Το πρωινό της 23ης Μαΐου βρήκε την Αθήνα μουδιασμένη. Το τρομοκρατικό χτύπημα στο Μάντσεστερ, με πολλούς νεκρούς (ανάμεσα τους μια 8χρονη με ελληνικές ρίζες), ερχόταν σε ευθεία γραμμή με το σοκ από την αποτυχία στο Eurogroup της 22ας Μαΐου 2017.
Η αριστερά και η δεξιά είχαν υψηλές προσδοκίες από το Eurogroup. Ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε φροντίσει να ανεβάσει πολύ ψηλά τον πήχη διαρρέοντας στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες ότι περίμενε τόσο καλά νέα που μπορεί και να αναγκαζόταν να φορέσει γραβάτα (κίνηση συνώνυμη, κατά την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και τον Πρωθυπουργό, της επίλυσης του θέματος χρέους).
Είμαι από εκείνους που θεωρούν ότι η επικοινωνιακή φήμη της Κυβέρνησης είναι αντιστρόφως ανάλογη της πραγματικής επικοινωνιακής της αξίας. Βλέπετε από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές ακόμα, που οι καμπάνιες του τότε υποψηφίου δημάρχου Γαβριήλ Σακελλαρίδη και της νυν περιφερειάρχου Ρένας Δούρου είχαν προκαλέσει αίσθηση (ιδιαίτερα στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και το Διαδίκτυο), είχε δημιουργηθεί η φήμη μιας ισχυρής επικοινωνιακής ομάδας. Η φήμη αυτή φούντωσε το 2015 κι έμεινε να χαρακτηρίζει το ΣΥΡΙΖΑ χωρίς πρακτικό ενδιαφέρον, αλλά με ρίγη εκ μέρους στελεχών της ΝΔ, πρωτίστως, που μη μπορώντας να επεξηγήσουν διαφορετικά την πολιτική κατάσταση απέδιδαν στοιχεία και χαρακτηριστικά υπερφυσικού στην επικοινωνία του ΣΥΡΙΖΑ.
Στην Ελλάδα επικρατεί επί έτη η αίσθηση της κακιάς Γερμανίας ή των κακών συμμάχων. Οι κακοί δανειστές που μας κατέστρεφαν. Και πριν, και πολύ περισσότερο από το 2015, το πρόσωπο - συνώνυμο του κακού ήταν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Τι κι αν ο ίδιος είχε μια προσωπική περιπέτεια που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, τι κι αν ο ίδιος ήταν γέννημα θρέμμα της καπιταλιστικής Δυτικής Γερμανίας. Από το 2010 και μετά ήταν ο κακός Γερμανός που ήθελε να μας βγάλει από το ευρώ ή γενικά που ήθελε το κακό μας.
Πρόσφατα, ο κ. Σόιμπλε χαρακτηρίστηκε από έναν άνθρωπο που εκτιμώ βαθύτατα «σύγχρονος Μέτερνιχ». Το αρχικό σοκ μου διαδέχτηκε η άποψη ότι την ίδια αναχρονιστική αντίληψη που έδειξε ο Μέτερνιχ στην κατανόηση της εποχής, την ίδια φαιδρή αντίληψη δείχνει σήμερα και ο κ. Σόιμπλε. Κοινό χαρακτηριστικό και των δύο ανδρών: η έχθρα έναντι των Ελλήνων και της προσπάθειας αυτοδιάθεσής τους.
Ο Σόιμπλε παρέμεινε αγαπημένο πολιτικό θύμα της Κυβέρνησης και ιδιαίτερα του Πρωθυπουργού προσωπικά. Μια έρευνα στο διαδίκτυο φθάνει και περισσεύει για να μετρήσει κανείς δεκάδες άμεσες ή έμμεσες δυσφημιστικές αναφορές του Πρωθυπουργού εναντίον του Υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας.
Πρέπει να ήταν αυτή η αίσθηση προσωπικής βεντέτας που οδήγησε τον Κ. Μητσοτάκη στο ραντεβού του Φεβρουαρίου του 2017 και την αίσθηση ότι ο κ. Σόιμπλε θα έπεφτε στη γοητεία της ΝΔ. Κάτι τέτοιο μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχθεί. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι δεν πήγε καλά. Ο κ. Μητσοτάκης φημίζεται για την τεχνογνωσία του και την επιθυμία του για τελειότητα. Άρα είμαι σίγουρος ότι δεν πρέπει να κοιτάξει στο καθρέπτη. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί παραξενεύτηκαν από την παρουσία του κ. Σταϊκούρα, διότι δεν υπήρχε κάποια ουσιαστική ένδειξη ότι η ΝΔ έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στο θέμα των επαφών με τον κ. Σόιμπλε. Ωστόσο ήταν επιβεβλημένη, διότι ο κ. Σταϊκούρας είχε και έχει την πρώτη και καλύτερη εικόνα στο τι συμβαίνει στο κράτος. Σίγουρα, όμως κάτι δεν πήγε καλά σε εκείνο το ραντεβού. Τίποτα μέχρι σήμερα δεν δείχνει το αντίθετο.
