Η Ρωσία κινητήριος μοχλός των συνομιλιών για τη Συρία

Η Ρωσία μέχρι τώρα έχει κινηθεί με απόλυτη στρατηγική συνέπεια και ευελιξία προασπίζοντας και ενδυναμώνοντας τα ερείσματά της στη Μέση Ανατολή. Από τη Συρία μέχρι τη Τεχεράνη και από τους Κούρδους μέχρι το Ισραήλ, η Μόσχα διαμορφώνει τις συνθήκες για ανάδειξή της σε μείζονα γεωπολιτικό δρώντα. Ωστόσο, η αυξανόμενη ρωσική επιρροή δεν θα πρέπει να απομονωθεί και να αναπτυχθεί χωρίς τη συμμετοχή και των ΗΠΑ. Η αγαστή συνεργασία και των δύο είναι "κλειδί" για την επίτευξη ειρήνης στη Συρία, όπως και ευρύτερα για την ομαλοποίηση σειράς ζητημάτων που έχουν προκύψει.
ASSOCIATED PRESS

Πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν παραδεχθεί πως η συμβολή της Ρωσίας στον τερματισμό του πολέμου στη Συρία είναι καθοριστική στις μέχρι τώρα εξελίξεις. Πριν από το καλοκαίρι σχεδόν κανείς δεν περίμενε ότι οι συγκρούσεις και τα παράλληλα μέτωπα που έχουν ανοίξει θα μπορούσαν να συγκρατηθούν με τη συμβολή -διπλωματική ή μη- των Αμερικανών. Το κενό ισχύος που άφησε η Ουάσινγκτον ήρθε να το καλύψει η Μόσχα.

Αντίστοιχα καθοριστική ήταν η συμβολή της Μόσχας στις συνομιλίες με το καθεστώς Άσσαντ για την καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Δαμασκού στις αρχές του 2014. Με τις ΗΠΑ να κρατούν επιφυλακτική στάση για την επιτυχία της διπλωματικής διαμεσολάβησης της Ρωσίας, ο Πρόεδρος Πούτιν όχι μόνο κατάφερε να πείσει τον Άσσαντ να καταστρέψει το οπλοστάσιο, αλλά δεσμεύτηκε και ο ίδιος προσωπικά ότι σε περίπτωση παρέκκλισης ο ίδιος πρώτος θα πρότεινε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την επιβολή αυστηρών κυρώσεων στη Συρία. Η μεσολάβηση της Ρωσίας ήταν ανάλογα αποτελεσματική και στο ζήτημα του πυρηνικού οπλοστασίου του Ιράν μετά τις ατέρμονες και αδιέξοδες συνομιλίες μεταξύ Τεχεράνης και Δυτικών.

Η Ρωσία μέχρι τώρα έχει κινηθεί με απόλυτη στρατηγική συνέπεια και ευελιξία προασπίζοντας και ενδυναμώνοντας τα ερείσματά της στη Μέση Ανατολή. Από τη Συρία μέχρι τη Τεχεράνη και από τους Κούρδους μέχρι το Ισραήλ, η Μόσχα διαμορφώνει τις συνθήκες για ανάδειξή της σε μείζονα γεωπολιτικό δρώντα. Ωστόσο, η αυξανόμενη ρωσική επιρροή δεν θα πρέπει να απομονωθεί και να αναπτυχθεί χωρίς τη συμμετοχή και των ΗΠΑ. Η αγαστή συνεργασία και των δύο είναι "κλειδί" για την επίτευξη ειρήνης στη Συρία, όπως και ευρύτερα για την ομαλοποίηση σειράς ζητημάτων που έχουν προκύψει, όπως το μέγα ζήτημα του προσφυγικού, η ένταση στις σχέσεις Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, ο έλεγχος της επιρροής των Ταλιμπάν σε Αφγανιστάν και Πακιστάν.

Ο Πούτιν έχει δηλώσει επανειλημμένως ότι θέλει να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ στο Συριακό. Η ηγεσία Ομπάμα δεν έχει μέχρι τώρα δείξει σημάδια ουσιώδους προσέγγισης, κάτι το οποίο αναμένεται να αλλάξει με την νέα ηγεσία στον Λευκό Οίκο, ανεξαρτήτως εάν ο επόμενος Πρόεδρος είναι Ρεπουμπλικανός ή Δημοκρατικός. Η τακτική Ομπάμα στην εξωτερική πολιτική, και κυρίως στη Μέση Ανατολή, ήταν δομημένη στην προσπάθεια δημιουργίας περιφερειακών δρώντων που θα αναλάβουν το βάρος της σταδιακής απομάκρυνσης αμερικανών στρατευμάτων από Ιράκ, Αφγανιστάν, Πακιστάν. Οι σύμμαχοι όμως που διατήρησε στην περιοχή δεν μπορούν είτε να ανταπεξέλθουν στις νέες ισορροπίες, όπως η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία, είτε δεν τέθηκαν οι κατάλληλες βάσεις για τη δημιουργία "δορυφόρων" που θα συγκρατούσαν την επιρροή των φανατικών ισλαμιστών, όπως στο Πακιστάν και στην Υεμένη.

Οι συνομιλίες για τη Συρία και ευρύτερα το εξάμηνο που ακολουθεί αναμένεται να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αναφορικά με τη στάση που θα τηρήσει η ΕΕ. Όσο θα σφίγγει ο κλοιός του προσφυγικού, και όσο τα κράτη-μέλη θα συνεχίσουν να τηρούν επαμφοτερίζουσα στάση, τόσο θα αυξάνεται η πίεση προς τις Βρυξέλλες. Αυτή είναι ίσως και η μεγαλύτερη πρόκληση που θα κλιθεί να αναλάβει η ολλανδική προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που ξεκίνησε τον Ιανουάριο.

Δημοφιλή