Μετά από ένα δημοψήφισμα, δύο εκλογικές αναμετρήσεις και ένα μνημόνιο, δύο χρόνια τώρα, ο Αλέξης Τσίπρας μας κοιτά από το ύψος του πρωθυπουργικού του θώκου και εμείς τον κοιτάμε σε οθόνες, εφημερίδες και περιοδικά. Πώς τον βλέπουμε; Πόσο τον έχει αλλάξει αυτή η περίφημη «καρέκλα»; Οι πρώτες ενδείξεις από τη διαχρονική έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών που μελετά τη φήμη των πολιτικών ηγετών και την επίδρασή της στη συμπεριφορά των πολιτών είναι ότι η πρωθυπουργία ασχημαίνει τον άντρα. Τον κάνει κάπως λιγότερο κομψό και σέξυ.
Οι εκατοντάδες πολίτες που συμμετείχαν στην έρευνα Judge Leaders - Οι πολίτες κρίνουν τους πολιτικούς ηγέτες (ένα τυχαίο και αντιπροσωπευτικό δείγμα του εκλογικού σώματος), σε μια κλίμακα από το 1 (διαφωνώ απόλυτα) έως το 5 (συμφωνώ απόλυτα) βρήκαν τον Αλέξη αρκετά καλοντυμένο, μέτριας ομορφιάς και λίγο σέξυ. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι γνώμες ολισθαίνουν συστηματικά προς το χειρότερο όσο περνάει ο καιρός ή, πιθανότατα, σαν αντίδραση στα γεγονότα ή τις αποφάσεις που λαμβάνει ο ηγέτης. Έτσι, ο Αλέξης του δημοψηφίσματος ήταν - στα μάτια των πολιτών - ομορφότερος κοντά στο δημοψήφισμα απ' ότι μετά την παραίτησή του και την προκήρυξη των εκλογών του φθινοπώρου του 2015. Ένα χρόνο μετά τις δεύτερες εκλογές, είναι πια πολύ κάτω του μετρίου σε όλα.
Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό στην διοικητική επιστήμη: λέγεται halo effect, το φαινόμενο του φωτοστέφανου. Μας κάνει να τα βλέπουμε όλα όμορφα σ' αυτούς που αγαπάμε, εκτιμάμε ή εγκρίνουμε και συμπαρασύρει συλλήβδην αρνητικές κρίσεις για όλα τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που μας είναι αντιπαθείς, μας ενοχλούν ή μας θίγουν.
Το ερώτημα, λοιπόν, που απασχολεί την έρευνα Judge Leaders είναι τι είναι αυτό που επηρεάζει συστηματικά τις απόψεις των πολιτών προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση, πώς διαμορφώνεται η φήμη του ηγέτη και ποιες είναι οι επιπτώσεις της. Πόσο επηρεάζει η ομορφιά την εκτίμηση της ηγετικής ικανότητας του πολιτικού; Πώς η άποψη που έχουν οι πολίτες για τις πολιτικές και τον τρόπο διακυβέρνησής επηρεάζει την ψήφο τους; Μετράει το ήθος του πολιτικού; Ποια είναι τελικά τα χαρακτηριστικά αυτού του περιβόητου «Κανένας» που όλες οι δημοσκοπήσεις αναδεικνύουν ως τον καταλληλότερο για πρωθυπουργό.
Οι συνηθισμένες μεθοδολογίες της πολιτικής έρευνας καταγράφουν απόψεις και προθέσεις αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν, τις νοητικές και ψυχολογικές διεργασίες, το μηχανισμό δηλαδή, που οδηγεί στην ψήφο. Η επιστημονική έρευνα Judge Leaders του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι η πρώτη παγκοσμίως που αποτολμά να εξετάσει σε βάθος τα κριτήρια αλλά και τα συναισθήματα που κάνουν τους πολίτες να επιλέγουν τον ηγέτη τους, αυτόν που θα τους εκπροσωπήσει στο εξωτερικό και θα ορίσει τις τύχες του στο εσωτερικό.
Ποια είναι τελικά τα χαρακτηριστικά αυτού του περιβόητου «Κανένας» που όλες οι δημοσκοπήσεις αναδεικνύουν ως τον καταλληλότερο για πρωθυπουργό;
Η γνώμη όλων, και καθενός, είναι πολύτιμη! Μέσα από τις πρωτοποριακά σχεδιασμένες, διασκεδαστικές ιστοσελίδες μας www.judgeleaders.gr (στα Ελληνικά) και www.judgeleaders.com (στα Αγγλικά), με απόλυτη ασφάλεια και πλήρη ανωνυμία, πολίτες απ' όλον τον κόσμο αξιολογούν τους ηγέτες που απασχολούν περισσότερο αυτή την εποχή τα ΜΜΕ, αυτούς που με ή χωρίς τη δική μας ψήφο διαφεντεύουν τις ζωές μας, επανεξετάζουν την κρίση και την κινητροποίησή τους και συνεισφέρουν στην πρόοδο της επιστήμης.
Διάγραμμα 1: Πώς άλλαξε η εικόνα του Αλέξη Τσίπρα στα μάτια των πολιτών μέσα στα δυο χρόνια της Πρωθυπουργίας του
