Προ λίγων εβδομάδων, μετά τις πρώτες αντιδράσεις για το νέο νόμο για την ανώτατη εκπαίδευση και την έρευνα, είχα διατυπώσει στο άρθρο μου στη HuffPost Greece την εξής θέση:
Με άλλα λόγια ο νέος νόμος επαναφέρει την έννοια «ακαδημαϊκό άσυλο», μια έννοια συνυφασμένη όπως είπαμε με την ιστορία του Πανεπιστημίου παγκοσμίως. Έχει και σημειολογικό ενδιαφέρον μάλιστα, ότι ο νέος νόμος αναφέρει και το «δικαίωμα στην εργασία», μια παράλειψη του παλαιού νόμου, και σαφώς «φιλελεύθερη στροφή». Στα θετικά του και ο σαφέστερος ορισμός της δυνατότητας και αυτεπάγγελτης παρέμβασης δημόσιας δύναμης.
Θεώρησα τότε και συνεχίζω να θεωρώ, ότι η έννοια του ασύλου είναι ένα ιστορικό κεκτημένο για το Πανεπιστήμιο, και έχει μια βαρύνουσα σημειολογία, διότι ήταν ιστορικά μια από τις βάσεις του διαχωρισμού της Επιστήμης από την Εκκλησία, και ένας εκ των θεμέλιων λίθων που επέτρεψαν στα Πανεπιστήμια «να προστατεύσουν την ελεύθερη διακίνηση ιδεών, την απρόσκοπτη έρευνα, τις νέες ιδέες και τις τολμηρές νέες αξίες ζωής που οδήγησαν στην Αναγέννηση και στον Διαφωτισμό» (Κ. Γεωργουσόπουλος, «Ασύλου σύληση», 24 Γράμματα, από όπου αντιγράφηκε και ο τίτλος του παρόντος άρθρου).
To Υπουργείο Παιδείας φρόντισε να διαψεύσει τις οποιεσδήποτε προσδοκίες μου και την καλή μου διάθεση «να δω το ποτήρι μισογεμάτο». Το νέο κείμενο για το Άρθρο 3 έχει ως εξής :
Άρθρο 3
Ακαδημαϊκές Ελευθερίες
1. Στα Α.Ε.Ι. κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και στη διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών. Το ακαδημαϊκό άσυλο αναγνωρίζεται για την κατοχύρωση των δημοκρατικών αξιών, των ακαδημαϊκών ελευθεριών στην έρευνα και στη διδασκαλία, την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών, την προστασία του δικαιώματος στη γνώση και τη μάθηση και την εργασία έναντι οποιουδήποτε επιχειρεί να το καταλύσει.
2. Επέμβαση δημόσιας δύναμης σε χώρους των Α.Ε.Ι. λαμβάνει χώρα σε περιπτώσεις πλημμελημάτων και κακουργημάτων και εγκλημάτων κατά της ζωής αυτεπαγγέλτως και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μετά από απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου. Οι ως άνω περιορισμοί δεν ισχύουν για το Πυροσβεστικό Σώμα.
Με άλλα λόγια, διαγράφηκαν και προστέθηκαν φράσεις που ακυρώνουν ακριβώς αυτά που είχα θεωρήσει ως προσπάθεια σύγκλισης και πραγματικής διασφάλισης του ασύλου ιδεών. Ελπίζω να πρόκειται περί απλής σύμπτωσης και ο κ. Γαβρόγλου και το γραφείο του να μην παρακολουθούν με τόση προσήλωση την HuffPost Greece και τις προσπάθειες αρθρογραφίας μου και να αντέδρασαν αντανακλαστικά με άρνηση σε οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί - φευ - «φιλελεύθερη στροφή»... παρόλο που η προσοχή τους θα τιμούσε τη ματαιοδοξία μου, η πιθανότητα είναι τρομακτική.
