Η Stina Sanders, μοντέλο και blogger, άρχισε να χάνει μεγάλο αριθμό των instagram followers της όταν ξεκίνησε να ανεβάζει στιγμιότυπα -μάλλον ολίγον άχαρα- της προσωπικής της καθημερινότητας. Ξαφνικά δεν είχαν μπροστά τους μια #star αλλά το κορίτσι της διπλανής πόρτας. Αρχισαν να βλέπουν το κορίτσι αυτό να κάνει αποτρίχωση στο πρόσωπο της, να είναι άλουστο, αγουροξυπνημένο χωρίς -ωιμέ!- ίχνος make up, και έναν φακό που ζουμάριζε στα σπυράκια και στην κάθε της ατέλεια, ειδικά μετά απο ένα hangover.
Το όλο project ήταν μέρος ενός πειράματος που η ίδια αποφάσισε και το βρήκε αρκετά «απελευθερωτικό», χώρια που της χάρισε τόνους αυτοπεποίθησης και ακόμα καλύτερα συμβόλαια με τις εταιρείες που εργαζόταν, μιας και η «αλήθεια» και ο ντόρος που δημιουργήθηκε απο το πείραμα, την έκαναν ακόμα πιο περιζήτητη.
5000 followers λιγότεροι λοιπόν και μια επιπλέον πρόταση απο έναν εκδοτικό οίκο να γράψει βιβλίο εφόσον μπόρεσε να «εκτεθεί», κάτι που ελάχιστοι «διάσημοι» πράττουν.
Η αλήθεια τελικά αποφέρει κέρδη σε βάθος χρόνου; Η είμαστε όλοι δέσμιοι της εικόνας μας; Τι βλέπουν οι άλλοι και πόση σημασία έχει τελικά;
Πριν από καιρό διαβάζοντας πολλά άρθρα απο διάφορους ψυχολόγους που ομιλούσαν για τα ολοένα αυξανόμενα περιστατικά κατάθλιψης λόγω εθισμού στα socia media, τα έβρισκα υπερβολικά και ενίοτε τεχνοφοβικά. Στο κάτω-κάτω δεν είμαστε μέλη μιας «ωραίας παγκόσμιας παρέας» που μοιράζεται ρομαντικές φωτογραφίες απο τις καλοκαιρινές διακοπές, καλομαγειρεμένα πιάτα, και ταξίδια; Ετσι δεν κάνουν οι «φίλοι»;
(Kαι μεταξύ μας τώρα... Πότε ακριβώς είπαμε αρχίσαμε να βγάζουμε τις δικές μας προσωπικές στιγμές στην φόρα χωρίς καμιά «δεύτερη σκέψη»;)
Ας είμαστε ειλικρινείς. Η ομορφιά ανοίγει πόρτες. Και γράφοντας «ομορφιά» δεν εννοώ αυτήν ενός ατόμου, αλλά και τα όμορφα πιάτα που μοσχοβολάνε μέσα απο την οθόνη, η εκείνες τις μπλε θάλασσες που νομίζεις πως το νερό τους θα ξεχειλίσει μέσα απο το πληκτρολόγιο. Ο εγκέφαλος μας είναι έτσι φτιαγμένος ώστε να ερεθίζεται ευχάριστα απο όλα τα «όμορφα». Μέχρι εδώ καλά. Αλλά...
Τον τελευταίο καιρό πέφτω όλο πάνω σε ατάκες τύπου «Ναι, είδα ότι ήσουν στην τάδε πρεμιέρα, κι είδα και τον τοίχο της φίλης σου που είχε πάει για φαγητό, και μήπως έτυχε να τσεκάρεις τις φώτο της κοινής μας ''φίλης'' απο το νησί που βρέθηκε;».
Και ξαφνικά δεν ήμουνα σίγουρη ότι όλοι οι «φίλοι» ήταν χαρούμενοι για όλες αυτές τις κοινωνικές εκδηλώσεις που έβλεπαν να διαδραματίζονται μπροστά στα newsfeed τους.
