Ένα από τα μεγάλα προνόμια του να είσαι γονιός είναι, πως μπορείς να μάθεις πολλά από τα παιδιά σου. Μπορούν τα παιδιά σου - συχνά μέσα από τα ενδιαφέροντά τους - να σου ανοίξουν νέους ορίζοντες στην Επιστήμη, στην Τέχνη, στον Αθλητισμό ή όπου αλλού δραστηριοποιούνται, μπορούν με τον τρόπο αυτό να σε εξελίξουν και να σε μορφώσουν...
Είμαι τυχερή γιατί η αγάπη της κόρης μου, μου άνοιξε ένα παράθυρο στο μπαλέτο - μια πλευρά της Τέχνης, που δεν γνώριζα ιδιαίτερα. Όμως, σαν μητέρα μιας «εν δυνάμει μπαλαρίνας», έχω αγαπήσει τα κλασσικά (αλλά και τα μοντέρνα) έργα του μπαλέτου, έχω εκπαιδευτεί να τα βλέπω σε βάθος. Είναι μια παράδοση λοιπόν τις μέρες των Χριστουγέννων να παρακολουθούμε μαζί κάποια έργα μπαλέτου, που ανεβαίνουν στην Αθήνα.
Φέτος ανάμεσα στις άλλες σημαντικές παραστάσεις επιλέξαμε να δούμε την μεγάλη παράσταση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, την «Ζιζέλ».
Η Ζιζέλ είναι το αγαπημένο έργο κάθε μπαλαρίνας. Είναι ο ρόλος που όλες οι μπαλαρίνες του κόσμου ονειρεύονται να χορέψουν μια μέρα. Είναι ένα έργο λυρικό και ρομαντικό, η μουσική του χαρισματική, η ιστορία του συγκινητική μα πάνω από όλα διαθέτει εξαιρετικές χορογραφίες για όλους τους σολίστ. Για την Ζιζέλ , για τον κόμη Άλμπρεχτ, για τον Ιλαρίωνα και για τις κορυφαίες του χορού.
Πήγαμε λοιπόν με πολύ ενδιαφέρον και περιέργεια να δούμε την παράσταση αυτή, παρόλο που την είχαμε ξαναδεί πριν από χρόνια σε άλλη παράσταση από μεγάλα μπαλέτα του εξωτερικού. Είχαμε και οι δύο ένα άγχος για το πόσο άρτια θα ήταν η παράσταση αυτή, καθώς το τόλμημα είναι μεγάλο και είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο επιχειρείται από την Εθνική Λυρική Σκηνή.
Αυτό που είδαμε μας μάγεψε! Μια Ζιζέλ αυθεντική, λυρική στην σκηνική της παρουσία, άρτια τεχνικά - για μένα που βέβαια δεν είμαι σε καμιά περίπτωση ειδικός ή κριτικός - είμαι όμως θεατής με αγάπη σε αυτό που βλέπω. Οι μπαλαρίνες την Εθνικής Λυρικής Σκηνής αέρινες, χόρεψαν όχι μόνο σωστά αλλά με συναίσθημα, σε ένα γεμάτο θέατρο, φορώντας εξαιρετικά κοστούμια, πατώντας σωστά στην μουσική και μεταφέροντας την μαγεία της συγκλονιστικής ιστορίας της Ζιζέλ.
Η ξεχωριστή Ζιζέλ, μια απλή χωριατοπούλα, φαίνεται πως έχει κάτι το αυθεντικό καθώς προκαλεί τον βαθύ έρωτα του κόμη Άλμπρεχτ, ο οποίος της κρύβει ποιος πραγματικά είναι. Την ίδια στιγμή, και το ίδιο σφόδρα την έχει ερωτευτεί και ο Ιλαρίωνας, ο πολλά υποσχόμενος νέος της μικρής τους πόλης. Η Ζιζέλ έχει μόνο μια καρδιά να δώσει και την δίνει απλόχερα στον κόμη Άλμπρεχτ, χωρίς να έχει ιδέα ποιος είναι ή ποιο αξίωμα κατέχει. Άλλωστε σε εκείνη αρέσει μόνο ο χορός και μπορεί να χορεύει ακατάπαυστα...
Η αγάπη του νάρκισσου άντρα είναι σχεδόν καταδίκη για την άμοιρη αγαπημένη του. Ο κόμης Άλμπρεχτ είναι ήδη αρραβωνιασμένος με μια αριστοκράτισσα - άλλωστε πως μπορούσε να γίνει αλλιώς... Απλά, με τη λογική του δειλού, δε λέει την αλήθεια στη Ζιζέλ. Με σχεδόν παιδικό τρόπο πιστεύει πως μπορεί απλά να μην το πει και το πρόβλημα να εξαφανιστεί. Όμως η αλήθεια δε γίνεται να κρυφτεί...