Μήπως όμως η πραγματικότητα, ότι έκαναν ανεξάρτητα την διόρθωση, είναι ακόμα πιο τρομακτική;
Πιστεύουν στο Υπουργείο Παιδείας, ότι το δικαίωμα στην εργασία είναι λιγότερο σημαντικό από το δικαίωμα στην γνώση και τη μάθηση, ή πιστεύουν ότι η εργασία δεν είναι απαραίτητη για την κατάκτηση της γνώσης και απαραίτητο συστατικό της διαδικασίας της μάθησης;
Πιστεύουν στο Υπουργείο Παιδείας, ότι τα πλημμελήματα είναι αποδεκτές δραστηριότητες για τον Πανεπιστημιακό χώρο; Ίσως π.χ. μια απλή επίθεση που δεν προκαλεί μόνιμη βλάβη, οι παραβάσεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας ή και κακουργήματα που δεν είναι ευθέως κατά της ζωής, όπως η διακίνηση και χρήση ναρκωτικών, να είναι και απαραίτητα συστατικά για την κατοχύρωση των δημοκρατικών αξιών; Αλήθεια, ποιες είναι αυτές οι δημοκρατικές αξίες στις οποίες συνεχίζει να αναφέρεται το Άρθρο 3; Οι δημοκρατικές αξίες της ψευδεπίγραφης Αριστεράς του κ. Τσίπρα ή αυτές της Εθνολαϊκής Δεξιάς του κ. Καμένου;
Θα μπορούσα να «ελπίζω» ότι η Κυβέρνηση έχοντας ξεπουλήσει για ελάχιστα αργύρια το υπόλοιπο του μανδύα αριστερής πολιτικής σε όλα τα υπόλοιπα μέτωπα, κρατάει στην Παιδεία το «αριστερό της προσωπείο»... αλλά και αυτό το προσωπείο το εκθέτει προς έγκριση στην Εκκλησία: κατά τραγική ειρωνεία η Εκκλησία είναι ο φορέας από τον οποίο το Πανεπιστήμιο των «κουτόφραγκων» ιστορικά αισθάνθηκε ότι οφείλει να προστατευθεί, και επέτυχε την δημιουργία του Πανεπιστημιακού Ασύλου. Αλήθεια, είναι ο δρόμος από το «κόψιμο» της Συννεφούλας μέχρι τυχόν απαιτήσεις του Ιερατείου για την διδασκαλία της Θεωρίας της Εξέλιξης (που στην ουσία ατύπως υφίστανται μια και η Εξέλιξη παρότι περιέχεται στα σχολικά βιβλία τίθεται συστηματικά εκτός ύλης) μακρύς;
Η Κυβέρνηση τέλος, την ίδια στιγμή που δήθεν προστατεύει την αυτονομία του Πανεπιστημίου «επαναφέροντας το άσυλο», εξευτελίζει την πραγματική αυτονομία και την αυτοδιοίκηση με παγκόσμιες πρωτοτυπίες: π.χ. την διαδικασία αντισφαίρισης σημαντικών κονδυλίων έρευνας μεταξύ διαφόρων λογαριασμών, αλλά και την εν δυνάμει ανάθεση της Πρυτανείας σε αναπληρωτές καθηγητές (οι οποίοι μπορεί και μέσα στην διάρκεια της θητείας τους να κριθούν για το ακαδημαϊκό, ερευνητικό, αλλά και το... διοικητικό τους έργο από τους ... υφισταμένους τους). Πεδίον δόξης λαμπρό για διάφορες μορφές συναλλαγής. Χωρίς φυσικά ο νέος νόμος να κάνει οποιοδήποτε βήμα προς την πραγματική αυτονόμηση και αυτοδιοίκηση: π.χ. την εγκαθίδρυση της αυτονομίας καθορισμού των κριτηρίων και του αριθμού των εισακτέων προπτυχιακών φοιτητών και ουσιαστικότερη ανάληψη ευθύνης για τις τόσο απαραίτητες μετακινήσεις προπτυχιακών φοιτητών ανάμεσα σε γνωστικά παιδεία πέραν των «τετελεσμένων» της πραγματικά αδιάβλητης αλλά δήθεν αξιοκρατικής υπάρχουσας διαδικασίας εισαγωγής στα πολύπαθα Α.Ε.Ι.