Με το πέρασμα του χρόνου, έχει γίνει πλέον ξεκάθαρο πως ο Αλέξης Τσίπρας είναι πολύ ερωτευμένος με το αξίωμα του πρωθυπουργού. Αρκεί όμως αυτή η δυνατή επιθυμία για την παραμονή στην εξουσία; Όλα τα σενάρια δείχνουν πως δεν αρκεί.
Ο συνδυασμός της συμμετοχής στην Ευρωζώνη και της παραμονής της σημερινής κυβέρνησης στην εξουσία μέχρι το 2019, φαντάζει ολοένα και πιο απίθανο σενάριο. Η κυβέρνηση έχει χάσει το μομέντουμ της ανάπτυξης, αφού καθυστέρησε τις μεταρρυθμίσεις και τις μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις που θα έδιναν εργασία σε χιλιάδες ανέργους, ενώ παράλληλα η 2η αξιολόγηση στην καλύτερη περίπτωση θα κλείσει μέχρι τον Ιούλιο. Ενδεχόμενη έξοδος από το ευρώ δε, συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες αφού για να υπάρξει πολιτική νομιμοποίηση εξόδου από την Ευρωζώνη, η κυβέρνηση πρέπει να διενεργήσει και να κερδίσει δημοψήφισμα κατά του ευρώ. Όμως, είναι ευνόητο πως αυτή τη φορά η ευρωπαϊκή αντιπολίτευση δεν θα την πατήσει έτσι εύκολα και θα επιλέξει την αποχή.
Ποιά είναι τα σοβαρά εμπόδια μέχρι το 2019; Αρχικά, πρέπει να κλείσει η δύσκολη 2η αξιολόγηση, να υπογραφεί ένα -πολιτικά βαρύ- μνημόνιο με το ΔΝΤ και στη συνέχεια ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να ολοκληρώσει με επιτυχία την 3η αξιολόγηση μέχρι αρχές του 2018 (που θα περιλαμβάνει νέα επώδυνα μέτρα σε πολλούς τομείς της οικονομίας). Ακολούθως, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ θα πρέπει να διαπραγματευτεί με τα κράτη της Ευρωζώνης ένα τέταρτο μνημόνιο. Η υπογραφή του 4ου μνημονίου όμως, δεν θα είναι το τελευταίο βήμα του δράματος, αφού θα χρειάζεται μέχρι τις αρχές του 2019 να κλείσει επιπλέον η 1η αξιολόγηση του 4ου μνημονίου. Μετά θα έρθει το φιάσκο των Ευρωεκλογών του Μαίου του 2019 και η πολιτική κατάθλιψη που θα προκαλέσουν τα -πιθανότατα- μονοψήφια ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτό το περιβάλλον, το καλοκαίρι του 2019 ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να προετοιμάσει τον ΣΥΡΙΖΑ για τις εθνικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για το Σεπτέμβριο του 2019.
Όλα αυτά θα αποτελούσαν αξεπέραστα εμπόδια για οποιαδήποτε κυβέρνηση στον πλανήτη. Βέβαια για το σενάριο του 4ου μνημονίου πολλοί θα με ρωτήσουν: «Μα είναι εντελώς αναπόφευκτο το 4ο μνημόνιο με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;» H απάντηση είναι: «Δυστυχώς ναι.»
Είναι γνωστό πως η Ελλάδα το 2019 θα χρειαστεί τουλάχιστον 8 δις ευρώ και είναι αδύνατον να δανειστούμε ως χώρα από τις αγορές με επιτόκιο 4-4,5% ένα τόσο μεγάλο ποσό. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στους διεθνείς επενδυτές τόσο επειδή κινείται με ρυθμούς χελώνας, όσο και επειδή αρνείται να εφαρμόσει πολιτικές που θα αυξήσουν σημαντικά το ΑΕΠ. Επιπρόσθετα, το επικείμενο τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης μέχρι το 2019 λόγω αύξησης του πληθωρισμού (όπως έχει εξαγγείλει η ΕΚΤ), θα αυξήσει σημαντικά το κόστος δανεισμού για χώρες όπως η Ελλάδα. Συνεπώς, μόνο με ένα θαύμα μπορεί η σημερινή κυβέρνηση να αποφύγει το 4ο μνημόνιο.
Παρατηρώντας τη μεγάλη εικόνα, η σημερινή κυβέρνηση μέσα σε 18 μήνες έκλεισε μόνο 1 αξιολόγηση, έχοντας κερδίσει τις εκλογές με 7 μονάδες και χωρίς η Νέα Δημοκρατία να έχει αρχηγό μέχρι τις αρχές του 2016. Σήμερα που ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται τουλάχιστον 14 μονάδες πίσω από τη Νέα Δημοκρατία, καλείται μέσα στους επόμενους 28 μήνες να κλείσει 3 αξιολογήσεις, να υπογράψει 2 μνημόνια, να υποστεί πολιτικό αφανισμό στις Ευρωεκλογές και να αντέξει μέχρι το καλοκαίρι του 2019 . Απλά δεν βγαίνει...
Άρα, στο υπάρχον πλαίσιο, οι επιλογές του Τσίπρα είναι τρεις: Η πρώτη είναι να προσπαθήσει να αποσπάσει τη συναίνεση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τραβώντας τις διαπραγματεύσεις στα άκρα για μεγάλο διάστημα (όπως τον Ιούλιο του 2015) με άγνωστα αποτελέσματα. Η δεύτερη επιλογή, είναι να δώσει γη και ύδωρ στο ΠΑΣΟΚ και στην Ένωση Κεντρώων με στόχο να τους πείσει να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση και τρίτη επιλογή είναι η προσφυγή σε εκλογές. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε λόγω κοινωνικών αντιδράσεων κινηματικού χαρακτήρα είτε επειδή κυβερνητικοί χειρισμοί που θα προκαλέσουν κοινωνική, οικονομική ή ακόμη και εθνική ζημιά, θα αναγκάσουν την κυβέρνηση σε παραίτηση. Γενικά όμως, πρέπει να θυμόμαστε πως η σημερινή κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να φύγει εύκολα, χωρίς να προκαλέσει αναταραχή στη χώρα. Ειδικά όταν υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζονται δημοσίως πως εάν πέσει η κυβέρνηση θα προκληθεί παρατεταμένη πολιτική αστάθεια. Υποθέτω πως κάτι γνωρίζουν...
Πάντως, στο τέλος, ο έρωτας του Τσίπρα για την παραμονή στην εξουσία ίσως έχει τραγική κατάληξη για τη χώρα και για τον ίδιο, τόσο σε πολιτικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Άλλωστε, όπως είπε ο Σαίξπηρ, ένας έρωτας μπορεί να αποτελέσει το ωραιότερο όνειρο, αλλά μπορεί να αποτελέσει και το χειρότερο εφιάλτη. Και επειδή αυτό που ζούμε σήμερα δεν μας προϊδεάζει για ωραίο όνειρο, μήπως πρέπει να ετοιμαζόμαστε για εφιάλτη;