Όταν η Θεσσαλονίκη, η... «Πόλη των Φαντασμάτων» (Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι και Εβραίοι 1430-1950, Mark Mazower) φιλοξενεί τον αναπληρωτή πρωθυπουργό της Ρωσικής Ομοσπονδίας Αρκάντι Ντβορκόβιτς στην 81η Διεθνή Έκθεση της, θα ανέμενε κανείς ότι η πόλη έχει μετατραπεί σε κέντρο διπλωματικών ζυμώσεων και διεθνών - οικονομικών σχέσεων.
Μία αναλαμπή ήταν. Η πόλη, μόλις σβήσουν τα φώτα στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ, επιστρέφει σε μια άνευρη καθημερινότητα. Αν και η επιρροή της Οικονομικής Κρίσης δεν είναι τόσο αποκρουστική όπως στην Αθήνα, υπάρχει μια καθίζηση που υπερβαίνει τους συντελεστές της τοπικής παραγωγής. Πνευματική κόπωση υπάρχει.
Το 2014 ένα κέρδος είχε. Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που όλα έδειχναν ότι οδεύει στην εκλογική νίκη, το «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» είχε στο επικοινωνιακό του οπλοστάσιο. Πολυσυζητήθηκε και προκάλεσε αποχωρήσεις στελεχών, όπως ο Γιάννης Μηλιός, δύο μήνες μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015.
Αν αγγίζαμε την ουσία των εξαγγελιών θα φτάναμε σε έναν απίθανο αριθμό λέξεων. Αλλού θα σταθούμε. Εθιστήκαμε σε κουραστικές ομιλίες από πολλούς πολιτικούς αρχηγούς για την Οικονομική Πολιτική που θα ακολουθήσουν με την έλευση του Φθινοπώρου. Πολύ δύσκολο για τον ακροατή να συγκρατήσει μέτρα και στοιχεία.
Κάποια στιγμή όλοι οι θεατές «ξυπνούν». Αντιλαμβάνονται ότι έρχεται το τέλος της ομιλίας. Εκεί βάζουν το φόρτε τους οι ομιλητές. Να κερδίσουν το θριαμβευτικό χειροκρότημα. Θα δούμε λοιπόν πως ο Αλέξης Τσίπρας, με την ευφράδεια που τον διακρίνει, έκλεισε τις ομιλίες του.
ΤΣΙΠΡΑΣ 2014: «Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα παραλάβει απλά καμένη γη. Αλλά μια χώρα διχασμένη και διαλυμένη, πολιτικά κοινωνικά και οικονομικά. Η ευθύνη μας: Να την επανενώσουμε, όλες και όλοι μαζί».
Επανένωση και άρση του Διχασμού: Με τον σχηματισμό της κυβέρνησης συνεργασίας με τους «Ανεξάρτητους Έλληνες» η αρχική εντύπωση ήταν ότι πλέον θα υπάρξει μια κυβερνητική πολιτική εθνικής εμβέλειας. Παράλληλα μια θεμιτή, συστηματική σύνθεση των ακραίων αντιθέσεων που υπήρχαν στο ιδεολογικό οπλοστάσιο των δύο κομμάτων.
Μέχρι σήμερα η μόνη σοβαρή έξαρση αυτών των αντιθέσεων εμφανίστηκε με το γλωσσικό ατόπημα του Γιάννη Μουζάλα με τη λέξη «Μακεδονία». Σύνθεση δεν υπήρξε. Ο Αλέξης Τσίπρας εμποτίζει με τον πόνο του Εμφυλίου Πολέμου δεκάδες αναφορές του στην αντιπαράθεσή του με τη Νέα Δημοκρατία, ενώ ο Πάνος Καμμένος εμμένει σε ένα θολό εθνικιστικό λεξιλόγιο.
«Η εμφυλιοπολεμική ροπή επιβιώνει πλέον αποκλειστικά ως μηδενισμός» δηλώνει κατηγορηματικά ο πολιτικός αναλυτής Γιώργος Καραμπελιάς. Σε ένα καίριο σημείωμα του στην Huffington Post με τον τίτλο «Ένα Όραμα για τον Ελληνισμό της παρακμής» αναφέρει μεταξύ άλλων: «Από τη δεκαετία του 1990, η εμφύλια διαμάχη καθίσταται ουσιαστικά άνευ αντικειμένου και διακυβεύματος, μετά την αποτυχία του υπαρκτού σοσιαλισμού, τη σύγκλιση σοσιαλδημοκρατίας και δεξιάς στην Ευρώπη και την διασφάλιση, ακόμα και μέσω της Πασοκικής κοινωνικοποίησης της διαφθοράς, της... ισότητας Αριστεράς και Δεξιάς στην Ελλάδα!».
