Ο λαός λέει ότι «όσα δεν φτάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια», ή «όποιος δεν μπορεί να δείρει το γαϊδούρι, δέρνει το σαμάρι», ή «κάποιος διυλίζει τον κώνωπα και καταπίνει κάμηλο». Αυτές είναι μερικές από παροιμιώδεις εκφράσεις που μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό, προσπαθώντας να περιγράψω αυτό που συμβαίνει καθημερινά στην κοινωνία μας και στις διαπροσωπικές αλλά και διαδικτυακές μας σχέσεις.
Τα τελευταία χρόνια έχουν έλθει τα πάνω - κάτω. Οι πολιτικοί μας κοροϊδεύουν ανερυθρίαστα στα μούτρα λέγοντας άλλα και κάνοντας άλλα, μετατρέποντας τα όχι σε ναι και τούμπαλιν. Έχουμε καταντήσει να δίνουμε πάνω από το μισό μας εισόδημα σε μη ανταποδοτικούς φόρους. Οι μισθοί περικόπτονται καθημερινά και οι συντάξεις θα καταντήσουν για πολλούς να είναι ένα απλό λήμμα στο λεξικό. Τα παιδιά μας φεύγουν άρον άρον για να βρουν δουλειά στο εξωτερικό. Όχι φως δεν φαίνεται στην άκρη του τούνελ, αλλά ούτε καν το τούνελ...
Και ενώ συμβαίνουν αυτά και άλλα τόσα θα συμβούν και εμείς όλα τα έχουμε καταπιεί αμάσητα, θυμόμαστε να υψώνουμε το ανάστημά και να δείχνουμε τη μαγκιά μας με το να ξεσπάμε καθημερινά ο ένας πάνω στον άλλον για ανούσιες αιτίες και αφορμές.
Η αγένεια «χτυπάει κόκκινο», τα εξυπνακίστικα σχόλια «πάνε σύννεφο», οι προσβολές εκτοξεύονται με ταχύτητα φωτός, οι όποιες διαφωνίες καταλήγουν σε βρισιές, η μείωση του άλλου και ο υποβιβασμός του επιπέδου της συζήτησης αγαπημένο παιχνιδάκι πολλών.
Είμαστε έτοιμοι να καβγαδίσουμε και συχνά επιδεικνύοντας τις γνώσεις μας στα... γαλλικά, για μία θέση παρκαρίσματος, για το ποιος μπήκε πρώτος στη σειρά για το τυρί στο σούπερ μάρκετ, γιατί ο μπροστινός μας οδηγός δεν εκσφενδονίστηκε μόλις άναψε το πράσινο και ένα σωρό άλλους λόγους που δεν υπάρχει νόημα να αναφερθούν μιας και όλοι τους ζούμε.
Αυτό δε που συμβαίνει στο διαδίκτυο ξεπερνά πολλές φορές κάθε φαντασία. Πανίσχυροι πίσω από την ανωνυμία και παίρνοντας δύναμη από το πληκτρολόγιο, που ίσως είναι και το μόνο που εξουσιάζουμε, αφήνουμε τον εαυτό μας να ξετυλίξει τις αρετές και τις θετικές του πλευρές, σε όλο τους το μεγαλείο.
Η αγένεια «χτυπάει κόκκινο», τα εξυπνακίστικα σχόλια «πάνε σύννεφο», οι προσβολές εκτοξεύονται με ταχύτητα φωτός, οι όποιες διαφωνίες καταλήγουν σε βρισιές, η μείωση του άλλου και ο υποβιβασμός του επιπέδου της συζήτησης αγαπημένο παιχνιδάκι πολλών. Οι περισσότεροι γίνονται κριτές των πάντων εκφέροντας άποψη επί παντός επιστητού και συχνά προσπαθούν να την επιβάλουν μ' έναν εντελώς απαράδεκτο τρόπο.
Σπανιότατα βλέπεις σχόλια κάτω από αναρτήσεις ν' αρχίζουν με το «Καλημέρα/καλησπέρα, ή με το «Μήπως αυτό που γράψατε... δεν είναι σωστό ή θα έπρεπε να είναι... κάπως έτσι;». Aλλά, αντ' αυτού, επίθεση και απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί, με απώτερο σκοπό την εύκολη και επιπόλαιη αποδόμηση του «συνομιλητή» και την υπερίσχυση του «εγώ».
Σίγουρα υπάρχει δικαιολογία για όλα αυτά. Τα νεύρα όλων μας είναι στη τσίτα και η κοινωνία μας μοιάζει με μία χύτρα ταχύτητας η οποία είναι έτοιμη να εκραγεί, αλλά η βαλβίδα δεν έχει εκτοξευτεί ακόμη στο ταβάνι, απλώς σφυρίζει δυνατά.
Όμως, πολλές φορές σκέπτομαι ότι αν προσπαθούσαμε να ελαττώσουμε όλη αυτή την αρνητική ενέργεια που μοιράζουμε αφειδώς στους γύρω μας, εντός και εκτός διαδικτύου, ίσως να αισθανόμασταν καλύτερα. Αλλά για να μπορούμε να το κάνουμε αυτό, πρέπει εκτός από το να γνωρίζουμε μερικούς στοιχειώδεις κανόνες καλής συμπεριφοράς, να αισθανόμαστε και ψυχολογικά καλά και εδώ ταιριάζει το «έκανε η κότα το αβγό ή το αβγό τη κότα;»