Πριν λίγες μέρες συνάντησα παλιό συνεργάτη όπου είχε απολυθεί από την εταιρεία που δουλεύαμε μαζί. Δέκα χρόνια πριν, ήταν αυτό που λέμε «σίφουνας». Πολύ δυνατός στην «επιθετική» πώληση αλλά και επιθετικός στην συμπεριφορά του. Του ήταν αδύνατον να συν-εργαστεί με τους υπόλοιπους, ξέροντας την δική του αναμφισβήτητη υπεροχή. Το λεξιλόγιο του είχε εκφράσεις επίσης επιθετικές, σεξιστικές, ρατσιστικές. Οι πωλήσεις του στα ύψη.
Μόνο που στις σοβαρές εταιρείες, η συμπεριφορά είναι πιο σημαντική από τους αριθμούς. Και κάπως έτσι, απομακρύνθηκε από την εταιρεία, όχι με τον καλύτερο τρόπο. Η πρώτη μου αντίδραση στην τυχαία συνάντηση μας ήταν χαρά. Αλλωστε, οι άνθρωποι που προχωράμε μπροστά, κρατάμε τα όμορφα, και σβήνουμε το παρελθόν. Σωστά; Οχι όλοι. Εκείνη την χρονική στιγμή είχα μπροστά μου τον ίδιο άνθρωπο που άφησα 10 χρόνια πριν. Μόνο που τώρα ήταν πολύ χειρότερος από τότε.
Μέσα σε ένα τέταρτο -αδύνατον να ξεφύγει κάποιος από την βομβαρδιστική του λογο-διάρροια- βγήκε στη επιφάνεια όλη η πίκρα του παρελθόντος. Εκείνες οι «καλές» εποχές. Οι εποχές με τα «εύκολα» λεφτά. Οι εποχές που διάλεγες δουλειά εσύ καθώς «δουλειές υπήρχαν άπειρες». Ηταν απόλυτα σίγουρος ότι οι παλαιοί μας συνεργάτες δεν προχώρησαν στις ζωές τους, αυτός ήξερε από τότε «που θα κατέληγαν αυτοί». Εκείνος ήξερε τα πάντα. Μένοντας σε εκείνη την δεκαετία, του ήταν αδύνατον να διαχειριστεί ότι κάποιοι από εμάς είχαμε, όχι μόνο αλλάξει, αλλά προχωρήσει απίστευτα. Αρχισε να κατηγορεί το σύστημα, το σύστημα, πάντα το σύστημα. Είχε τραγικά μπερδέψει μέσα στο κεφάλι του, τα λάθη της νεότητας ολονών μας, θεωρώντας ότι αφού έτσι πράτταμε τότε, έτσι πράττουμε και τώρα.
Ουσιαστικά αυτό που έκανε, ήταν να καθρεφτίζει την δική του στασιμότητα σε εμάς. Προσπάθησα να του αναλύσω την προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη του καθενός που γνώριζε από τότε. Αλλά η ακοή του ήταν επιλεκτική και ο τρόπος που έβλεπε τα πράγματα, πολύ συγκεκριμένος. Δεν «άκουγε». Είχε άρνηση στο να δεχθεί ότι κάποιοι πήγαν παρακάτω ενώ αυτός όχι. Αν άκουγε, θα ήταν σαν να ταραζόταν όλο το δικό του εσωτερικό σύστημα αξιών. Θα έπρεπε τότε να κάνει αυτοκριτική και όλοι ξέρουμε ότι η αυτοκριτική είναι σαν να βάζεις το κεφάλι σου στο παγωμένο νερό. Σε μουδιάζει, σε βάζει σε σκέψεις, και ο φόβος παίρνει τα ηνία. Τότε θα πρέπει να παραδεχτείς τις προσωπικές σου αποτυχίες, σωστά;
Οι άνθρωποι αλλάζουμε. Φτάνει να το θέλουμε. Και θα κάνουμε και φριχτά λάθη. Αλλά η σοφία είναι να τα δούμε κατάματα, να αλλάξουμε την συμπεριφορά μας και να διορθώσουμε το μέλλον μας. Να το γράψουμε από την αρχή.
Οι φίλοι οι πραγματικοί, οι συνεργάτες οι πολύτιμοι, θα είναι εκείνοι που θα καλωσορίσουν τις δικές μας αλλαγές προς το καλύτερο, και θα τις ενθαρρύνουν. Και εμείς τις δικές τους.
Έφυγα από την τυχαία συνάντηση -ξέφυγα είναι ο σωστός όρος- με μια θλίψη αλλά και θυμό. Θλίψη, γιατί η ωριμότητα τρομάζει πολλούς από εμάς με αποτέλεσμα να μην προχωράμε και πάντα να «φταίνε οι άλλοι» για αυτό, αλλά και θυμό γιατί δεν επέμεινα να του αποδείξω ότι έσφαλε. Ίσως θα ήταν χαμένος χρόνος. Ίσως να έπρεπε να διαθέσω αυτό το τέταρτο αλλού, πιο παραγωγικά και σε κάτι πιο χαρούμενο.