Κλείνουμε σήμερα ένα χρόνο από το πιο επικίνδυνο ακροβατικό της μεταπολίτευσης. Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015. Ένα δημοψήφισμα τις συνέπειες του οποίου τις βιώνουμε και σήμερα με τα capital controls να ισχύουν ακόμα, παρά τις διαβεβαιώσεις των εμπνευστών του. Ένα δημοψήφισμα που δε χρειαζόταν, που δίχασε τον ελληνικό λαό και που έδωσε την χαριστική βολή στην αξιοπιστία του πολιτικού κόσμου.
Στο δημοψήφισμα αυτό ήρθε «Όχι» ημίχρονο - «Ναι» τελικό, για να μιλήσουμε με όρους στοιχήματος. Την Κυριακή το απόγευμα δηλαδή νίκησε το «Όχι» αλλά το βράδυ και τις επόμενες μέρες το «Όχι» μετατράπηκε σε «Ναι». Έκτοτε έχουν ακουστεί διάφορες μαρτυρίες των πρωταγωνιστών (Βαρουφάκης, Κωνσταντοπούλου) αλλά είναι νωρίς για να αποφανθεί η ιστορία το πώς και το γιατί.
Ας δούμε όμως ποιος κέρδισε. Το Όχι που κέρδισε ήταν πολλά Όχι μαζί. Όχι στο παλιό πολιτικό σύστημα που στήριξε ανοιχτά το «Ναι». Όχι στα κανάλια που χάνοντας πολλές φορές το μέτρο έστρεψαν τον κόσμο αντίθετα. Όχι στους ξένους που θέλουν να μας πιουν το αίμα όπως έλεγε η γνωστή αφίσα με τον Σόιμπλε. Όχι γιατί δεν θέλουμε να μας λένε τι θα κάνουμε. Όχι γιατί θα τους τρομάξουμε και θα μας τα χαρίσουν τα δανεικά...
Το δημοψήφισμα είναι η άμεση έκφραση της βούλησης των πολιτών. Μιας βούλησης η οποία όμως μετά από 6 χρόνια κρίσης και θυσιών είναι πολύ ευάλωτη στη δημαγωγία και στο «παραμύθιασμα». Στις 5 Ιουλίου λοιπόν ο λαϊκισμός κέρδισε κατά κράτος τον ορθολογισμό, όπως έγινε και στο πρόσφατο δημοψήφισμα στην Αγγλία. Ο ορθολογισμός είναι εύκολος αντίπαλος για τον λαϊκισμό όταν παίζει στο γήπεδό του. Δηλαδή όταν έχεις έναν ταλαιπωρημένο λαό και «ηγέτες» που του τάζουν λαγούς με πετραχήλια. Όταν επί 6 χρόνια ο λαός έχει γαλουχηθεί με το ότι υπάρχει κι άλλη λύση, ανώδυνη. Ότι δεν φταίμε εμείς αλλά οι κακοί ξένοι. Ότι μας φοβούνται οι ξένοι γιατί έχουμε υπερόπλα στη διαπραγμάτευση. Ότι δε χρειάζεται να ξεβολευτούμε...
Στο δημοψήφισμα αυτό ήρθε «Όχι» ημίχρονο, «Ναι» τελικό για να μιλήσουμε με όρους στοιχήματος.
Ίσως όμως ο λαός να είναι πιο σοφός απ' όσο νομίζουμε. Να ήθελε να δοκιμάσει τον ηγέτη του βάζοντάς τον πιο βαθιά μέσα στο πρόβλημα. Να του κλείσει τις διεξόδους διαφυγής για να δει αυτή τη φορά τι λαγό θα βγάλει από το καπέλο του. Κι ο ηγέτης του έβγαλε τον λαγό του «ναι» πείθοντας τον λαό ότι αυτό ψήφισε αλλά δεν το ξέρει.
Σαν πολιτικός Ιανός ο κ. Τσίπρας χρησιμοποίησε αυτή τη φορά το προσωπείο του ευρωπαϊστή κι όχι του φλογερού επαναστάτη που είναι έτοιμος να τα κάνει όλα Κούγκι (μαζί με τον συνέταιρό του στην εξουσία). Για καλή τύχη όλων μας έκανε μεταβολή πριν τον γκρεμό την τελευταία στιγμή. Του δώσανε «όχι» κα το μετέτρεψε σε «ναι». Ο κ. Τσίπρας είναι καλός στο να πείθει, αλλά φοβάμαι όχι στο να εμπνέει.
Επιτρέψτε μου μια μικρή παρένθεση κλείνοντας. Βλέπουμε ότι οι πρωταγωνιστές του Brexit (Τζόνσον, Φάρατζ) «την κάνουν» με ελαφρά πηδηματάκια τώρα που ήρθε η ώρα να εφαρμόσυν το αποτέλεσμα. Πηδάνε σαν ποντίκια από το σκάφος αφήνοντας άλλους να καθαρίσουν τον χαμό που έκαναν. Λαϊκισμός και ανευθυνότητα πάνε μαζί σαν δίδυμα αδελφάκια...