Διότι έκτοτε, και με αποκορύφωμα τις τελευταίες ημέρες, αυξάνονται οι φωνές είτε συνομιλητών της ΝΔ, είτε φιλικών προς αυτήν μέσων όπου κατηγορείται ο Σόιμπλε που δεν βρίσκονται οι λύσεις. Μάλιστα σήμερα μια εξαιρετικά καλή ιδέα-αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη, που είναι ο νέος πατριωτισμός και η έμπνευση που πρέπει να έχουν οι Έλληνες πολίτες από τη χώρα τους έτσι ώστε οι θυσίες τους να σημαίνουν και την ταυτόχρονη ανάνηψή της (σπίτι και πατρίδα ένα κι αυτό,) μεταφράστηκε ως «μια επανατοποθέτηση απέναντι στους εταίρους που φέρθηκαν πιο πολύ ως δανειστές παρά ως σύμμαχοι». Ενώ σε φιλικό προς τη ΝΔ μέσο διαβάζει κανείς στο editorial του: «είπαμε, είμαστε ευρωπαϊστές, αλλά πρέπει και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας να δείξουν κι αυτοί κάπως, κάπου, κάποτε τον ευρωπαϊσμό τους. Δεν γίνεται να έχουμε ψηφίσει 3-4 μνημόνια (ανάλογα με το μέτρημα που κάνει κανείς), να έχουμε αποδεχτεί πρόσθετα προληπτικά μέτρα και για μετά τη λήξη του προγράμματος, να έχουμε χάσει το ¼ του ΑΕΠ μας, να είναι η ανεργία στο 25% και ο κ. Σόιμπλε μαζί με τους συμμάχους του να μη συναινεί στη ρύθμιση του χρέους. Προσέξτε!»
Υπάρχουν εκατομμύρια λέξεις που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς για να περιγράψει το πρωτόγνωρο της κατάστασης στη χώρα μας. Είμαστε σε μια χρονική περίοδο που η κοινωνία επαναδιαμορφώνεται, γράφονται πάλι βιβλία οικονομίας, πολιτικής επιστήμης, κοινωνιολογίας και φιλοσοφίας. Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι τόσο πρωτόγνωρη που σχεδόν κανείς δεν μπορεί να τη διαβάσει. Κάθε φορά που νομίζεις ότι έχεις διαβάσει και κατανοήσει ένα κεφάλαιο έρχεται ένα νέο άγνωστο. Η γλώσσα καταρρακώνεται, η ψυχραιμία χάνεται και ο εκνευρισμός γιγαντώνεται.
Σ' αυτή την κατάσταση η πολιτική μοιάζει συνέχεια να αποδυναμώνεται. Και το πολιτικό σύστημα αρέσκεται να βρίσκει ένα κοινό εχθρό παρά να βρίσκει βιώσιμες, πρακτικές κι αξιόπιστες λύσεις. Το πρόβλημα δεν είναι ο εχθρός. Ούτε καν ότι δεν υπάρχει συνειδητοποίηση ότι στην πράξη δεν υπάρχει εσωτερική κατανάλωση. Ό,τι λέμε μέσα (στην πατρίδα μας) το λέμε ταυτόχρονα κι έξω (στο παγκόσμιο χωριό). Το πρόβλημα είναι γιατί δεν υπάρχει κατανόηση ότι πρωτίστως αυτό που μας λένε οι σύμμαχοι, δανειστές, ο Σόιμπλε εάν θέλετε, είναι απλά «δεν σας εμπιστευόμαστε», «δεν σας πιστεύουμε».
Εάν ζήτημα μας είναι να βρούμε τον εχθρό, ο αντισοϊμπλεϊσμός παίζει τρελά. Σίγουρο στοίχημα. Να βάλουμε όλοι εκεί τα -όποια έχουν μείνει- λεφτά μας. Εάν το ζήτημα είναι να βρούμε, επιτέλους, λύση και να κλείσει αυτή η επταετής τρέλα ας σοβαρευτούμε. Όλοι ανεξαιρέτως. Η σημερινή σιωπή της Κυβέρνησης με τη σημερινή αυστηρώς επικοινωνιακή διαχείριση της Αντιπολίτευσης δεν περιποιεί τιμή για το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Οι κενού περιεχομένου δηλώσεις που πλέον δε γίνονται πιστευτές από κανένα δεν μπορούν να καλύψουν το πολιτικό κενό. Και οι θέσεις - ατάκες για μονόστηλα εφημερίδων των κομμάτων της αντιπολίτευσης δε δίνουν πραγματική ελπίδα.
Οι επόμενες τρεις εβδομάδες είναι κρίσιμες. Κρισιμότατες. Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια κατάσταση όπου τα νούμερα δείχνουν πάλι να ευημερούν, αλλά οι πολίτες όχι. Η ανασφάλεια κυριαρχεί. Ο καθένας από εμάς δεν μπορεί παρά να τρελαθεί με την ιδέα ότι θα πάει σε μια συναυλία με τα παιδιά του και δεν θα γυρίσει επειδή κάποιος αποφάσισε να αυτοκτονήσει στο όνομα των όποιων πιστεύω του. Επιτρέψτε μου και πάλι: μια τρέλα. Σ' αυτό το κλίμα που πολλοί δεν το κατανοούν διότι κλείνονται σε τέσσερις (πολιτικούς) τοίχους δεν χωράει άλλο ψέμα ή άλλη προσωπική ανασφάλεια. Και δεν χωράει άλλο δείξιμο του δακτύλου στον φταίχτη. Φθάνει με τα λάθη των άλλων και τις ευθύνες τους. Ας βρούμε εμείς λύση. Κι ας πείσουμε τους άλλους γι' αυτή.