Μετά από συστηματική διεπιστημονική μελέτη γύρω από την ψυχοκοινωνική δυναμική της έννοιας Φιλότιμο, η ομάδα του Φιλότιμου Ιδρύματος μπορεί με ασφάλεια να υποστηρίξει την παραπάνω δήλωση.
Πέρα από τους εκατοντάδες ορισμούς που δίνουν η καθεμία και καθένας για την λέξη, όλα συγκλίνουν γύρω από ένα εννοιολογικό σύμπλεγμα σχέσεων. Από τις εσωτερικές, όπως αυτές που συνθέτουν το Εγώ, έως και τις εξωτερικές, όπως εκείνες που συνθέτουν την κοινωνία μεταξύ δύο φίλων κάθε φύλου, είτε την κοινωνία μεταξύ τιμών (βλ. οικονομία, οικολογία, πολιτεία).
Σε κάθε ανθρώπινη σχέση δε, αξίζει να σημειώσουμε ότι διακρίνεται ένα ουδέτερο σημείο αναφοράς το οποίο χρησιμοποιείται για την αξιολόγησή της. Λόγου χάριν, η συνέπεια, η αξιοπιστία ή η εντιμότητα, προκύπτουν μέσα από τη διάδραση που εμπεριέχει μια σταθερά όπως ο χρόνος, μία υπόσχεση, τρίτα πρόσωπα, νόμοι κτλ. Αυτό είναι εξίσου συντελεστικό σε επίπεδο φιλίας ή ερωτικών σχέσεων, έως και στο επίπεδο πολίτη-συμπολίτη και πολίτη-πολιτικού.
Καθώς τώρα η έννοια Φιλότιμο παρουσιάζει ιδιαίτερη πλαστικότητα ως προς τις επικρατούσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες κάθε περιόδου, επόμενο είναι ότι θα επηρεάζεται και από τις σχέσεις μεταξύ των φύλων και δη τη θέση της Γυναίκας στην κοινωνία.
Ως ακραίο, πλην υπαρκτό παράδειγμα ας συγκρίνουμε, έστω επιφανειακά για τις ανάγκες του παρόντος επιχειρήματος, την Αθήνα του Περικλή με την Αθήνα της σύγχρονης μεταπολιτευτικής κρίσης. Στην Αθήνα του Περικλή οι γυναίκες εν γένει απούσες στα κοινά, δεν είχαν σημαντικό μέρισμα στην πολιτική και πολιτιστική επιβεβαίωση της αξίας κάθε πολίτη. Και ίσως δεν χρειαζόταν ή αναζητούνταν η συμβολή τους καθώς μεσουρανούσαν τα ιδεώδη και οι διαδικασίες της Δημοκρατίας. Στην Αθήνα του σήμερα, μετά από επί σειρά ετών σταδιακής έκπτωσης θεσμών, δεοντολογιών, ατομικών και κοινωνικών αξιών, ή ακόμη και της κοινής λογικής, οι απαραίτητες σταθερές εξίσου σταδιακά εκλείπουν. Κατά συνέπεια και οι έννοιες αξιολόγησης του δικαίου, του αληθινού, του ωραίου.
Σίγουρα, υπάρχουν πλείστοι λόγοι γιατί η Γυναίκα οφείλει να αναγνωρίζεται σήμερα ως η βάση της ανάπτυξης ενός κράτους-έθνους. Από τους φυσικούς, που παραπέμπουν στη θερμοκοιτίδα της κοινωνίας όπως αυτή προκύπτει μέσα από την μητρική γαλούχηση και θαλπωρή, έως τους τεκμηριωμένους πλέον κοινωνικοοικονομικούς που αξιολογούν τη Γυναίκα ως ικανότερη του Άνδρα να διαχειριστεί κοινωνικές κρίσεις και να συντελέσει στην πραγματική ανάπτυξη.
Επιπροσθέτως όμως, η Γυναίκα συνεχίζει να έχει τη δύναμη να συμπαρασύρει τον Άνδρα σε συμπεριφορές εσωτερικής συνοχής που παραμένουν κρίσιμες σε κάθε στάδιο προσωπικής και συλλογικής ανέλιξης. Άθλημα το οποίο μεταξύ ανδρών πλέον φαίνεται να έχει εκφυλιστεί ή ακόμα και χαθεί, όπως και για πολλούς το κατά κόσμον Φιλότιμο.
Συνεπώς, παρά από άτοπο είναι να συμπεράνει κανείς ότι η Γυναίκα είναι το τελευταίο προπύργιο, το τελευταίο κάστρο της περισωσμένης μέσα στους αιώνες ποιότητας του ελληνικού Φιλότιμου. Δηλαδή του κεντρικότερου και αυτόχθονα πολιτισμικού πόρου των Ελλήνων του σήμερα.
Οι Έλληνες, όπως και οι περισσότεροι λαοί, βρίσκουν σκοπό, νόημα και κουράγιο στη ζωή μέσα από ιδέες και πράξεις που ωφελούν και εξυψώνουν το σύνολο. Αν έχουμε να αποκομίσουμε κάτι σημαντικό από τα αποτελέσματα έγκριτων μελετών γύρω από εφαρμογές γνωριμιών (dating apps), όπου αναδεικνύεται ως σημαντικότερο κριτήριο επιλογής συντρόφου ο βαθμός στον οποίο ένα προφίλ χαρακτηρίζεται από στοιχεία καλού ή «φιλότιμου» χαρακτήρα, τότε θα πρέπει και να αναθεωρήσουμε το πρώτιστο σύνολο από όπου θα εξυγιανθεί η ελληνική κοινωνία, αλλά και τον πρώτιστο σε αυτό το σύνολο ρόλο· το ρόλο της Γυναίκας.