίζουν το ζήτημα του ονόματος (ως τέτοιες ανέφερε όνομα, εύρος χρήσης, γλώσσα, υπηκοότητα, αλυτρωτισμός, κωδικοί κλπ) «μεγάλο μέρος έχει λυθεί, αλλά απομένουν τα πλέον σημαντικά και ευαίσθητα θέματα». Επισήμανε, ακόμα, ότι στο θέμα της αλλαγής του συντάγματος υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. «Είναι ένα από τα θέματα που δεν έχουν λυθεί. Ελπίζω ότι με δημιουργικότητα και αφοσίωση, με επιχειρήματα και επίγνωση για το τι μπορεί να περάσει και τι όχι, θα υπάρξει λύση», ανέφερε ο Ζάεφ.
Όσον αφορά στα ελληνικά αιτήματα περί εξαφάνισης των αλυτρωτικών αναφορών, είπε ότι θα πρέπει να υπάρξουν διατυπώσεις που θα δείχνουν ότι δεν υπάρχουν εδαφικές βλέψεις σε βάρος της Ελλάδας ή προθέσεις για παραβίαση των συνόρων και της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς- και αντίστροφα, από ελληνικής πλευράς, όπως σημείωσε.
Παράλληλα επιβεβαίωσε ότι θα γίνει δημοψήφισμα για μια πιθανή συμφωνία, ωστόσο το ερώτημα που τίθεται είναι αν κάτι τέτοιο θα γινόταν αμέσως μετά την επίτευξη συμφωνίας και πριν την ένταξη στο ΝΑΤΟ ή την ΕΕ.
Μια συμφωνία θα έπρεπε να γίνει αποδεκτή από τους θεσμούς και τους πολίτες και των δύο χωρών, είπε ο Ζάεφ, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης και στις δύο χώρες θα υποστήριζαν επίσης την πιθανή λύση, ως επιπλέον διαβεβαίωση περί της βιωσιμότητάς της.
(Με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)