Εχουμε δει τους γονείς, τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας, ακόμη και τους δασκάλους μας να το κάνουν - και τώρα ήρθε η σειρά μας... Να πηγαίνουμε έχοντας κάτι βάλει στο νου μας και τόσο σίγουροι για το τι θέλουμε να κάνουμε από ένα δωμάτιο σε ένα άλλο και μετά, από το πουθενά, να το ξεχνάμε.
Είναι τόσο ενοχλητικό! «Δεν θα ήταν κάτι τόσο σημαντικό», μας καθησυχάζει αγαπημένο μας πρόσωπο.
Βαθιά μέσα μας, όμως, γνωρίζουμε ότι ήταν σημαντικό. Δεν ήταν κάτι εύκολο να ξεχαστεί αλλά με κάποιο τρόπο καταφέραμε να το ξεχάσουμε στο κλάσμα του δευτερολέπτου που χρειάστηκε για να φθάσουμε στο άλλο δωμάτιο. Έφυγε. Έγινε. Θα πρέπει να το θυμηθούμε ξανά αργότερα...
Αλήθεια, γιατί ξεχνάμε τι πάμε να κάνουμε όταν φεύγουμε από ένα δωμάτιο προς ένα άλλο;
Θα ανακουφιστούμε αν μάθουμε ότι αυτό είναι ένα πραγματικό φαινόμενο και μάλιστα ονομάζεται πολύ εύστοχα «Το φαινόμενο της πόρτας». Το φαινόμενο οφείλεται στον τρόπο οργάνωσης του μυαλού μας και όχι στο πόσο ξεχασιάρηδες είμαστε.
Εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου Notre Dame της Ιντιάνα ερευνούν αυτό το θέμα. Σε μια μελέτη, η ομάδα χρησιμοποίησε μια διάταξη εικονικής πραγματικότητας για να δείξει ότι η μνήμη των εθελοντών τους για τα αντικείμενα σε ένα δωμάτιο μειωνόταν μόλις περνούσαν από μια πόρτα σε ένα άλλο δωμάτιο.
Η εξήγησή τους γι′ αυτό είναι ότι οι αναμνήσεις μας χωρίζονται σε επεισόδια.
Αυτό σημαίνει ότι μας είναι πιο δύσκολο να ανακαλέσουμε πληροφορίες από προηγούμενα «επεισόδια» και σε μεγάλο βαθμό όταν περνάμε από μια πόρτα.
Αυτό το νέο όριο γεγονότος καθιστά πιο δύσκολο να ανακαλέσουμε τον (αρχικό) σκοπό μας, ο οποίος ήταν αποθηκευμένος στο προηγούμενο επεισόδιο μνήμης.
Βασικά, ο εγκέφαλός μας κάνει μια μικρή ανανέωση καθώς περνάμε μια πόρτα.
Ή, όπως το τοποθετεί ο καθηγητής Ψυχολογίας Γκαμπριέλ Ραντβάνσκι: «Η είσοδος ή η έξοδος από μια πόρτα χρησιμεύει ως ”όριο γεγονότος” στο μυαλό, το οποίο διαχωρίζει τα επεισόδια δραστηριότητας και τα αρχειοθετεί.
«Η ανάκληση της απόφασης ή της δραστηριότητας που έγινε σε ένα διαφορετικό δωμάτιο είναι δύσκολη, επειδή έχει διαμεριστεί».
Πώς να θυμόμαστε τι επρόκειτο να κάνουμε
Οι ειδικοί σε θέματα υγείας στο Brainline συνιστούν τα ακόλουθα βήματα:
- Ας αποφεύγουμε να προσπαθούμε να κάνουμε πολλά πράγματα ταυτόχρονα.
- Ας επαναλάβουμε το όνομα του αντικειμένου της αναζήτησής μας ξανά και ξανά μέχρι να το βρούμε.
- Ας καταγράψουμε αυτό που ψάχνουμε. Ακόμη και μία μόνο λέξη μπορεί να είναι αρκετή για να ενεργοποιήσει την ανάκλησή μας.
- Ας έχουμε κάτι μαζί μας για να μας θυμίζει τι ψάχνουμε. Για παράδειγμα, αν ψάχνουμε το πορτοφόλι μας, ας πάρουμε μαζί το χαρτονόμισμα με το οποίο σκοπεύουμε να πληρώσουμε.
- Ας ακολουθήσουμε τα βήματά μας προς τα πίσω. Για ορισμένους, το να επιστρέφουν στον «τόπο του εγκλήματος» τους βοηθά να θυμηθούν τι ψάχνουν.