Η κτητική αγάπη του Ιλαρίωνα, του άντρα που αγαπά αλλά αξιώνει να κατέχει τη γυναίκα που αγαπά, είναι η αφορμή για τη δυστυχία της. Είναι ο Ιλαρίωνας που αποκαλύπτει την αλήθεια στην Ζιζέλ, για τον ποιόν του κόμη της, για το γεγονός πως ο αγαπημένος της έχει δέσει την ζωή του με μιαν άλλη, που του ταιριάζει καλύτερα κοινωνικά, πιστεύοντας πως έτσι θα την κερδίσει πίσω. Έτσι απλά της ραγίζει την καρδιά. Και ναι, η Ζιζέλ χάνει τα λογικά της από έρωτα. Όταν η αλήθεια αποκαλύπτεται μπροστά της, εκείνη λύνει τα μαλλιά της και τρελαμένη χορεύει τον πιο σπαρακτικό χορό αγάπης...
Υπάρχει ένας θρύλος... Οι νέες κοπέλες που πεθαίνουν από έρωτα, προδομένες από τον αγαπημένο τους (και είναι από ότι φαίνεται πολλές...) βγαίνουν την νύχτα από τον τάφο τους, ντυμένες στα λευκά και χορεύουν. Μαζί τους βέβαια χορεύει και η Ζιζέλ. Οι αδικοχαμένες νέες ζητάνε δικαιοσύνη. Ζητάνε να εκδικηθούν τους δειλούς άντρες, που ενώ τις ερωτεύτηκαν, ενώ ενέπνευσαν τον έρωτα και σε εκείνες, έκαναν πίσω και δείλιασαν, και τις άφησαν με ραγισμένη καρδιά, να φύγουν από την ζωή αυτή. Και η τιμωρία για τους δειλούς άντρες, που εμπνέουν τον έρωτα και μετά φεύγουν, είναι ο θάνατος.
Η ίδια τιμωρία προορίζεται και για τον Ιλαρίωνα αλλά - ακόμα περισσότερο - για τον κόμη Άλμπρεχτ. Όμως η αγάπη της Ζιζέλ είναι αγάπη πέρα από τον θάνατο. Είναι αγάπη, που δεν τελειώνει, που δεν διαπραγματεύεται και δεν τιμωρεί. Η Ζιζέλ απλά συγχωρεί. Και δεν αντέχει να δει τον αγαπημένο της νεκρό εξαιτίας της. Η Ζιζέλ είναι μια απλή κοπέλα με μια μεγάλη, γενναιόδωρη καρδιά.
Σε όλη την παράσταση περίμενα να δω κάτι λιγότερο από ότι θα έβλεπα σε μια παράσταση των μεγάλων ρωσικών μπαλέτων (Μαρίινσκι, Κίροφ, Μπολσόι, κλπ). Όμως δεν είδα. Δεν είδα τίποτα λιγότερο... Είδα πλαστικές μπαλαρίνες, με χάρη και συγχρονισμό, είδα όμορφα ντουέτα, άρτια τεχνικά, είδα δύσκολες, αυθεντικές χορογραφίες και βήματα που δεν «απλοποιήθηκαν». Είδα μπαλέτο υψηλού επιπέδου! Και δεν το είδα μόνο εγώ. Το είδε όλο το κοινό στο θέατρο «Ολύμπια» που ήταν ασφυκτικά γεμάτο. Και φάνηκε αυτό. Στο αυθόρμητο χειροκρότημα σε όλες τις καίριες σκηνές και σε όλα τα σόλο. Μα πολύ φάνηκε στο ασταμάτητο χειροκρότημα στο τέλος της παράστασης, που δεν ήταν στημένο, «καθώς πρέπει» και αναμενόμενο. Είχε φωνές, και σφυρίγματα και «μπράβο!» και ο κόσμος το ένιωθε. Γιατί αυτό που είδαμε ήταν ένα άρτιο κομμάτι Τέχνης.
Δε θέλω να σκεφτώ σε πόσο πιο δύσκολες συνθήκες μπορεί να δουλεύουν οι χορευτές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής σε σχέση με τους ομότεχνούς τους σε άλλα μεγάλα μπαλέτα. Ή πόσο μικρότερες είναι οι οικονομικές απολαβές όλων των συντελεστών της παράστασης σε σχέση με αυτές των συναδέλφων τους αλλού. Η οικονομική κρίση σίγουρα θα έχει αγγίξει και την Τέχνη. Η διαπίστωση αυτή κάνει την επιτυχία της παράστασης αυτής ακόμα πιο σημαντική!
Θέλω λοιπόν να προτείνω την παράσταση αυτή. Να παροτρύνω και άλλους να την δουν. Γιατί πραγματικά αξίζει. Και θέλω να ευχηθώ η Εθνική Λυρική Σκηνή να μας δώσει και άλλες τέτοιες στιγμές. Θα είμαστε εκεί να τις απολαύσουμε!