Είναι ίσως το κρισιμότερο ερώτημα, με την πιο δύσκολη απάντηση, μετά την θριαμβευτική επικράτηση του «Ναι» στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία των αυτόνομων περιοχών στο Ιρακινό Κουρδιστάν.
Η διαδικασία για απόκτηση ανεξάρτητης κρατικής οντότητας για τους Κούρδους του Ιράκ δεν θα είναι όμως ούτε ευθύγραμμη, πόσο δε μάλλον αυτονόητη. Ήδη από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος σημαντικά πολιτικά στελέχη των Κούρδων έχουν αποφύγει την ακατάσχετη θριαμβολογία και έχουν εστιάσει στην ανάγκη διαλόγου ανάμεσα σε αυτούς και την Κυβέρνηση του Ιράκ. Θέλοντας με αυτό τον τρόπο να στείλουν ένα μήνυμα μετριοπάθειας και διαλόγου όχι μόνο προς την Κυβέρνηση του Ιράκ, αλλά και προς τους υπόλοιπους γεωπολιτικούς παίχτες της περιοχής, όπως η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Moλονότι το αίσθημα του ανεκπλήρωτου είναι έντονο, όπως και το δικαιολογημένο αίσθημα της ιστορικής αδικίας για ένα λαό που η ιστορία και οι μεγάλες δυνάμεις τους χρωστούν μια κρατική οντότητα από την λήξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, είναι φανερό από τις πρώτες δηλώσεις των Κούρδων αξιωματούχων ότι θα προτιμήσουν να εισέλθουν σε μια διαδικασία διαλόγου όχι μόνο με το Ιράκ αλλά και με όλους τους μεγάλους παίχτες της περιοχής, εξαιρώντας σε αυτή τη φάση την Τουρκία που έχει για μια ακόμη φορά επιδοθεί σε έναν διπλωματικό λεκτικό βερμπαλισμό.
Μια από τις χώρες κλειδιά για την εξέλιξη αυτής της ιδιότυπης διελκυστίνδας είναι το Ιράν που και αυτό έχει καταφερθεί εναντίον της ανεξαρτησίας των Κούρδων του Ιράκ. Το ενδιαφέρον είναι ότι ήδη σε περιοχές που διαμένουν Κούρδοι σε επαρχίες του Ιράν ξέσπασαν, μέτριας έντασης, διαδηλώσεις.
Είναι φανερό ότι δημιουργείται στην περιοχή ένα νέο διπλωματικό και στρατιωτικό τρίγωνο συνεργασίας ανάμεσα στην Άγκυρα, την Βαγδάτη και την Τεχεράνη, που έχουν ένα σημαντικό κοινό στόχο, την αποτροπή αποσχιστικών τάσεων από τους Κούρδους των περιοχών τους. Το αν αυτός ο στόχος είναι αρκετός για να δημιουργήσει συνθήκες μακροπρόθεσμων συμμαχιών δεν εξαρτάται μόνο από το πώς θα εξελιχθούν οι σχέσεις ανάμεσα στους Κούρδους του Ιράκ και της Κυβέρνησης της Βαγδάτης, αλλά κυρίως από την στάση που θα κρατήσουν οι σημαντικοί παίχτες της περιοχής.
Οι μέχρι στιγμής αντιδράσεις και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αλλά και από την Ρωσία είναι φανερό ότι βρίσκονται στον αντίποδα των επιδιώξεων των Κούρδων της περιοχής.
Μια αντίδραση που ίσως από κάποιους κακόπιστους να χαρακτηριστεί ως εκ του ασφαλούς, αφού η μάχη για την εξάλειψη του «Ισλαμικού Κράτους», που οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στους Κούρδους του Ιράκ και όχι μόνο, βρίσκεται προς το τέλος της με μεγάλες επιτυχίες από την πλευρά της συμμαχίας. Την ίδια στιγμή η Ρωσία βρίσκεται κοντά σε επίτευξη συμφωνίας με τους Κούρδους του Ιράκ για την κατασκευή ενός πολύ μεγάλου αγωγού φυσικού αερίου που θα περνάει από το Ιρακινό Κουρδιστάν στην Τουρκία. Η πιθανολογούμενη συμφωνία βαρύτητας ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων είναι σχεδόν δεδομένο ότι θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στο αν η αντίδραση της Ρωσίας θα λάβει και πιο πρακτικά χαρακτηριστικά από τα θεωρητικά που έχει μέχρι και σήμερα.
Σαφέστατα η εξάρτηση από την κατασκευή αγωγών φυσικού αερίου μπορεί από όπλο των Κούρδων να αποτελέσει και την αχίλλειο πτέρνα της, αφού αποτελεί το μοναδικό πρόσοδο της οικονομίας της. Πρόσοδο που είναι σε απόλυτη εξάρτηση από τη στάση χωρών όπως η Ρωσία αλλά και η Τουρκία.
Για όλους αυτούς του λόγους είναι όχι μόνο νωρίς, αλλά και παρακινδυνευμένο να εξαγάγει κανείς συμπεράσματα για το αν και πόσο γρήγορα θα οδηγηθούμε σε μια ανεξάρτητη Κουρδική οντότητα. Δρόμος που σε αυτή τη φάση φαντάζει στρωμένος με αγκάθια. Το δεδομένο όμως είναι ένα: ότι τίποτα δεν θα θυμίζει το status quo που ίσχυε στην περιοχή εδώ και δεκαετίες και αυτό από μόνο του είναι μια μεγάλη νίκη.