Το παράδοξο είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σαν πολιτικό μόρφωμα που προέρχεται από την παραδοσιακή Αριστερά, σε όλη την κυβερνητική του διαδρομή δεν επεδίωξε να κτίσει την Κοινωνική Ενότητα. Με έναν στυγνό οικονομίστικο τρόπο, απλά μετέφερε κάποιους πόρους (βλ. και έσοδα από τη χορήγηση των τηλεοπτικών αδειών, Σεπτέμβριος 2016) υπέρ των ασθενεστέρων. Η περιβόητη «Ελπίδα», το κυρίαρχο σλόγκαν του Ιανουαρίου 2015, ποτέ δεν έλαβε τη μορφή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την εμψύχωση όλων εκείνων των κοινωνικών ομάδων που θα μπορούσαν δυνητικά να επανέλθουν σε δομές απασχόλησης και δημιουργικών πρωτοβουλιών.
Σε ιδεολογικό επίπεδο κατέφυγε σε αφορισμούς, αδιανόητους για τον 21ο Αιώνα. Υπουργοί να ερεθίζονται με το δίπολο των εννοιών Αριστεία - Καινοτομία. Αλληλένδετες είναι. Είναι η Orange Economy αγκαλιά με την Creative Economy. Η ατμομηχανή της Ανάπτυξης σε όλη την υφήλιο, καθώς προσφέρει νέες ιδέες επιχειρηματικής και πολιτιστικής δράσης σε εκατομμύρια νέους ανθρώπους. Με δημιουργική φαντασία εργάζονται: ερευνητές, καλλιτέχνες, νέοι επιχειρηματίες!
Η στερεότυπη αξιοποίηση των πολύτιμων κοινοτικών επιδοτήσεων, αλλά και ο θανάσιμος εναγκαλισμός των ελληνικών επιχειρήσεων από ένα σαθρό, πεπαλαιωμένο και διαρκώς επιδεινούμενο φορολογικό και επενδυτικό καθεστώς έχει αφυδατώσει την... Ελπίδα: Εθνικός πλούτος για να παραχθεί προϋποθέτει παραγωγή στην Ελλάδα από μονάδες σε ελληνικά χέρια. Καμία μέριμνα.
ΤΣΙΠΡΑΣ 2015: «Ανασυγκρότηση, πέρα από την παρακμή του παλαιού πολιτικού συστήματος. Να μη σβήσει εδώ η Σπίθα, η Φλόγα, η Ελπίδα του ελληνικού λαού. Δημιουργικές δυνάμεις, Υγιείς δυνάμεις». Η ξερή υλοποίηση των μνημονιακών απαιτήσεων δεν συνδυάστηκε με την ανάπτυξη υπαρκτών λύσεων για την άνθηση παράπλευρων κλάδων της Οικονομίας. Ουδείς χαμογέλασε στη χώρα. Η μαζική κατάθλιψη εξαπλώθηκε.
Το Μέγαρο Μαξίμου αγνοεί πλήρως τις γεωγραφικές ζώνες, όπου αναπτύσσονται οάσεις που σφύζουν από Υγεία. Στον Βόλο άτομα με αναπηρία έχουν βρει απασχόληση σε έναν χώρο εστίασης. Αλλά ο δημιουργός του, ο Διονύσης Δαλούκας μιλά με πίκρα: «Μας αντιμετωπίζουν σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας».
Αντί για την προβολή της Εργασίας ο Αλέξης Τσίπρας εκτίθεται πολιτικά. Περιστοιχίζεται βήμα προς βήμα από κυβερνητικούς συμβούλους από ένα κοινωνικό περιθώριο με εκρηκτικά μηνύματα προς την ελληνική κοινωνία:
Επιβραβεύεται η τεμπελιά, η αναρρίχηση σε θέσεις Εξουσίας, ο χυδαίος λαϊκισμός, η αποχαύνωση, η τσαπατσουλιά. Η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ συμμετέχει ειρηνικά σε μια συγκέντρωση 15.000 πολιτών στην Πλατεία Συντάγματος για την αξιοποίηση της ινδικής κάνναβης για ιατρικούς - φαρμακευτικούς σκοπούς και ο σύμβουλος-φίλος του Πρωθυπουργού Νίκος Καρανίκας με μια άθλια αναπαραγωγή ενός άστοχου δημοσιεύματος ακύρωσε την ουσιαστική εμβάθυνση σε αυτή την προοπτική.
