Τις τελευταίες ημέρες τα ολυμπιακά ακίνητα ήρθαν εκ νέου στην επικαιρότητα με την απόφαση της κυβέρνησης να τα χρησιμοποιήσει ως κέντρα φιλοξενίας προσφύγων. Αρχικά διατέθηκε το κλειστό γυμναστήριο Γαλατσίου, κατόπιν οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στο γυμναστήριο Tae Kwon Do στο Φάληρο και τελικά για τους επόμενους τουλάχιστον 3 μήνες θα εγκατασταθούν στο γήπεδο Χόκεϊ του Ελληνικού. Φυσικά αυτές οι ενέργειες είναι σπασμωδικές και αποτελούν προσωρινές λύσεις ανάγκης, ως αποτέλεσμα του αιφνιδιασμού της ελληνικής πολιτείας από το μεγάλο κύμα προσφύγων και της έλλειψης μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για τη διαχείριση του προβλήματος. Παράλληλα όμως αναδεικνύουν την τεράστια απαξίωση που υφίστανται πολλές από τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις και τη μνημειώδη αδυναμία του κράτους να τις αξιοποιήσει προς όφελος των πολιτών και των δημόσιων εσόδων.
Σε αντίθεση με άλλες διοργανώτριες πόλεις, όπως η Βαρκελώνη και το Λονδίνο, οι οποίες εκμεταλλεύονται σήμερα επικερδώς τις εγκαταστάσεις τους, η χώρα μας δεν έχει κατορθώσει 11 χρόνια μετά να αναπτύξει ένα σχέδιο ανάδειξης και αξιοποίησής τους.
Επιπλέον, δεν υπήρξε καμία μελέτη χρήσης γης για την υπερπήδηση νομικών-πολεοδομικών και περιβαλλοντολογικών εμποδίων. Χωρίς προετοιμασία ψηφίστηκαν νόμοι για αλλαγή της χρήσης του ακινήτου σε εμπορική, που προσέκρουσαν στο ΣΤΕ, με αποτέλεσμα η επένδυση να χαθεί, ζημιώνοντας και τις 2 πλευρές.
Ο παρακάτω πίνακας απεικονίζει το σύνολο των ολυμπιακών ακινήτων και τη σημερινή τους κατάσταση:
Το συνολικό κόστος των 16 συνολικά εγκαταστάσεων ανήλθε σε €2,3 δισ.. Το κόστος συντήρησής τους ξεπερνά τα €12 εκ ετησίως, καθιστώντας επιτακτική τη συνέργεια του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα.
Στην πλειοψηφία τους τα Ολυμπιακά Ακίνητα ανήκουν στην ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Ελληνικού Δημοσίου), ενώ 4 εξ αυτών έχουν μεταφερθεί στο ΤΑΙΠΕΔ προς παραχώρηση σε ιδιώτες (Ελληνικό, Γυμναστήριο Γαλατσίου, Ιππικό κέντρο Μαρκοπούλου, Κωπηλατοδρόμιο Σχοινιά). Η εμπορικότητά τους χαρακτηρίζεται από ειδικούς ως μεσαία προς υψηλή, ενώ εμφανίζουν εξίσου υψηλή ωριμότητά βάσει νομικών-πολεοδομικών, περιβαλλοντικών και τεχνικών παραμέτρων.
Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις:
•του Ολυμπιακού κέντρου της Νίκαιας, που έχει παραχωρηθεί για 40 έτη στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, αλλά παραμένει ανενεργό
•του Βeach Volley στο Φάληρο, το οποίο ρημάζει αφημένο στη μοίρα του και στο πλιάτσικο
•του αθλητικού κέντρου στο Ολυμπιακό χωριό, εξίσου παρατημένου, που η χρήση του από κάποιους τολμηρούς κατοίκους καθίσταται επικίνδυνη. Στην έκταση του ολυμπιακού χωριού θα μπορούσε να δημιουργηθεί Κέντρο Τεχνολογίας, όπου θα δραστηριοποιούνται εταιρείες έρευνας & τεχνολογίας, μιμούμενοι το παράδειγμα της Βαρκελώνης.
•του κλειστού γυμναστηρίου στο Γαλάτσι, το οποίο προοριζόταν για εμπορικό κέντρο (!!!), η απόφαση όμως του Συμβουλίου της Επικρατείας ήταν αρνητική
•του Ελληνικού, συνολικής έκτασης 6.200 στρεμμάτων, συμπεριλαμβανομένου του παλαιού αεροδρομίου. Το 2014 το ΤΑΙΠΕΔ συμφώνησε την παραχώρησή του για 99 έτη σε ιδιώτες έναντι τιμήματος €915 εκ. Το πλάνο προέβλεπε εμπορική εκμετάλλευση 2.500 στρεμμάτων και ήπια ανάπλαση της υπόλοιπης έκτασης, με υποχρέωση ελάχιστων επενδύσεων από τον ιδιώτη ύψους €1,25 δισ.. Υπήρξαν όμως έντονες αντιδράσεις από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (πρόεδρος του οποίου ήταν ο σημερινός υπουργός υποδομών Χρ. Σπίρτζης), που θεώρησε χαμηλή την αποτίμηση του ΤΑΙΠΕΔ για το Ελληνικό, ύψους €700 εκ, και την αποτιμούσε σε περίπου €3 δισ. Η διαδικασία ασφαλώς έχει παγώσει. Ανεξαρτήτως όμως του ποιος έχει δίκιο στη συγκεκριμένη διένεξη, είναι επιτακτική η ανάγκη για ανάπλαση της περιοχής με τη συμβολή ιδιωτικών κεφαλαίων, λόγω της αντικειμενικής δυσκολίας του κράτους να συνεισφέρει ένα τόσο μεγάλο ποσό.
Είναι ντροπή το Ελληνικό να παραμένει ερειπωμένο για 15 χρόνια. Το χειρότερο μάλιστα για τους κατοίκους των περιοχών, είναι η περαιτέρω υποβάθμισή του, πρώτα με την πρόταση Βαλαβάνη το καλοκαίρι για χρήση 12 στρεμμάτων ως χώρου ταφής απορριμμάτων και τώρα με τη μετατροπή του σε «αποθήκη» ψυχών.
Αδιαμφισβήτητα, χρειάζεται:
•Στρατηγικός σχεδιασμός για την αξιοποίηση της Ολυμπιακής περιουσίας της χώρας
•Σύγχρονο management, που θα διασφαλίσει την εύρυθμη λειτουργία και την αποτελεσματική προώθηση
•Συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, ώστε να επιτευχθεί εναρμόνιση με τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Στόχος είναι οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις να αποτελέσουν μοχλό παγκόσμιας προβολής της Ελλάδας, πόλο έλξης διεθνών εκδηλώσεων και να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη και την αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.