Αρχισα να διακρίνω μια πικρία, αλλά και μια τάση μιμητισμού, οχι με την έννοια του «να πάω και εγώ σε αυτό το εστιατόριο, καλό φαίνεται» αλλά με την έννοια του «θα παω και εγώ, και θα βγάλω και καλύτερες φώτο!». Στην αρχή το θεώρησα τυχαίο. Αλλά δεν ήταν.
Ειδικά η ατάκα «σε βλέπω, παρακολουθώ τι κάνεις», σε συνδυασμό με την φράση «ο τάδε άρχισε να σας ακολουθεί» είχε αρχίσει να με φρικάρει ελαφρώς. Φυσικά δεν έφταιγε το μέσον. Αποφάσισα λοιπόν να κάνω και εγώ το δικό μου πείραμα.
Σταμάτησα να ανεβάζω posts. Τα υπόλοιπα τα κρατούσα για συγκεκριμένο social media κανάλι που τυχαίνει να έχω ελάχιστους και επιλεγμένους φίλους. Πραγματικούς, όχι εικονικούς. Ξαφνικά έγινα «αόρατη». Ουδείς ενδιαφερόταν αν ζούσα η είχα αποδημήσει εις τόπον χλοερόν. Η γενική αίσθηση ήταν όχι ότι δεν ανέβαζα posts αλλά ότι δεν έκανα κάτι άξιο λόγου αλλιώς αν έκανα την «τρελλή» ζωή, γιατί να μην θέλω να την δούνε ΟΛΟΙ;
Ξαφνικά η ζωή μου δεν είχε ενδιαφέρον.
Κάποια στιγμή που ανέβασα φωτογραφία που δεν φαίνομαι «ωραία», μέχρι και μηνύματα βρήκα στα inbox όπου με μάλωναν γλυκά για να μην ξαναπέσω στο ίδιο ατόπημα.
Το ότι οι περισσότεροι αλλάζουμε με απίστευτη συχνότητα την φώτο προφίλ κρύβει έναν ναρκισσισμό απύθμενο, αλλά θεωρείται φυσιολογική πράξη γιατί έχει να κάνει με την «εικόνα μας». Και κανείς δεν θέλει την εικόνα του τσαλακωμένη και μίζερη, Οφείλει να είναι λαμπερή, φωτεινή, και καλογυαλισμένη. Οπως και η ζωή μας. Σωστα;
Αν αύριο αρχίζαμε όλοι να ανεβάζουμε φωτογραφίες μας απο την καθημερινότητα μας, τα κοινωνικά δίκτυα ίσως κατέρρεαν. Ποιος θα θελε να δει μια «διαδικτυακή φίλη» να κάνει αποτρίχωση στις γάμπες, όταν βλέπει την φίλη η γυναίκα του να κάνει ακριβώς το ίδιο; Ποιος θα ήθελε να δεί μια κουζίνα ανακατωμένη με χιλιάδες υλικά, βρώμικη, με κατσαρόλες στον νεροχύτη και ενα βουνό πιάτα, του θυμίζει την κουζίνα του όταν επιχειρεί να μαγειρέψει κάτι gourmet; Είναι σαφώς καλύτερη μια φώτο σκηνοθετημένη απο τον κατάλληλο food stylist και φαγητά που κάνουν το στομάχι σου να γουργουρίζει.
Eίναι ανθρώπινο. Το πρόβλημα ξεκινά όταν δεν μπορούμε να διακρίνουμε το επιτηδευμένο styling από το απλό σερβιρισμένο τραπέζι και ζητάμε εναγωνίως αυτό που έχουν-δείχνουν-οι άλλοι. Στο μέλλον η εικόνα μας θα είναι ακόμα περισσότερο το σημείο αναφοράς μας.
Ολοι θα μας κρίνουν και θα μας επικρίνουν μέσα απο την εικόνα μας.
Και εμείς θα ψάχνουμε τι «όμορφο» έκαναν οι «άλλοι» και θα βάζουμε τον εαυτό μας σε έναν ανελέητο social ανταγωνισμό χωρίς τέλος. Στο μέλλον...