Έξι χρόνια κρίσης δεν είναι λίγα. Παιδιά που γεννήθηκαν το 2009 ή το 2010, και που σήμερα είναι εφτά και έξι χρόνων αντίστοιχα, προφανώς δεν θα θυμούνται τίποτα από την αρχή της κρίσης και στην ενήλικη ζωή τους θα την μνημονεύουν ακόμα λιγότερο. Οι νέοι όμως που την έζησαν και την ζουν στο πετσί τους είναι εκείνα τα άτομα που τα γεγονότα του Καστελόριζου τους βρήκαν να διασκεδάζουν ανέμελα στις τριήμερες σχολικές εκδρομές. Τα δύσκολα δεν είχαν φανερωθεί ακόμα τότε, οι δυσκολίες μαζί με τη μόνιμη μιζέρια έκαναν την εμφάνισή τους στον σκληρό χειμώνα του '12. Εκεί ήταν που οι τότε έφηβοι, τώρα νέοι που ετοιμάζονται να βγουν στην αγορά εργασίας, άρχισαν να αισθάνονται και να καταλαβαίνουν τι πάει να πει κρίση. Μέσα από την αδιαφορία ψίθυροι φύτρωναν, ένας συνωμοσιολογικός συγχυσμένος όχλος βλάσταινε αργά μέσα στα club και τα bar, μεγαλώνοντας τις σοδιές των δημαγωγών που όταν θα ήταν έτοιμοι θα τίναζαν την χώρα στον αέρα. Στο σχολικό περιβάλλον τότε δεν μπορούσες να ακούσεις κανέναν με ορθολογική άποψη. Άκουγες και από καθηγητές ακόμα για γερμανοτσολιάδες πρωθυπουργούς που πρέπει να πάν στην κρεμάλα, για αρειμάνιους ανθέλληνες Γερμανούς κτλ. Από πουθενά δεν μπορούσε να γλιτώσει, κάποιος ορθολογιστής από την καθιέρωση της ψεκασμένης ιδεολογικής ηγεμονίας.
Στα χρόνια που μεσολαβήσανε η χώρα γέρασε, η θνησιμότητα αυξήθηκε, οι γεννήσεις μειωθήκανε, το μέσο όρο ηλικίας στον πληθυσμό τον καταλαμβάνουν οι σαραντάρηδες και ο Έλληνας είδε τα παιδιά του να φεύγουν στο εξωτερικό. Σε αυτό το γερασμένο σκηνικό θέριεψε ο εθνολαϊκισμός και επικράτησαν οι δημαγωγοί.
Δεν θα καταλαβαίναμε ποτέ την ιδεολογική βλάβη που έγινε στους νέους αν δεν γινόταν το καταστροφικό δημοψήφισμα. Τότε ο ύπνος της αδιαφορίας έδωσε για ακόμα μία φορά την θέση του στον φανατισμό. Πρώτη φορά συναντούσε κάνεις το φαινόμενο της βίαιης και γρήγορης πολιτικοποίησης. Εκείνη την περίοδο επήλθε η μεγαλύτερη ζημιά διότι μονιμοποιηθήκαν τα πάθη και ο ιδεολογικός ανορθολογισμός έγινε μόνιμος σύντροφος μας. Είναι τόσο ισχυρά αυτά τα αισθήματα που δεν είναι για να απορεί κάνεις γιατί οι νέοι σε ποσοστό 80% ψήφισαν σαν μαγνητισμένοι «όχι».
Βέβαια θα ήταν τρομερή παράλειψη να μην αναφερθούμε και στους νέους από την αντίπερα όχθη. Βλέπετε όταν υπάρχει μια τόσο ισχυρή ηγεμονία όπως των αριστερών ψεκασμένων είναι φυσικό και επόμενο να δημιουργηθεί και το ιδεολογικά αντίθετο alter ego τους: οι δεξιοί ψεκασμένοι. Δαιμονοποιούν αυτά με τα οποία διαφωνούν, βλέπουν λίγα και θεοποιούν τα ασήμαντα. Υπάρχουν και κάποιοι ελάχιστοι νέοι, πραγματικά, φιλελεύθεροι που άρχισαν δειλά μέσα από τις στάχτες της μεσαίας τάξης να κάνουν την εμφάνισή τους. Αυτή η κατηγορία των νέων χαρακτηρίζονται από τους συνομηλίκους τους στην καλύτερη περίπτωση άτομα χωρίς ιδεολογία και στην χειρότερη γραφικοί.
Η πλειοψηφία των νέων αρνείται να διδαχθεί από την κρίση. Δε θέλουν να αντιληφθούν ότι η Ελλάδα το 2009 ήταν μία χώρα με υπερτροφικό δημόσιο τομέα και ανύπαρκτο, παρασιτικό ιδιωτικό. Αρνούνται πεισματικά να καταλάβουν την έννοια των μεταρρυθμίσεων και την χρησιμότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Η κρίση κάποια στιγμή θα τελειώσει αλλά τα πάθη και ο φανατισμός που αυτή δημιούργησε θα αργήσουν να ξεχαστούν.