Ένα εξάμηνο μετά τη συμφωνία του Αυγούστου, το πολιτικό σκηνικό στην αντιπολίτευση δείχνει παγερά αδιάφορο. Τίποτα και κανείς δεν δείχνει ικανός, έτοιμος, προετοιμασμένος να προτείνει κάτι διαφορετικό από την ασκούμενη πολιτική. Τα ανοίγματα του ΠΑΣΟΚ στο κέντρο (τον οποίο χώρο, ιδεολογικά, δεν μπορεί ακόμα κανείς να ορίσει ώριμα) είναι καταδικασμένα να αποτύχουν ελλείψει έμπνευσης, φρεσκάδας, οράματος, προσώπων, νέων ανθρώπων. Το Ποτάμι έχει χάσει πλήρως την όποια ταυτότητα διατηρούσε και είναι πολύ πιθανό να απορροφηθεί πανταχόθεν. Όσο για τη Νέα Δημοκρατία, ο ενθουσιασμός κράτησε για μία μόλις εβδομάδα, καθ' ότι και ο Μητσοτάκης δεν έχει τίποτα καινούργιο να προσφέρει. Και πώς να είχε άλλωστε - αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού. Για τις δημοσκοπήσεις ούτε λόγος, κυρίως για εκείνες (τις περισσότερες δηλαδή) που έχουν αποτύχει παταγωδώς να προσεγγίσουν και να ερμηνεύσουν σειρά αναμετρήσεων, εξυπηρετώντας αμιγώς κομματικά συμφέροντα με περίτεχνο και αδιόρατο τρόπο. Ευτυχώς πλέον οι πολίτες είναι υποψιασμένοι - και σε αυτό βοήθησαν ιδιαίτερα οι τρεις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, συμπεριλαμβανομένου του δημοψηφίσματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι λοιπόν ο απόλυτος κυρίαρχος της πολιτικής για τρεις βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι παραδέχθηκε την ήττα του παρά την πολύ μεγάλη και επίπονη μάχη των διαπραγματεύσεων, δηλώνοντάς το σε όλους τους τόνους μετά τον Αύγουστο. Δεν κρύφτηκε πίσω από τις λέξεις, και από την πρώτη ημέρα εφαρμογής του νέου μνημονίου προσπαθεί με κάθε τρόπο να τηρήσει την υπόσχεσή σου και την υπαρξιακή αναφορά της Αριστεράς: την προστασία των χαμηλών, μικρών και μεσαίων εισοδημάτων απέναντι στα επώδυνα μέτρα. Αυτή είναι η μέριμνα της κυβέρνησης και αυτή θα συνεχίσει να είναι.
Ο δεύτερος λόγος είναι πως γίνεται μια μεγάλη μεταρρυθμιστική προσπάθεια σε όλα τα επίπεδα, πάνω στα ερείπια που άφησαν συλλήβδην οι προηγούμενες κυβερνήσεις, και κυρίως σε θέματα και ζητήματα μακράς πνοής. Το ασφαλιστικό και η δημόσια διοίκηση είναι μια τέτοια προσπάθεια. Παράλληλα, για πρώτη φορά γίνονται μεγάλες και συνεπείς προσπάθειες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Η συνεργασία των δικαστικών αρχών είναι προβληματική σε αυτό το επίπεδο, γεγονός που επιβραδύνει ακόμη περισσότερο την απονομή δικαιοσύνης.
Ωστόσο, οι εξελίξεις με τις λίστες των διαφυγόντων, μη δηλωμένων ποσών στο εξωτερικό προχωρά με καλύτερους ρυθμούς και σε συνεργασία με φορείς και αρχές από το εξωτερικό. Αντίθετα δε με την κενού περιεχομένου κριτική που δέχεται από την αντιπολίτευση, η κυβέρνηση δείχνει να έχει ανοιχτά τα μάτια της και σε κοινωνικά ζητήματα και ζητήματα καθημερινότητας. Το σύμφωνο συμβίωσης και ο νόμος για την ιθαγένεια είναι δύο κορυφαίες μεταρρυθμίσεις, που πολλοί «προοδευτικοί» στο παρελθόν δεν τόλμησαν καν να αγγίξουν.
Ο τρίτος λόγος είναι ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης από κανένα κόμμα ή άλλο ιδεολογικό χώρο ευρύτερα.
Αυτό δεν είναι καλό ούτε για τη κυβέρνηση, ούτε πολύ περισσότερο για τη χώρα. Η έλλειψη διαλόγου και προτάσεων, ασχέτως εάν η εκάστοτε κυβέρνηση τις υιοθετεί ή όχι, είναι βασικό στοιχείο πολιτικής, κοινωνικής ανάπτυξης και δημοκρατίας. Είναι τέτοια η φθορά και η κουραστική ανακύκλωση προσώπων στην αντιπολίτευση που πλέον είναι απολύτως λογικό να μην υπάρχει καμία πρόταση και κανένα ενδιαφέρον για την άσκηση πολιτικής και κατάθεση προτάσεων εξόδου από την κρίση παρά μόνο στείρα, χιλιοειπωμένη και άσκοπη κριτική.
Υπό αυτό το πρίσμα, το πολιτικό τοπίο στην αντιπολίτευση χρειάζεται ριζική ανανέωση. Ανανέωση εκ βάθρων και σε όλα τα επίπεδα. Τόσο για να συνεπικουρήσει το έργο της κυβέρνησης και να καταφέρουμε να βγούμε αρμονικά από την κρίση, όσο και για να γεννηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις για να ασχοληθούν νέοι άνθρωποι με την πολιτική.