Την ίδια περίοδο ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεκατίζεται από στελέχη που είχαν ουσιαστική συμμετοχή στις διεργασίες του, στη διαδρομή του προς την Εξουσία. Δεν αναπληρώνονται από προσωπικότητες με ρεαλιστικές προσεγγίσεις, αλλά με φιγούρες του λεγόμενου Παλαιού Συστήματος.
ΤΣΙΠΡΑΣ 2016: Ο γράφων υπέστη τον κ. Καρανίκα στην πιο επαίσχυντη εκδήλωση των πραγματικών του πιστεύω. Για πρώτη φορά από το 1926, όταν ο Νικόλαος Γερμανός καθιέρωσε τον θεσμό της ΔΕΘ, εκδιώκεται από το Βελλίδειο συνεδριακό κέντρο, από ομιλία Πρωθυπουργού, δημοσιογράφος - μέλος Ένωσης Συντακτών γιατί το πρόσωπο του δεν είναι αρεστό σε κυβερνητικό σύμβουλο. Με το αδιανόητο επιχείρημα ότι «μέσα εδώ έχουμε Δημοκρατία, δεν είναι χώρος Διαμαρτυρίας». Αντέδρασε με αυτόν τον τρόπο, όταν από τα χείλη μου ξέφυγε το όνομα του ανθρώπου που του πρόσφερε τη μόνη Εργασία που έκανε στη ζωή του! Ελπίζω να είναι κατανοητή η στάση μου. Δεν θα σχολιάσω το πώς έκλεισε τη φετινή του ομιλία ο Πρωθυπουργός. Είναι ζήτημα Δημοκρατικής Τάξης.
Δύο «λεπτομέρειες» όμως είναι χαρακτηριστικές. Με εντολή Καρανίκα υπήρχε μόνον μία είσοδος για 450 συνωστισμένους, που ήθελαν να παρακολουθήσουν την Ομιλία. Παραβιάστηκε η ισχύουσα νομοθεσία για τους χώρους δημοσίων συναθροίσεων. Η δεύτερη αφορά όσους κρατούσαν την πρόσκληση. Υπήρχαν τραπεζικοί υπάλληλοι, στελέχη δημόσιων εταιριών και πρόσωπα που δεν θύμιζαν «δημιουργικές και υγιείς δυνάμεις», ούτε εκπροσωπούσαν παραγωγικές τάξεις. Ένα σκηνικό από τις πιο μελανές σελίδες του Τόπου: χειροκροτητές σε διατεταγμένη υπηρεσία.
Η Ελλάδα οπισθοχωρεί πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να εμπεδώσει ένα καθεστώς ελέγχου των ιδεολογικών μηχανισμών του Κράτους (όπως τους προσδιόρισαν οι αριστεροί διανοητές Λουί Αλτουσέρ, Νίκος Πουλαντζάς, Άγγελος Ελεφάντης) στηριγμένο στις χείριστες εκδοχές της μεταπολιτευτικής μας διαδρομής.
Την ώρα που εμφανίζεται μια εικονική κάμψη της Διαπλοκής, τα «νέα τζάκια» του ΣΥΡΙΖΑ καλύπτουν το κενό. Σε όλους τους κρίσιμους τομείς της δημόσιας και οικονομικής ζωής. Και κατ' επέκταση στα μέσα ενημέρωσης, όπου η κυβερνητική εκπρόσωπος εκτοξεύει μέσα στην άγνοια της αντιδημοκρατικές κορώνες.
Μα όλα αυτά ωχριούν όταν προσεγγίζεις τους νέους ανθρώπους, που πίστεψαν στον δυναμισμό του νεότερου Πρωθυπουργού της χώρας. Κινήματα ατρόφησαν, δομές αποκέντρωσης καταργήθηκαν, αλλοπρόσαλλες αποφάσεις καθήλωσαν το δυναμισμό εκείνων που διψούν για «Εργασία και Χαρά». Ένας φόβος σοβαρός προκύπτει με την παράταση της διακυβέρνησης της χώρας από τον Αλέξη Τσίπρα. Δεν θα παραδώσει Καμένη Γη, αλλά Καμένους Εγκεφάλους.