Το μεγάλο ερωτηματικό του Σελαχατίν

Τυχόν είσοδος του φιλοκουρδικού κόμματος του Σελαχατίν Ντεμιρτάς στη βουλή, θα αλλάξει ευρύτερα τις ισορροπίες και για τη λύση του Κουρδικού στην Τουρκία. Ακόμη και εάν χρειασθεί να συνεργασθεί το ΑΚΠ με τους ακροδεξιούς γκρίζους λύκους, η τουρκική κοινωνία θα έχει ανοίξει σε ένα καινούργιο μεγάλο κεφάλαιο.
Burak Kara via Getty Images

Το βράδυ της 7ης Ιουνίου η προσοχή θα ξεφύγει για λίγο από την ελληνική οικονομική κρίση και θα στραφεί στην Τουρκία όπου διεξάγονται βουλευτικές εκλογές. Σε γενικές γραμμές το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κυβερνών κόμμα AKΠ βαδίζει για τη 10η συνεχόμενη εκλογική του νίκη σε 13 χρόνια (3 βουλευτικές, 3 δημοτικές, 2 δημοψηφίσματα και η εκλογή Προέδρου το 2014). Η δημοφιλία του Ερντογάν -που έχει ουσιαστικά αναλάβει την προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του, αν και έχει εκλεγεί υπερκομματικός Πρόεδρος της Δημοκρατίας- είναι αναμφισβήτητη. Εξακολουθεί να συνεπαίρνει τα πλήθη.

Το κρίσιμο ερώτημα των εκλογών είναι μόνον ένα: θα μπορέσει το αριστερίζον, φιλοκουρδικό κόμμα του Σελαχατίν Ντεμιρτάς να ξεπεράσει το όριο του 10% που ορίζει το τουρκικό Σύνταγμα, προκειμένου να εισέλθει στη βουλή; Ο Ερντογάν απέφυγε συστηματικά να αλλάξει τη συγκεκριμένη συνταγματική διάταξη που θέσπισε το δικτατορικό καθεστώς Εβρέν, παρ' ότι φρόντισε να στείλει τον γηραιό δικτάτορα στο δικαστήριο. Το υψηλό ποσοστό του ΑΚΠ και η πολυδιάσπαση των αντιπάλων του, για χρόνια διασφάλιζε ότι οι Ισλαμιστές θα μπορούν να κυβερνούν τη χώρα χωρίς να προσφεύγουν σε κυβερνήσεις συνασπισμού.

Τα πράγματα εμφανίζονται διαφορετικά σε αυτές τις εκλογές. Η είσοδος ή μη του Ντεμιρτάς στη Βουλή θα κρίνει:

  • εάν το ΑΚΠ θα έχει τουλάχιστον 330 βουλευτές που θα επιτρέψουν στον Ερντογάν να προκηρύξει δημοψήφισμα με σκοπό την αλλαγή του πολιτεύματος σε προεδρική δημοκρατία (σε περίπτωση εισόδου αποκλείεται αυτή η εκδοχή),
  • εάν το ΑΚΠ θα σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με 276 βουλευτές ή
  • εάν το ΑΚΠ θα χάσει για λίγες έδρες την αυτοδυναμία και θα χρειασθεί να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού (ισχνό ενδεχόμενο)

Ο Ντεμιρτάς είχε κατέλθει στις προεδρικές εκλογές του 2014 ως αντίπαλος του Ερντογάν και είχε αποσπάσει το 9,8% των ψήφων. Εάν στις 7 Ιουνίου εισέλθει οριακά στη βουλή θα λάβει 60 έδρες, οι οποίες σε άλλη περίπτωση θα κατευθυνθούν κυρίως προς το ΑΚΠ. Το κόμμα του Ντεμιρτάς είναι το μοναδικό που φλερτάρει με το εκλογικό όριο και αυτός είναι και ο λόγος που έχει καταστεί ο κύριος στόχος των επιθέσεων των Ισλαμιστών.

Η πιθανότητα επιτυχίας του Ντεμιρτάς την Κυριακή θα καταδείξει και ορισμένα άλλα πράγματα.

  • Το άμεσο ειναι η διάθεση των Ισλαμιστών να αποδεχθούν το αποτέλεσμα των εκλογών χωρίς νοθείες. Έχουν πλέον τους μηχανισμούς που θα τους επέτρεπαν να χειραγωγήσουν/νοθεύσουν τις ψήφους.
  • Το δεύτερο είναι εάν η Τουρκία θα συνεχίζει να βουλιάζει προς μία σταδιακά αυξανόμενη απολυταρχία με τον Ερντογάν κυρίαρχο όχι μόνον των κυβερνητικών λειτουργιών αλλά και των δημοκρατικών ελευθεριών εν γένει.

Το τρίτο και πλέον μακροπρόθεσμο συνδέεται με το ρόλο των Κούρδων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής την επόμενη ημέρα. Τυχόν είσοδος του φιλοκουρδικού κόμματος του Σελαχατίν Ντεμιρτάς στη βουλή, θα αλλάξει ευρύτερα τις ισορροπίες και για τη λύση του Κουρδικού στην Τουρκία. Ακόμη και εάν χρειασθεί να συνεργασθεί το ΑΚΠ με τους ακροδεξιούς γκρίζους λύκους, η τουρκική κοινωνία θα έχει ανοίξει σε ένα καινούργιο μεγάλο κεφάλαιο.

Δημοφιλή