Έντεκα ολόκληρους μήνες ονειρευόμασταν αυτές τις καλοκαιρινές διακοπές, όπου η μόνη μας έννοια θα ήταν σε ποια παραλία θα απολαμβάναμε το μπάνιο μας. Κι αφού χτενίσαμε όλες τις παραλίες του νησιού, ήπιαμε άπειρα ούζα κάτω από τη σκιά των ελαιόδεντρων, ακούσαμε τον επαναλαμβανόμενο ήχο των τζιτζικιών και φωτογραφήσαμε πορφυρά ηλιοβασιλέματα για να δηλώσουμε την αμέριμνη παρουσία μας στα κοινωνικά δίκτυα, έφτασε η ημέρα της επιστροφής. Λένε πως όταν περνάμε όμορφα οι μέρες κυλούν δίχως να το καταλάβουμε. Τι γίνεται όμως με τις ημέρες που πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τις ευθύνες μας και να εγκλιματιστούμε σε ένα πρόγραμμα ρουτίνας; Άγχος, θλίψη και στεναχώρια κυριαρχούν μέσα μας και πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να διαχειριστούν αυτά τα συναισθήματα με αποτέλεσμα να τους συνοδεύουν για πολύ καιρό.
Στο εξωτερικό έχει καθιερωθεί ο όρος Post Vacation Stress Syndrome, που δεν είναι άλλος από το άγχος που αισθανόμαστε μαζί με όλα τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνουμε μετά τις διακοπές. Τα κύρια χαρακτηριστικά του συνδρόμου είναι αδυναμία, ατονία, αδιαθεσία, αίσθημα κενού, έλλειψη συγκέντρωσης, αδιαφορία και ανία για την επιστροφή στις καθημερινές και επαγγελματικές μας υποχρεώσεις. Όλοι λίγο-πολύ το βιώνουμε, το ερώτημα όμως είναι για πόσο διάστημα.
Η μετάβαση στην καθημερινότητα είναι μια δυνατή ψυχολογική πρόκληση για όλους, γι αυτό κι εμείς μιλήσαμε με την κα Στεφανία Τσαουσίδου, σύμβουλο θετικής ψυχολογίας, η οποία μας έδωσε τις κατάλληλες συμβουλές για να ξεπεράσουμε τη θλίψη και όλα τα αρνητικά συναισθήματα, ώστε να επανέλθουμε στην καθημερινότητα με αισιοδοξία και χαμόγελο.
Τα βήματα για συναισθηματική επαναφορά
Να αναγνωρίσουμε το συναίσθημα
Σύμφωνα με την κα Τσαουσίδου, είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε το συναίσθημά μας. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να νιώθουμε απογοήτευση και να αισθανόμαστε θλίψη όταν λέμε αντίο στις χαλαρές και όμορφες στιγμές - ίσως και σε αγαπημένα πρόσωπα - και να επιστρέφουμε σε μια καθημερινότητα με πολλές ευθύνες. Τι πρέπει να κάνουμε;
Να θέσουμε ερωτήσεις
Η Σωκρατική μέθοδος αποδεικνύεται σωτήρια σε αυτή την περίπτωση. Ας αποστασιοποιηθούμε λίγο από τη σκέψη των υποχρεώσεων που μας ρίχνουν την ψυχολογία κι ας αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε γιατί μας συμβαίνουν όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Ποιες είναι οι σκέψεις που μας αγχώνουν; Ποια είναι η πηγή του άγχους; Γιατί αισθανόμαστε έτσι; Μια καλή πρακτική είναι να πάρουμε ένα χαρτί κι ένα μολύβι και να σημειώσουμε όλες μας τις σκέψεις. Στη συνέχεια να κατονομάσουμε το συναίσθημα. Άγχος, στρες, λύπη; Είναι όλα φυσιολογικά όταν μετά από μια περίοδο ξενοιασιάς μπαίνουμε σε μια εποχή υποχρεώσεων.
Ενσωμάτωση θετικών στιγμών στην καθημερινότητα
Μια καλή μέθοδος για να εγκλιματιστούμε γρηγορότερα είναι αντί να απαριθμούμε τις υποχρεώσεις που μας περιμένουν να ανατρέξουμε στις όμορφες στιγμές που βιώσαμε και να τις κάνουμε δυνατές μνήμες. Να εστιάσουμε στις θετικές εμπειρίες που είχαμε και στα συναισθήματα γαλήνης και ηρεμίας που μας πρόσφεραν. Όταν σκεφτόμαστε μόνο τις ωραίες στιγμές που περάσαμε, τότε το μυαλό μας μπαίνει σε έναν μηχανισμό αναβίωσης αυτών των θετικών συναισθημάτων και αισθανόμαστε καλύτερα.
