Οι προσεχείς προεδρικές εκλογές στη Γαλλία (23/4) απασχολούν όχι μόνο τους Γάλλους πολίτες αλλά ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου θεωρείται αβέβαιο ακόμα και για τους πιο έμπειρους αναλυτές ωστόσο φαίνεται πως θα εξελιχθεί σε μία αντιπαράθεση μεταξύ δύο πολιτικών ρευμάτων, των εθνοκεντριστών και των ευρωπαϊστών συντηρητικών. Το κυρίαρχο θέμα συζήτησης είναι πάντως η ανάδυση του Εθνικού Μετώπου της Λε Πεν, σε αντιστοιχία με τς δεξιά ρεύματα που παρατηρήθηκαν στις ΗΠΑ με την εκλογή Τραμπ και στο Ηνωμένο Βασίλειο με το Brexit. Στις δε Βρυξέλλες είναι έκδηλη η ανησυχία ότι τυχόν επικράτηση της Λε Πεν θα ξηλώσει κι άλλο το ύφασμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ξεκίνησε με τον βρετανικό δημοψήφισμα τον Ιούνιο του 2016.
Σύμφωνα με το εκλογικό σύστημα της Γαλλίας, στον πρώτο γύρο εκλέγονται οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι και στον δεύτερο γύρο εκ των δύο αναδεικνύεται ο/η Πρόεδρος. Στον πρώτο γύρο αναμετρώνται τέσσερις υποψήφιοι. Η Μαρίν Λε Πεν που εκπροσωπεί το Εθνικό Μέτωπο (Front National), υποστηρίζει την έξοδο της Γαλλίας από την ΕΕ κι έχει διακηρύξει τη διεξαγωγή σχετικού δημοψηφίσματος εφόσον εκλεγεί. Υποστηρίζει το μεγάλο κράτος και τάσσεται εναντίον των εμπορικών κυρώσεων στη Ρωσία που αποτελεί μια μεγάλη αγορά για τα γαλλικά προϊόντα.
Ο Εμμανουέλ Μακρόν ήταν Υπουργός Οικονομίας του Προέδρου Ολάντ και πρώην ανώτατο τραπεζικό στέλεχος ενώ το 2016 ίδρυσε το δικό του κόμμα «Εμπρός» (En Marche!). Είναι κεντρώων πολιτικών πεποιθήσεων και φαίνεται ότι θα μπορούσε να ενώσει τη χώρα και να επιτύχει οικονομικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας ανοικτής πολιτικής για την αγορά εργασίας.
Ο Φρανσουά Φιγιόν, του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, διετέλεσε Πρωθυπουργός υπό τον Νικολά Σαρκοζί και πρόσφατα κατηγορήθηκε για ένα σκάνδαλο που είχε να κάνει με τον διορισμό της γυναίκας του στο Κοινοβούλιο εκείνη την περίοδο. Υποστηρίζει την ευρωπαϊκή συμμετοχή της Γαλλίας κι έχει εξαγγείλει βαθιές μεταρρυθμίσεις για την ανάκαμψη της οικονομίας, μεταξύ άλλων φορολογικές ελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις και τη συρρίκνωση της δημόσιας διοίκησης. Ως δεξιός υποψήφιος έχει μιλήσει επίσης για ένα αυστηρότερο πλαίσιο στη μετανάστευση.
Οι Γάλλοι, με τη ψήφο τους έχουν στα χέρια τους περισσότερα από τις τύχες της Γαλλίας. Οι περιστάσεις έχουν διαστάσεις ιστορικές.
