(δική μου μίνι εισαγωγή) Πάντα θαύμαζα τους εκπαιδευτικούς που ασχολούνται με την ειδική αγωγή. Το θεωρώ ένα ιδιαίτερα ψυχοφθόρο, αλλά τόσο γενναιόδωρο λειτούργημα που απαιτεί σθένος που δεν περιορίζεται σ' ένα «οκτάωρο».
(επίσημη εισαγωγή) Γιώργος Ν. Ευγενειάδης: ένας τεχνολόγος τροφίμων ο οποίος, εκτός πολλών άλλων, εργάζεται και ως καθηγητής ειδικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ένας νέος άνθρωπος που αγάπησε την ενασχόληση με την ειδική αγωγή, εμπνέει τους μαθητές του ν' ασχοληθούν με τη μαγειρική και χρησιμοποιεί το blogging και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Facebook και Instagram για να κάνει το μάθημά του πιο διαδραστικό. Κι αυτοί είναι μόνο κάποιοι απ' τους λόγους για τους οποίους θα σε κερδίσει ο συγκεκριμένος τύπος. Τους υπόλοιπους θα τους ανακαλύψεις στη συνέντευξη που ακολουθεί.
-Θα ήθελα να θυμηθείς τη στιγμή που αποφάσισες να συνδυάσεις τις σπουδές σου στην Τεχνολογία Τροφίμων με την εκπαίδευση σε άτομα με μαθησιακές δυσκολίες.
-Θυμάμαι πριν από περίπου 7 χρόνια, όντας ήδη εκπαιδευτής ενηλίκων, αποφάσισα να κάνω ένα σεμινάριο Ειδικής Εκπαίδευσης, προκειμένου να εξελίξω τις δυνατότητες μου στον τομέα αυτόν. Μέχρι τότε δεν είχα καμιά επαφή με άτομα με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές και μαθησιακές δυσκολίες.
Στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του σεμιναρίου, έπρεπε να κάνουμε πρακτική άσκηση σ' ένα ειδικό σχολείο. Μπαίνοντας στο χώρο του σχολείου, απ' την πρώτη στιγμή ένιωσα μια ιδιαίτερη ενέργεια απ' τα παιδιά και θεώρησα πρόκληση το να μπορέσω να επικοινωνήσω μαζί τους. Θυμάμαι, μάλιστα, ότι ένας μαθητής με αυτισμό δεν αποχωριζόταν με τίποτε το αγαπημένο του βιβλίο. Αυτό δεν ήταν άλλο από ένα βιβλίο μαγειρικής! Αυτή η ανάμνηση θα με συντροφεύει σ' όλη μου τη ζωή.
-Πώς μπορεί να συμβάλλει η μαγειρική στην εξέλιξη ενός ατόμου με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες;
-Σίγουρα μόνο εξέλιξη και συνεχή βελτίωση μπορεί να παρέχει. Εξέλιξη στην επικοινωνία των μαθητών με καθηγητών αλλά και μεταξύ τους. Υπάρχει συνεργασία για να ολοκληρωθεί ένα αποτέλεσμα. Ο τελικός στόχος είναι ένα πιάτο το οποίο αποτελεί ένα ολοκληρωμένο δημιούργημα το οποίο μάλιστα μπορούμε να γευτούμε.
Εξέλιξη στην ικανότητα του ατόμου ν' αποκτήσει δεξιότητες αυτόνομης διαβίωσης, μιας και στο εργαστήριο μαγειρικής, πέρα απ' το να παρασκευάζουμε και να μαγειρεύουμε τρόφιμα, μαθαίνουμε και τους κανόνες υγιεινής και εργονομίας χώρου -δεξιότητες που θα βοηθήσουν τους μαθητές στην καθημερινή τους ζωή.
Εξέλιξη στη δυνατότητα των μαθητών στην αγορά εργασίας. Πολλοί απ' τους μαθητές έχουν ιδιαίτερο ταλέντο στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική και μπορούν να εργαστούν με ιδιαίτερη επιτυχία. Αυτό, άλλωστε, συμβαίνει εδώ και χρόνια στο εξωτερικό. Το μονό που χρειάζεται είναι ένα «πλαίσιο προστασίας» για την ομαλή ένταξη τους στην αγορά εργασίας και φυσικά την αποδοχή τους.
-Πού δίδασκες φέτος; Θα ήθελα να μας πεις λίγα λόγια για τους μαθητές σου.
-Φέτος εργαζόμουν σε ειδικό σχολείο Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην περιοχή της Ελευσίνας, η οποία θα είναι και πολιτιστική πρωτεύουσα το 2021. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τις ηλικίες των παιδιών ενός γυμνασίου.
Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μαθητές με Αναπηρία και Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες. Πιο αναλυτικά, παρουσιάζουν ειδικές μαθησιακές δυσκολίες όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού), νοητική υστέρηση, διαταραχές ομιλίας-λόγου κ.α. Επίσης, κάποιοι μαθητές παρουσιάζουν σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες και παραβατική συμπεριφορά. Το σίγουρο είναι ότι πρόκειται για προσωπικότητες με όρεξη και αγάπη για τη ζωή.
-Θα ήθελα να θυμηθείς κάποια στιγμή που συγκινήθηκες πολύ κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος και σκέφτηκες πως «ναι, μόνο αυτό το επάγγελμα θα ήθελα να κάνω στη ζωή μου».
-Αυτό πλέον αποτελεί για εμένα πολύ συχνό φαινόμενο. Η εκδήλωση συναισθημάτων απ' τους μαθητές είναι έντονη καθημερινά.
Αυτό, όμως, που δε θα ξεχάσω ποτέ είναι όταν μια μέρα ένας μαθητής μου ήταν στεναχωρημένος. Όταν τον ρώτησα το λόγο, μου απάντησε πως ντρεπόταν να πει στους φίλους και γνωστούς που έβλεπε στο δρόμο για το σχολείο που πάει, δηλαδή το ότι δεν είναι ένα σχολείο τυπικής εκπαίδευσης ή «φυσιολογικό» όπως λάθος λέγεται απ' τον κόσμο, αλλά ένα «Ειδικό Σχολείο».
Στο μάθημα τού έδωσα ένα γνωστό περιοδικό για να διαλέξει μια συνταγή να γράψει στο τετράδιο του. Στις τελευταίες σελίδες είχε μια συνέντευξη μου, στην οποία μιλούσα για την ειδική εκπαίδευση και τους μαθητές μου. Όταν έφτασε στο σημείο αυτό και ξεκίνησε να διαβάζει με έκπληξη τη συνέντευξη, διαμαρτυρήθηκε αρχικά λέγοντας «κύριε τι λέτε; παιδιά με αναπηρία και ειδικές ανάγκες»; Στο τέλος της ανάγνωσης δε θα ξεχάσω ότι συγκινημένος μου είπε ότι πλέον δε ντρέπεται για το σχολείο του.
Αυτή ήταν η καλύτερη εκπαιδευτική μου εμπειρία ως τώρα.
-Ποια ιστορία σχετική με «τα παιδιά σου» δε βαριέσαι ν' αφηγείσαι ποτέ;
-Κάθε μέρα είναι και μια νέα εμπειρία και μια μοναδική ιστορία. Θα σας περιγράψω κάτι που έγινε φέτος. Σ' ένα ειδικό σχολείο οι ρυθμοί είναι ιδιαίτερα έντονοι. Πέρα απ' τα μαθήματα, πρέπει να διασφαλιστεί η ασφάλεια των παιδιών -έτσι υπάρχουν εφημερίες εκπαιδευτικών και πολλά καθήκοντα.
Μέσα, λοιπόν, σ' όλο αυτό το κλίμα προσπαθούσαμε με μια ομάδα παιδιών να κάνουμε την πιο τέλεια βασιλόπιτα για το σύλλογο διδασκόντων. Περά απ' τη γεύση, μας ενδιέφερε και η εμφάνιση. Έπειτα από δυο αποτυχημένες προσπάθειες καθώς τις κάψαμε, καταφέραμε να κάνουμε μια τρίτη ιδανική βασιλόπιτα την οποία έκρυψα σ' ένα ντουλάπι του εργαστηρίου. Τελικά, ένας μαθητής την ανακάλυψε και έκανε μια «τσιμπιά» στη γωνιά της!
-Το μάθημά σου είναι διαδραστικό και χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες: είδα στο blog σου πως υπάρχουν συνταγές τις οποίες καλούνται να παρασκευάσουν οι μαθητές σου και στο σπίτι. Μίλησε μου για το blog και πόσο χρήσιμο εργαλείο είναι για το μάθημά σου.
-Ναι, είμαι υπέρ των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Έτσι, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να κάνω το μάθημα πιο διαδραστικό για τους μαθητές και... τελικά πέτυχε!
Ορμώμενος απ' τα Food Blogs που κατακλύζουν το διαδίκτυο, αποφάσισα πριν τρία χρόνια να δημιουργήσω ένα blog κι εγώ. Ένα blog που δημιουργήθηκε για να πει ένα Εύγε στη «Διαφορετικότητα»!
Στην κατηγορία «Ειδική Εκπαίδευση», οι μαθητές παρουσιάζουν τις συνταγές που εκτέλεσαν στο εργαστήριο του σχολείου. Μπορούν να εκτελούν τις συνταγές και στο σπίτι τους, τις οποίες έμαθαν άλλα και δημιούργησαν βήμα-βήμα με δικές τους φωτογραφίες.