Ας φτιάξουμε ένα πρόγραμμα προς όφελος μας
Κάνουμε μια λίστα με τις υποχρεώσεις που πρέπει να γίνουν άμεσα και προγραμματίζουμε τις υπόλοιπες για αργότερα. Η σταδιακή επάνοδος στις υποχρεώσεις μεταφράζεται σε ομαλή προσαρμογή και αποδεικνύεται σωτήρια. Ας ξεκινήσουμε θέτοντας μικρούς στόχους τους οποίους μπορούμε να πραγματοποιήσουμε και να πάρουμε δύναμη για να συνεχίσουμε. Οι μικροί στόχοι είναι πιο εύκολα επιτεύξιμοι και οι μικρές νίκες είναι ό,τι καλύτερο για να μας κάνουν να θέλουμε να προχωρήσουμε επιδιώκοντας το καλύτερο δυνατό.
Ημερολόγιο προόδου και εξάσκηση στη θετική σκέψη
Δεν χρειάζεται να γράφουμε ολόκληρες ιστορίες από την καθημερινότητά μας, δυο -τρεις φράσεις που μας έκαναν εντύπωση, ένα γεγονός που θέλουμε να θυμόμαστε, έναν στόχο που πετύχαμε, υποχρεώσεις που καταφέραμε να ολοκληρώσουμε κ.λ.π Το ημερολόγιο έχει σκοπό να πάρει τον ρόλο του ήσυχου υποστηρικτή, του φίλου που ακούει χωρίς να κρίνει αρνητικά, εκεί που εκμυστηρευόμαστε ό,τι μας απασχολεί.
Στο ημερολόγιο θα πρέπει να εξασκηθούμε στις θετικές σκέψεις, να γράφουμε μόνο τα ευχάριστα που μας συμβαίνουν. Ο ψυχολόγος και συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας, Μάρτιν Σέλινγκμαν έχει πει ότι γράφοντας τρία καλά πράγματα που συνέβησαν μέσα στην ημέρα μειώνουμε τα αισθήματα του άγχους και κοιμόμαστε μόνο με όμορφες σκέψεις. Ένας ήρεμος ύπνος βοηθάει στη διάθεση και της επόμενης ημέρας. Ας εκπαιδευτούμε στο να σκεφτόμαστε μόνο τα θετικά που μας συνέβησαν κι ας διώχνουμε μακριά κάθε αρνητική σκέψη. Ένα ευγενικό σχόλιο που ακούσαμε, μια καλή χειρονομία, μια ωραία εικόνα που αντικρύσαμε στη διαδρομή.
Η καλλιέργεια της ευγνωμοσύνης
Είναι αποδεδειγμένο ότι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά είναι να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε, όσα μας συμβαίνουν και βιώνουμε. Με το να είμαστε ευγνώμονες μειώνουμε το στρες και έχουμε καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία. Ας αισθανθούμε ευγνωμοσύνη για το γεγονός ότι καταφέραμε να πάμε διακοπές, για τις καλές στιγμές που περάσαμε, για τους ανθρώπους που γνωρίσαμε, για όσα έχουμε και συχνά θεωρούμε δεδομένα.
Κοινωνική στήριξη
Όταν συζητάμε και μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας, μας κάνει καλό. Η στήριξη, ειδικά για τις γυναίκες (που επιφορτίζονται με ένα σωρό υποχρεώσεις) είναι σημαντική γιατί ενισχύει την ανθεκτικότητά τους. Οι φιλικές κουβέντες είναι πάντα πολύτιμες, μας ανακουφίζουν και μας χαλαρώνουν. Ας βρούμε χρόνο να συναντηθούμε με αγαπημένα άτομα και να μοιραστούμε τα νέα και τις εμπειρίες μας.
Επαγγελματική στήριξη
Εάν δεν έχουμε στον κύκλο μας άτομα που εμπιστευόμαστε και μπορούμε να συζητήσουμε ανοιχτά τα προβλήματά μας, εάν θεωρούμε ότι υπάρχουν άλυτα θέματα που συνεχίζουν να μας αγχώνουν, εάν καταπιεζόμαστε με καταστάσεις και βρισκόμαστε σε αδιέξοδο, τότε η επίσκεψη σε έναν ειδικό θεραπευτή είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να λειτουργούμε με ηρεμία στην καθημερινότητά μας.