Με τα χρόνια έχουμε μάθει να γελάμε με την κακογουστιά μας. Ρώτησα τον περιπτερά στην Ομόνοια, τι είναι αυτό το... τσαντίρι που έχει σκεπάσει ολόκληρη την πλατεία και μου απάντησε με χαμόγελο: «είναι ελαιόδιχτο. Μόνο που επειδή ο δήμαρχος είναι πρωτευουσιάνος και δεν ξέρει ότι το δίχτυ το βάζουν κάτω από τις ελιές για να μαζέψουν τον καρπό, το έβαλε από πάνω...».
Ένα τεράστιο τσαντίρι, φίλες και φίλοι, έχει στηθεί αυτές τις ημέρες στη δεύτερη πιο σημαντική πλατεία της Αθήνας. Δεν είναι «καλλιτεχνική παρέμβαση» στο πλαίσιο της Documenta 14, αλλά μία αποκρουστική κατασκευή με σκαλωσιές οικοδομής, τεράστια αντίβαρα και ένα κακοστημένο ψιλό δίκτυ, πρασινωπό και μουτζουρωμένο, που καλύπτει όλη την επιφάνεια της πλατείας.
Το δίκτυ υποτίθεται ότι από ψηλά θα δείχνει μία ζωγραφιά. Αλλά επειδή εμείς που ζούμε στην Αθήνα δεν συνηθίζουμε να κυκλοφορούμε με... ελικόπτερο, βλέπουμε μόνο την από κάτω πλευρά του που απεικονίζει μουτζούρες, καυσαέριο και βρωμιά.
Η πρώτη εντύπωση που δημιουργεί το τσαντίρι είναι ότι στήθηκε για να προστατέψει από τον ήλιο τους εξαθλιωμένους πρόσφυγες και μετανάστες, τα τοξικοεξαρτημένα άτομα και τις εκδιδόμενες γυναίκες και άνδρες που κατοικοεδρεύουν στην πλατεία.
Θα ήταν μία αισθητικά άσχημη επιλογή αλλά ευγενικών κινήτρων σε μία κατάσταση κρίσης, όπως αυτή που ζούμε. Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος. Το τσαντίρι στήθηκε για να φιλοξενήσει μελλοντικά μία περιοδική αγορά λουλουδιών! Κάτω δηλαδή από αυτή την τεράστια ασχήμια, θα πωλούνται όμορφα λουλούδια...
Γιατί έπρεπε η αγορά λουλουδιών να γίνει στη δεύτερη πιο σημαντική πλατεία της Αθήνας;
Η απάντηση που δίνουν από το Δήμο είναι ότι έτσι θα κυκλοφορήσει και «κανονικός» κόσμος στην πλατεία, θα σταματήσει να είναι γκέτο συγκεκριμένων ομάδων πληθυσμού, και σε συνδυασμό με τις καφετέριες που στήνονται, ίσως μελλοντικά η Ομόνοια να σταματήσει να είναι ένα άθλιο τοπόσημο της Αθήνας.
Οι πιθανότητες επιτυχίας του σχεδίου; Από μηδαμινές μέχρι μηδενικές.
Όσο η Ομόνοια παραμένει μία άθλια, κακοσχηματισμένη, βρώμικη, μπαζωμένη αλάνα, ποτέ δεν πρόκειται να αλλάξει χαρακτήρα και να προσελκύσει κόσμο.
Όσες ελιές κι αν βάλει σε γλαστρούλες ο δήμος, όσα χάπενινγκ κι αν πραγματοποιηθούν, όσο φτηνά κι αν πωλούνται οι καφέδες και τα σουβλάκια, η πλατεία θα παραμένει μία ασχήμια στο κέντρο της πρωτεύουσας που οι περισσότεροι θα συνεχίσουμε να αποφεύγουμε. Η Ομόνοια χρειάζεται κατεδάφιση και στήσιμο από την αρχή.
Είναι η πιο αποτυχημένη κεντρική πλατεία, όχι της Ευρώπης, αλλά των Βαλκανίων και της Μέσης Ανατολής. Πηγαίνετε στη Σόφια, στο Βουκουρέστι, στο Αμάν, στο Κάιρο... Τέτοια αθλιότητα δεν θα συναντήσετε πουθενά.
Η Ομόνοια είναι μία μείξη των απολιθωμάτων της τελευταίας, αποτυχημένης ανάπλασης (αλήθεια, οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί δεν αισθάνονται την ανάγκη να μαζέψουν τα ρημάδια των έργων τους;) και μίας σειράς πρόχειρων και αντιαισθητικών μπαλωμάτων που αναδεικνύουν την έλλειψη στοιχειώδους αστικής αισθητικής.
«Η μόνη λύση είναι να τη δώσουμε σε έναν ευεργέτη και να την φτιάξει από την αρχή. Πρόσεξε: όχι να κάνει τα σχέδια και μετά να έρθουν δήμος και κράτος να ξεκοκαλίσουν την ανάθεση. Με το «κλειδί στο χέρι» να την παραδώσει. Από την αρχή μέχρι το τέλος δικό του έργο. Κι ας της αλλάξει όνομα. Να τη βγάλουμε «πλατεία Φουφουτίδη». Μόνο έτσι θα γίνει ανθρώπινη η Ομόνοια», μου λέει ο περιπτεράς, αυτή τη φορά χωρίς χαμόγελο αλλά με οργή.
Δεν ξέρω αν είναι η λύση. Είμαι σίγουρος όμως ότι η σημερινή Ομόνοια είναι απλά μία ντροπή για τους Αθηναίους.
Αναδημοσίευση από postmodern.gr