Κάθε συνταγή συνοδεύουν εκπαιδευτικοί στόχοι αλλά και σχετικές πληροφορίες Τεχνολογίας Τροφίμων, από την επίσημη βιβλιογραφία των βιβλίων του Υπουργείου Παιδείας, τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στην Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη του blog μαζί με επιπλέον εκπαιδευτικό υλικό. Έτσι, η κάθε συνταγή αποτελεί παράλληλα ένα εργαλείο μάθησης για τον εκπαιδευτικό αλλά και το μαθητή ενώ παράλληλα το μάθημα γίνεται πιο διαδραστικό και αποκτά μια διαφορετική Διάσταση!
Οι μαθητές μου στέλνουν φωτογραφίες από αυτά που κάνουν στο σπίτι τους, τις οποίες και αναρτώ στο Instagram στο προφίλ Evgespecialeducation άλλα και στη σελίδα Εύγε στο Facebook. Έτσι, ο κόσμος επιβραβεύει το έργο τους το οποίο αναδεικνύεται με μέσα που υπάρχουν στην καθημερινότητα μας.
-Διάβασα στο blog την ατάκα «η διαφορετικότητα είναι αυτή που μας κάνει ξεχωριστούς» με την οποία συμφωνώ. Την ίδια στιγμή σκέφτομαι πως υπάρχει μία μεγάλη μερίδα κόσμου που αυτή ακριβώς τη διαφορετικότητα πολεμά ή αρνείται ν' αποδεχτεί. Πόσο εύκολο είναι ένας δάσκαλος να προετοιμάσει τα παιδιά που πρέπει να ζουν και ν' αντιμετωπίζουν και τέτοιες αντιδράσεις;
-Η αλήθεια είναι πως η «Διαφορετικότητα» δεν είναι ικανοποιητικά αποδεκτή στη χώρα μας. Χρειάζεται σωστή ενημέρωση και προσέγγιση η οποία θα πρέπει να ξεκινάει από τις μικρές τάξεις του σχολείου.
Πέρα απ' τη διεκπεραίωση του μαθήματος, μιλάω ανοιχτά με τους μαθητές μου, συζητώντας τις ανάγκες τους και τους προβληματισμούς τους. Προσπαθώ σίγουρα να τονώσω με οποιονδήποτε τρόπο την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση τους, εργαλεία που θα τους χρειαστούν για ν' αντιμετωπίσουν τη ζωή.
-Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα στον τομέα της Ειδικής Αγωγής, αν και έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας. Πόσο αισιόδοξος είσαι για την ύπαρξη κατάλληλων δομών και ανθρώπων που μπορούν να στηρίξουν τα παιδιά και τις οικογένειές τους;
-Τα τελευταία χρόνια έχουν όντως γίνει αρκετά βήματα στον τομέα της ειδικής εκπαίδευσης και της προσέγγισης των ατόμων με αναπηρία.
Θέλω να είμαι αισιόδοξος, το οφείλω στους μαθητές μου. Απλά, θα πρέπει η ειδική αγωγή να πλαισιώνεται από άτομα με πραγματική αγάπη και ψυχή γι' αυτήν. Όσο για την ύπαρξη δομών, εδώ έρχεται το οικονομικό κομμάτι και βαδίζουμε σ' άλλα μονοπάτια.
-Ποιο είναι το πιο τρελό σου όνειρο για το μέλλον;
-«Τρελό»; Δεν ξέρω, σίγουρα θα ήθελα ν' αφήσω το δικό μου στίγμα στην ειδική εκπαίδευση, ένα στίγμα διαφορετικό για τη «διαφορετικότητα».
-Ποιο είναι το μάθημα που έχεις διδαχτεί εσύ όσο διδάσκεις τους μαθητές σου;
-Αυτό που έχω διδαχτεί είναι η ειλικρινής έκφραση των συναισθημάτων, χωρίς να υπεισέρχονται δευτερογενείς σκέψεις. Άλλωστε, η αμεσότητα τα κάνει όλα πιο απλά. Αυτό που διδάσκω είναι η αισιοδοξία στην αντιμετώπιση της ζωής.
-Αν μας καλούσες σ' ένα μάθημά σου, τι συνταγή θα επέλεγες να μας μάθεις;
-Θα το άφηνα στους μαθητές μου: Εκείνοι γνωρίζουν πολύ καλά τη μυστική συνταγή της επιτυχίας!
*Oι φωτογραφίες των φαγητών, καθώς και το food styling είναι δημιουργία των μαθητών του Γιώργου. Τα δικά του πορτρέτα ανήκουν στην Κωνσταντίνα Τριανταφυλλίδου (d-tri).
*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε αρχικά στο publiSHIT magazine.