Τέλος, ο Ζαν-Λουκ Μελανσόν εκπροσωπεί τo νεοϊδρυθέν αριστερό κόμμα «Ανυπότακτη Γαλλία» (La France insoumise). Ενώ το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ολάντ διέρχεται μεγάλη κρίση και συνετρίβη στις δημοσκοπήσεις, ο υποψήφιος της αριστεράς θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια θέση στον δεύτερο γύρο. Υποστηρίζεται και από το Κομμουνιστικό Κόμμα και προτείνει, μεταξύ άλλων, μια συνταγματική αλλαγή που θα εξοπλίσει το γραφείο του προέδρου περισσότερες εξουσίες. Επίσης, έχει προτείνει μεγαλύτερες αναδιανεμητικές πολιτικές αύξηση του κατώτατου μισθού και αυξήσεις της φορολογίας για τα ανώτερα στρώματα. Στα ευρωπαϊκά υποστηρίζει -όπως η Λε Πεν- την έξοδο της Γαλλίας από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις όλοι οι υποψήφιοι κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα, κοντά στο 20%. Στα γαλλικά ΜΜΕ η Λε Πεν και ο Μακρόν αναμένεται να αγγίξουν το 22%, η πρώτη όμως σημειώνοντας μεγαλύτερη συσπείρωση από τον δεύτερο. Ο Φιγιόν αγγίζει το 21% ενώ ο Μελανσόν το 18%. Στην παράσταση νίκης του δεύτερου γύρου τα πράγματα εμφανίζονται πιο δραματικά: η Λε Πεν θα έχανε από τον Μακρόν αλλά το αποτέλεσμα θα ήταν οριακό έναντι του Φιγιόν και του Μελανσόν. Ο Μακρόν πάντως θα κέρδιζε άνετα τον Φιγιόν αν ήταν αυτοί οι δύο που θα προκρίνονταν.
Σε κάθε περίπτωση, η ενίσχυση της Λε Πεν δεν είναι τυχαία. Ιδιαίτερη σημασία για τους Γάλλους ψηφοφόρους σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία έχουν τα εργασιακά θέματα, το κόστος της καθημερινότητας, η Υγεία και φυσικά το συνταξιοδοτικό. Η Γαλλία είναι μια κοινωνία που γηράσκει ενώ η οικονομία της βρίσκεται ουσιαστικά υπό ευρωπαϊκή επιτήρηση. Επομένως, η ανασφάλεια πλανάται πάνω από τις γαλλικές πόλεις που αισθάνονται ότι η ύφεση, η μετανάστευση και σε δεύτερη φάση η τρομοκρατία συνδέονται μεταξύ τους. Αυτά, σε συνδυασμό με την κινδυνολογική ρητορική της Λε Πεν, κάνουν πολλούς να στρέφονται στη δεξιά για να βρουν απαντήσεις.
Με όρους πολιτικής ανάλυσης τρεις παράγοντες θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου: Πρώτον, η ρευστότητα των μετακινήσεων. Οι ψηφοφόροι είναι για πρώτη φορά τόσο αναποφάσιστοι και μετακινούνται διαρκώς μεταξύ των υποψηφίων. Δεύτερον, το μέγεθος της αποχής. Ένα μεγάλο ποσοστό δηλώνει απογοητευμένο και υπολογίζεται ότι αυτοί που θα απέχουν θα ξεπεράσουν το 30%. Τρίτον, η συσπείρωση. Προς το παρόν, η μεγαλύτερη συσπείρωση εμφανίζεται στη Λε Πεν, ωστόσο η ρευστότητα που αναφέρθηκε παραπάνω δεν επιτρέπει ασφαλείς εκτιμήσεις για το που θα κινηθούν οι ψηφοφόροι των υπολοίπων, ενώ δεν αποκλείεται τίποτα.
Η Γαλλία έχει βαθιά δημοκρατική παράδοση και σε μία αντίστοιχη περίπτωση, στις εκλογές του 2002, όταν στον δεύτερο γύρο προκρίθηκε ο Ζαν-Μαρί Λε Πεν, πατέρας της νυν προέδρου του Εθνικού Μετώπου, η γαλλική κοινωνία συσπειρώθηκε υπέρ του Προέδρου Ζακ Σιράκ με το εντυπωσιακό 82%. Η εκλογή ενός ακραίου πολιτικού θα ευνοούσε μόνο τις επιλογές απομονωτισμού και θα στερούσε από την Ευρώπη τις διεξοδικές εναλλακτικές που έχει ανάγκη για να αντιμετωπίσει τον οικονομικό εθνικισμό των μεγάλων χωρών. Οι Γάλλοι, με τη ψήφο τους έχουν στα χέρια τους περισσότερα από τις τύχες της Γαλλίας. Οι περιστάσεις έχουν διαστάσεις ιστορικές.
Σε πραγματικό χρόνο τα ποσοστά των υποψηφιών εν όψει του α' γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία: